Sulejman bej Delvina: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Browse history interactively
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
Udha (diskuto | kontribute)
3.727 edits
Hatake (diskuto | kontribute)
7.597 edits
vNo edit summary
Rreshti 49: Rreshti 49:
}}
}}


'''Sulejman Pashë Delvina''' (lindi më [[5 tetor]] [[1871]] në [[Delvinë]] dhe vdiq në [[Vlorë]] më 1 gusht 1933), ishte politikan i shquar shqiptar, kryeministër për periudhën 30 janar 1920-14 nëntor 1920 dhe pjesëtar i qeverisë së [[Fan Noli]]t më [[1924]].
'''Sulejman bej Delvina''' ([[Delvina]], [[5 tetor]] [[1871]] - [[Vlorë]], [[1 Gusht|1 gusht]] [[1933]]) ka qenë nëpunës i administratës osmane, profesor letërsie, veprimtar i çështjes kombëtare shqiptare, kryeministër dhe ministër i shtetit shqiptar.

== Jeta ==
Leu në Delvinë, i biri i Selim beut dhe vëllai i Namikut<ref>[[Nathalie Clayer|Clayer N]]., ''[https://books.google.al/books?id=umotBF3KFWgC&pg=PA341&lpg=PA341&dq=Namik+Delvina&source=bl&ots=PmkHEId8E6&sig=LLUWpJFTIE0nOEWuTgvyFMBKnt8&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwicvfzhlILYAhXLZFAKHXIcAGo4ChDoAQg3MAQ#v=onepage&q=Namik%20Delvina&f=false Aux origines du nationalisme albanais: la naissance d'une nation majoritairement musulmane en Europe]'', Paris: Karthala Ed., fq. 341.</ref>.


Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm ne gjimnazin "[[Zosimea]]" të [[Janinë]]s.
Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm ne gjimnazin "[[Zosimea]]" të [[Janinë]]s.
Studimet e larta i kreu në Stamboll në vitin 1898, në shkollën e lartë të administratës [[Mekteb-i-Mylkie|"Mylkie"]].
⚫
Studimet e larta i kreu në Stamboll në vitin 1898, [[Mekteb-i-Mylkie|Universitetin "Mylkie"]]. U emërua atashe në MPB-në Osmane dhe më pas sekretar në zyrën e dekreteve të Kryeministrisë, si dhe profesor në liceun e Gallatasarait e në gjimnazin e Vefa-s. U bë shef seksioni në MPB dhe drejtor i përgjithshëm i vilajeteve. Ishte një ndër figurat qendrore të klubit shqiptar të Stambollit. Bashkë me patriotë të tjerë iu kundërvu politikës xhonturke dhe synimeve shoviniste ndaj Shqipërisë të monarkive fqinje. Në korrik 1911 udhëhoqi manifestimin e studentëve shqiptarë në Stamboll për të mbështetur alfabetin dhe kërkesat shqiptare. Ishte një nga nënshkruesit e thirrjes së 18 nëntorit dorëzuar përfaqësive të Fuqive të Mëdha në Stamboll ku kërkohej të njiheshin të drejtat kombëtare të popullit tonë.


⚫
U emërua atashe në MPB-në Osmane dhe më pas sekretar në zyrën e dekreteve të Kryeministrisë, si dhe profesor në liceun e Gallatasarait e në gjimnazin e Vefa-s. U bë shef seksioni në MPB dhe drejtor i përgjithshëm i vilajeteve. Ishte një ndër figurat qendrore të klubit shqiptar të Stambollit. Bashkë me patriotë të tjerë iu kundërvu politikës xhonturke dhe synimeve shoviniste të monarkive fqinje ndaj Shqipërisë.
⚫
Në prill 1919 kolonia shqiptare në Turqi, e dërgoi atë në Konferencën e Paqes në Paris, për të mbrojtur në emër të saj interesat e Shqipërisë dhe për të zgjidhur mosmarrëveshjet politike të lindura në gjirin e përfaqësuesve shqiptarë të atjeshëm. Projektet për copëtimin e Shqipërisë nuk mund të ndryshoheshin dot nga përfaqësuesit shqiptarë në krye të të cilëve ishte Delvina. Megjithatë ishte Kongresi i Lushnjës që u mbajt në janar të vitit 1920 ai që hodhi poshtë gjithë vendimet e marra në Konferencën e Paqes në Paris. Në këtë kongres morën pjesë rreth 50 përfaqësues nga gjithë Shqipëria e pavarur, ndërkohë që ndërkombëtarët vazhdonin me planet për copëtimin e vendit. Kongresi zgjodhi dhe qeverinë e tij, në krye të së cilës u zgjodh atdhetari dhe njeriu i respektuar, Sulejman Delvina.


