Bedi Pipa

Bedi Pipa (Shkodër, 1923 - Tiranë, 12 janar 1948) ishte arsimtare dhe autore e rastit më përfaqësues të zhanrit të ditarit në letrat shqipe, i botuar në vëllimin integral të shkrimeve të saj me titullin "Ditari Intim".

Jeta

Leu në Shkodër, e bija e Mustafa Nuri Pipës dhe Hatixhe Lloshit, nga i ati me origjinë libohovite ndërsa nga e ëma shkodrane me origjinë dibrane. Qe ma e madhja ndër vajzat dhe tre vjet më e vogël se vëllai i saj, Arshiu. U rrit me të vëllain Arshiun deri kur ai shkoi në Universitet ndërsa ajo në normalen e Tiranës.

Pasi mbaroi shkollën e mesme u kthye tek familja në Shkodër, dëshira e saj për të vazhduar shkollën e lartë jashtë shteti u pengua nga mundësitë familjare. Gja kjo që e mërziti dhe nisi të lexonte bindshëm romane, vepra shkencore, kritikë letrare, histori, autorë filozofie si dhe ndonjë studim mbi ta. Dinte mjaft mirë italishten dhe njihte frëngjishten mbi bazat. Nga fundi i vitit 1943 familja Pipa u zhvendos ne Tiranë, ku Bedi do të ndihej më mirë krahas shtrëngesës prapanike që ndiente në vendlindje. U emërua mësuese, detyrë në të cilën e gjeti Çlirimi.

Befas u sëmur me laringit, por udhëheqja nuk ia dha lejen familjes që ta shtronin në ndonjë senatorium në Itali, kështu që nisi kurat në vend. Pasi kurat në Tiranë nuk dhanë shenja përmirësimi, mjekët e porositën të shkonte në Korçë; por klima e atjeshme nuk e ndihmoi ndopak. Nga fundi i 1947 u kthye në Tiranë, ku ndërroi jetë në një dhomë të spitalit pa asnjë anëtar të familjes pranë prejse qenë të shtrënguar nga përndjekja e regjimit të ndërronin vazhdimisht shtëpi në Durrës me të atin invalid.

Shkrimet

Botimi integral "Ditari Intim" i botuar për 60 vjetorin e vdekjes së Bedit, përmban: “Fletë të Shkëputuna, 1941-1942, Tiranë-Shkodër”, “Rreth vetvetes, vjeshtë 1943”, “Ditar Intim, 1943-1944:” dhe “Letra, 1944-1945”. Shkrimet i mblodhi Arshiu pas daljes nga burgu, që i radhiti sipas rendit kronologjik të pasqyruar tek botimi. Siç pohon vetë, Bedi nuk kishte preteza letrare, por vlera e shënimeve të saj kanë një rëndësi të posaçme për lexuesin e shqipes. Shqipja e përdorur është standardi i kohës, por si gjurmë personale është e dukshme shenja e të folmes së Shkodrës me kohën e ardhme idiomatike "ta(sh) po baj" (do të bëj), me një stil që pa nevojën e stolisjeve të tepërta përcjell ndjeshmërinë e një të reje shqiptare që nuk shihte përkatësi me mjedisin që e rrethonte. Shkrimet e saj janë zakonisht regjistrime, shënime të shpejta sipas fillit të vërejtjes dhe mendimit. Asaj nuk ia kishte ënda të botoheshin ngase të fshehtat e shpirtit të vet i bashkëndante vetëm me ndokënd të rrallë, që mund të pajtohej shpirtërisht.