Shqiptar (Emërtim): Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Pacitu (diskuto | kontribute) No edit summary |
Pacitu (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
'''Shqiptar''' (Shumës: Shqiptarët; [[Gegë]]risht: Shqyptar) është emërimi që shqiptarët përdorin për |
'''Shqiptar''' (Shumës: Shqiptarët; [[Gegë]]risht: Shqyptar) është emërimi që shqiptarët përdorin për të identifikuar veten. Vendi quhet ''Shqipëria'' ([[Gegë]]risht: ''Shqipnia''). Gjatë periudhës mesjetare shqiptarët e quanin vendin e tyre ''Arbëria'' ([[Gegë]]risht: ''Arbënia'') duke iu referuar vetes si ''[[Arbëreshët|Arbëresh]]'' ([[Gegë]]risht:''Arbënesh'') dhe njiheshin nga fqinjët e tyre si ''[[Arbanasi]]'', ''Arbanenses / Albaneses'', ''[[Arvanitët|Arvanites]]'' (''Arbanites''), ''[[Arnautët|Arnaut]]'', ''Arbineş'' e kështu me rradhë. Ne fundin e shekullit të 17 dhe ne fillim të shekullit të 18 toponimi ''Shqipëria'' dhe etnonimi ''Shqiptarë'' gradualisht zëvëndesuan ''Arbëria'' dhe ''Arbëreshë''. Kjo erdhi si pasojë e kompleksiteteve kulturore, ekonomike, politiko-sociale dhe fetare qe shqiptarët hasën gjatë periudhës së sundimit osman. |
||
== Teoritë e prejardhjes së emërimit == |
== Teoritë e prejardhjes së emërimit == |
||
Rreshti 8: | Rreshti 8: | ||
* Petar Skok pretendon se fjala vjen nga Skupi, kryqendra e [[Dardania|Dardanisë]] së lashtë ([[Shkupi]] i sotëm). Sipas kësaj teorie emri origjinal Shkuptar, fillimisht u shndërrua ne Shkiptar dhe më pas në Shqiptar. |
* Petar Skok pretendon se fjala vjen nga Skupi, kryqendra e [[Dardania|Dardanisë]] së lashtë ([[Shkupi]] i sotëm). Sipas kësaj teorie emri origjinal Shkuptar, fillimisht u shndërrua ne Shkiptar dhe më pas në Shqiptar. |
||
* Teoria që mbështetet më tepër nga vetë shqiptarët, është ajo e Maximillian Lambertz, i cili hedh idenë se etnonimi vjen nga fjala ''shqiponjë''. [[Shqiponja]] ka qenë simbol i shumë dinastive shqiptare gjate mesjetes së vonë dhe u be simbol i përgjithshëm i shqiptarëve. Për shembull, flamuri i [[Kastriotët|Kastriotëve]], të cilët kishin si simbol shqiponjën e zezë dykrenare në një fushë të kuqe, prej nga rrjedh edhe [[Flamuri i Shqipërisë]]. |
* Teoria që mbështetet më tepër nga vetë shqiptarët, është ajo e Maximillian Lambertz, i cili hedh idenë se etnonimi vjen nga fjala ''shqiponjë''. [[Shqiponja]] ka qenë simbol i shumë dinastive shqiptare gjate mesjetes së vonë dhe u be simbol i përgjithshëm i shqiptarëve. Për shembull, flamuri i [[Kastriotët|Kastriotëve]], të cilët kishin si simbol shqiponjën e zezë dykrenare në një fushë të kuqe, prej nga rrjedh edhe [[Flamuri i Shqipërisë]]. |
||
==Përdorimi në Ish-Jugosllavi== |
|||
[[File:Anti-Albanian Inscription.png|thumb|Mbishkrim në Maqedoni, ku lexohet: "Vdekje Šiptari"]] |
|||
Termi '''Šiptar''' (Shiptar) në gjuhën Serbe dhe atë Maqedonase (Шиптар) përdoret si një ofendim dhe ka përmbajtje tejet negative kundrejt shqiptarëve. Në gjuhët e sllavëve te jugut emërimi zyrtar për shqiptarët është ''Albanac'' (shumës: ''Albanci''). |
Versioni i datës 12 maj 2017 23:59
Shqiptar (Shumës: Shqiptarët; Gegërisht: Shqyptar) është emërimi që shqiptarët përdorin për të identifikuar veten. Vendi quhet Shqipëria (Gegërisht: Shqipnia). Gjatë periudhës mesjetare shqiptarët e quanin vendin e tyre Arbëria (Gegërisht: Arbënia) duke iu referuar vetes si Arbëresh (Gegërisht:Arbënesh) dhe njiheshin nga fqinjët e tyre si Arbanasi, Arbanenses / Albaneses, Arvanites (Arbanites), Arnaut, Arbineş e kështu me rradhë. Ne fundin e shekullit të 17 dhe ne fillim të shekullit të 18 toponimi Shqipëria dhe etnonimi Shqiptarë gradualisht zëvëndesuan Arbëria dhe Arbëreshë. Kjo erdhi si pasojë e kompleksiteteve kulturore, ekonomike, politiko-sociale dhe fetare qe shqiptarët hasën gjatë periudhës së sundimit osman.
Teoritë e prejardhjes së emërimit
- Gustav Meyer, Robert Elsie, Kristo Frashëri dhe Vadimir Orel kanë mendimin se prejardhja e këtij termi vjen nga foljet shqipoj dhe shqiptoj, që fillimisht kanë pasur kuptimin : qartësisht, fol pastër, shqip. Sipas tyre etnonimi u krijua si përcaktues i njerëzve qe flisnin të njëjtën gjuhë, njëlloj siç u krijua emërimi i përbashkët sllavë. Kristo Frashëri thekson se shprehja është përdorur fillimisht ne librin Meshari (1555).
- Petar Skok pretendon se fjala vjen nga Skupi, kryqendra e Dardanisë së lashtë (Shkupi i sotëm). Sipas kësaj teorie emri origjinal Shkuptar, fillimisht u shndërrua ne Shkiptar dhe më pas në Shqiptar.
- Teoria që mbështetet më tepër nga vetë shqiptarët, është ajo e Maximillian Lambertz, i cili hedh idenë se etnonimi vjen nga fjala shqiponjë. Shqiponja ka qenë simbol i shumë dinastive shqiptare gjate mesjetes së vonë dhe u be simbol i përgjithshëm i shqiptarëve. Për shembull, flamuri i Kastriotëve, të cilët kishin si simbol shqiponjën e zezë dykrenare në një fushë të kuqe, prej nga rrjedh edhe Flamuri i Shqipërisë.
Përdorimi në Ish-Jugosllavi
Termi Šiptar (Shiptar) në gjuhën Serbe dhe atë Maqedonase (Шиптар) përdoret si një ofendim dhe ka përmbajtje tejet negative kundrejt shqiptarëve. Në gjuhët e sllavëve te jugut emërimi zyrtar për shqiptarët është Albanac (shumës: Albanci).