Në korrik 1911 udhëhoqi manifestimin e studentëve shqiptarë në Stamboll për të mbështetur alfabetin dhe kërkesat shqiptare. Ishte një nga nënshkruesit e thirrjes së 18 nëntorit dorëzuar përfaqësive të Fuqive të Mëdha në Stamboll ku kërkohej të njiheshin të drejtat kombëtare të kombit shqiptar.
Kjo qeveri drejtonte në atë kohë pjesën më të madhe të vendit dhe u përpoq që të kishte jehonë edhe në fushën ndërkombëtare, duke vendosur marrëdhënie diplomatike me shtetet e huaja, me kusht që të respektohej tërësia territoriale e Shqipërisë.


⚫
Në prill 1919 kolonia shqiptare në Turqi e dërgoi atë në Konferencën e Paqes në Paris, për të mbrojtur në emër të saj interesat e Shqipërisë dhe për të zgjidhur mosmarrëveshjet politike të lindura në gjirin e përfaqësuesve shqiptarë të atjeshëm. Projektet për copëtimin e Shqipërisë nuk mund të ndryshoheshin dot nga përfaqësuesit shqiptarë mes të cilëve qe edhe Delvina.
Më pas, Delvina mbështeti luftën kundër bandave esatiste më 1920 dhe ndihmoi në përfundimin me sukses të luftës së Vlorës kundër pushtuesve imperialistë italianë.


Me punimet e Kongresit të Lushnjes emërohet kryetar i qeverisë së re.
Po kështu mori pjesë edhe në nënshkrimin e protokollit italo-shqiptar të datës [[2 gusht]] [[1920]]. Në moshën 37 vjeç Sulejman Delvina kreu detyrën si Ministër i Brendshëm, [[11 korrik]] [[1921]] deri më [[16 tetor]] 1921. Në këtë detyrë ndenji 3 muaj e 5 ditë. Mori pjesë në revolucionin e qershorit 1924 dhe në qeverinë e kryesuar nga [[Fan Noli]] u emërua ministër i Punëve të Jashtme për periudhën nga [[16 qershor]] 1924 - [[23 dhjetor]] 1924. Pas dështimit të këtij revolucioni, Delvina u largua nga [[Shqipëria]] dhe u end në Evropë për disa vjet si emigrant politik. Më vonë i sëmurë u kthye në Shqipëri dhe vdiq në [[Vlorë]] në vitin 1933. U varros në qytetin e tij të lindjes , në varrezat publike , së bashku me të vëllain patriotin tjetër të shquar , ish kryetarin e bashkisë së Delvinës, Namik Delvinën.


Qeveria e tij u përball me detyrën e vështirë për t'u përballur me gjithçka nga fillimi. Qeveria e tij synoi zhvillimin e të gjitha degëve të administratës në fushën e brendshme dhe në mbrojtjen e pavarësisë së vendit në fushën e jashtme. Filloi punën e saj me mungesa të shumta. Gjatë muajve shkurt-mars, qeveria vuri kontrollin e saj në pjesën më të madhe të vendit. Më 6 mars 1920 komisioni i Shkodrës miratoi vendimet e Kongresit të Lushnjes. Më 13 mars 1920 qeveria e përfaqësuar nga ministrat Ahmet Zogu dhe Hoxha Kadri arriti bashkimin e Shkodrës me pjesën tjetër të vendit.
⚫
{{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}}

Më pas, Delvina mbështeti luftën kundër bandave esatiste më 1920 dhe ndihmoi në përfundimin me sukses të luftës së Vlorës kundër pushtuesve italianë. Po kështu si kryetar i qeverisë nënshkroi protokollint italo-shqiptar të datës [[2 gusht]] [[1920]] për zbrazjen e Vlorës nga ushtria italiane. U çmua shumë për ndihmesën e tij në këtë luftë dhe mbylljen që iu bë këtij fërkimi. Në nëntor, për shkak të një "krize nervore", u detyrua të heqë dorë nga posti i kryeministrit<ref>[[Eqrem bej Vlora|Vlora E]]., [[Kujtime 1885-1925 (Eqrem bej Vlora)|''Kujtime 1885-1925'']], Tiranë: IDK, fq. 449-451.</ref>.

Qe deputet i prefekturës së Gjirokastrës i zgjedhur dy herë më 1921 dhe 1923<ref>Estrefi, D., [http://www.parlament.al/graphics/foto/Ligjv%EBn%EBsit%20Shqiptar%EB.pdf ''Ligjvënësit shqiptarë 1920-2005''] - Kuvendi i Shqipërisë, Tiranë 2005 fq. 13-17.</ref>, nga 1921 deri më 1925<ref name=":0">[[Kastriot Dervishi|Dervishi K]]., [[Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet|''Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet'']], Tiranë: "55", 2012. fq. 1110. ISBN 978 9943 56 22 5</ref>.

Në moshën 37 vjeç Sulejman Delvina kreu detyrën si Ministër i Brendshëm, [[11 korrik]] [[1921]] deri më [[16 tetor]] 1921. Në këtë detyrë ndenji 3 muaj e 5 ditë.

Mori pjesë në [[Lëvizja e qershorit|Lëvizjen e qershorit]] 1924 dhe në qeverinë e kryesuar nga [[Fan Noli]] u emërua ministër i Punëve të Jashtme për periudhën nga [[16 qershor]] 1924 - [[24 Dhjetor|24 dhjetor]] 1924.

Pas dështimit të këtij revolucioni, Delvina u largua nga [[Shqipëria]] për në Itali, pak vite pas mërgimit mësoi se kishte një sëmundje të rëndë. Ahmet Zogu pagoi të gjitha shpenzimet e duhura për ta kuruar, më 1928 rikthehet në Shqipëri, por sëmuret sërish në fillim të 1932. Për shkak të sëmundjes shkon në Vlorë, ku edhe vdiq më 1 gusht 1933<ref name=":0" />

U varros në qytetin e lindjes ku qe varrosur edhe vëllai i tij pak muaj më parë, Namiku.

== Burime ==
⚫
<references />{{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}}
{{Ministra të Shqipërisë|
{{Ministra të Shqipërisë|
|Ministria=i Punëve Brendshëme / MPB
|Ministria=i Punëve Brendshëme / MPB
Rreshti 80: Rreshti 98:
[[Kategoria:Shqiptarë myslimanë]]
[[Kategoria:Shqiptarë myslimanë]]
[[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]]
[[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]]


{{poli-cung}}

Versioni i datës 11 dhjetor 2017 17:11

Stampa:Kutia Politikan

Sulejman bej Delvina (Delvina, 5 tetor 1871 - Vlorë, 1 gusht 1933) ka qenë nëpunës i administratës osmane, profesor letërsie, veprimtar i çështjes kombëtare shqiptare, kryeministër dhe ministër i shtetit shqiptar.

Jeta

Leu në Delvinë, i biri i Selim beut dhe vëllai i Namikut[1].

Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm ne gjimnazin "Zosimea" të Janinës. Studimet e larta i kreu në Stamboll në vitin 1898, në shkollën e lartë të administratës "Mylkie".

U emërua atashe në MPB-në Osmane dhe më pas sekretar në zyrën e dekreteve të Kryeministrisë, si dhe profesor në liceun e Gallatasarait e në gjimnazin e Vefa-s. U bë shef seksioni në MPB dhe drejtor i përgjithshëm i vilajeteve. Ishte një ndër figurat qendrore të klubit shqiptar të Stambollit. Bashkë me patriotë të tjerë iu kundërvu politikës xhonturke dhe synimeve shoviniste të monarkive fqinje ndaj Shqipërisë.

Në korrik 1911 udhëhoqi manifestimin e studentëve shqiptarë në Stamboll për të mbështetur alfabetin dhe kërkesat shqiptare. Ishte një nga nënshkruesit e thirrjes së 18 nëntorit dorëzuar përfaqësive të Fuqive të Mëdha në Stamboll ku kërkohej të njiheshin të drejtat kombëtare të kombit shqiptar.

Në prill 1919 kolonia shqiptare në Turqi e dërgoi atë në Konferencën e Paqes në Paris, për të mbrojtur në emër të saj interesat e Shqipërisë dhe për të zgjidhur mosmarrëveshjet politike të lindura në gjirin e përfaqësuesve shqiptarë të atjeshëm. Projektet për copëtimin e Shqipërisë nuk mund të ndryshoheshin dot nga përfaqësuesit shqiptarë mes të cilëve qe edhe Delvina.

Me punimet e Kongresit të Lushnjes emërohet kryetar i qeverisë së re.

Qeveria e tij u përball me detyrën e vështirë për t'u përballur me gjithçka nga fillimi. Qeveria e tij synoi zhvillimin e të gjitha degëve të administratës në fushën e brendshme dhe në mbrojtjen e pavarësisë së vendit në fushën e jashtme. Filloi punën e saj me mungesa të shumta. Gjatë muajve shkurt-mars, qeveria vuri kontrollin e saj në pjesën më të madhe të vendit. Më 6 mars 1920 komisioni i Shkodrës miratoi vendimet e Kongresit të Lushnjes. Më 13 mars 1920 qeveria e përfaqësuar nga ministrat Ahmet Zogu dhe Hoxha Kadri arriti bashkimin e Shkodrës me pjesën tjetër të vendit.

Më pas, Delvina mbështeti luftën kundër bandave esatiste më 1920 dhe ndihmoi në përfundimin me sukses të luftës së Vlorës kundër pushtuesve italianë. Po kështu si kryetar i qeverisë nënshkroi protokollint italo-shqiptar të datës 2 gusht 1920 për zbrazjen e Vlorës nga ushtria italiane. U çmua shumë për ndihmesën e tij në këtë luftë dhe mbylljen që iu bë këtij fërkimi. Në nëntor, për shkak të një "krize nervore", u detyrua të heqë dorë nga posti i kryeministrit[2].

Qe deputet i prefekturës së Gjirokastrës i zgjedhur dy herë më 1921 dhe 1923[3], nga 1921 deri më 1925[4].

Në moshën 37 vjeç Sulejman Delvina kreu detyrën si Ministër i Brendshëm, 11 korrik 1921 deri më 16 tetor 1921. Në këtë detyrë ndenji 3 muaj e 5 ditë.

Mori pjesë në Lëvizjen e qershorit 1924 dhe në qeverinë e kryesuar nga Fan Noli u emërua ministër i Punëve të Jashtme për periudhën nga 16 qershor 1924 - 24 dhjetor 1924.

Pas dështimit të këtij revolucioni, Delvina u largua nga Shqipëria për në Itali, pak vite pas mërgimit mësoi se kishte një sëmundje të rëndë. Ahmet Zogu pagoi të gjitha shpenzimet e duhura për ta kuruar, më 1928 rikthehet në Shqipëri, por sëmuret sërish në fillim të 1932. Për shkak të sëmundjes shkon në Vlorë, ku edhe vdiq më 1 gusht 1933[4]

U varros në qytetin e lindjes ku qe varrosur edhe vëllai i tij pak muaj më parë, Namiku.

Burime

  1. ^ Clayer N., Aux origines du nationalisme albanais: la naissance d'une nation majoritairement musulmane en Europe, Paris: Karthala Ed., fq. 341.
  2. ^ Vlora E., Kujtime 1885-1925, Tiranë: IDK, fq. 449-451.
  3. ^ Estrefi, D., Ligjvënësit shqiptarë 1920-2005 - Kuvendi i Shqipërisë, Tiranë 2005 fq. 13-17.
  4. ^ a b Dervishi K., Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet, Tiranë: "55", 2012. fq. 1110. ISBN 978 9943 56 22 5
Ministra të Shqipërisë
para Sulejman bej Delvina pas
Ministër i Punëve Brendshëme / MPB
11 korrik 1921 16 tetor 1921
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Sulejman_bej_Delvina&oldid=1809192"