Bushatllinjtë: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Hatake (diskuto | kontribute) v U kthye versioni 1827628 i bërë nga Hatake (diskutimet) Etiketa: Undo |
Qiqrra (diskuto | kontribute) →Mirdita: ++ |
||
| Rreshti 15: | Rreshti 15: | ||
=== Mirdita === |
=== Mirdita === |
||
Ky variant i mbështetur tek një gojëdhënë popullore, e cila thotë se të parët e tyre ranë nga fshati Gojan i Mirditës dhe u vendosën në fshatin Bushat të Shkodrës rreth vitit 1630. Përafërsisht vitit 1650 i pari i tyre i njohur, Ymer beu, u bë spahi i fshatit dhe i zonës përreth.<ref name="Vlora56">{{cite book|title=Kontribute në historinë e sundimit turk në Shqipëri: një Skicë Historike v. I ([[Gjuha gjermane|gjerm]]. Beiträge zur Geschichte der Türkenherrschaft in Albanien: eine historische Skizze)|author=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|last2=Von Godin|first2=Marie Amelie von Godin|publisher=Shtëpia Botuese "55"|year=2010|origyear=1956|isbn=978-99943-56-83-6|location=Tiranë|pages=291-292}}</ref> |
|||
| ⚫ | Ky variant |
||
| ⚫ | Ky variant bëhet i pavlefshëm sipas argumentimit të H. Bushatit, i cili shpjegon se bëhet fjalë për një situatë kur Reshiti i Mehmed begut (jo Plaku) u strehua në Gojan pas vrasjes së të atit, për 6 vjet tek familja e Gjin Lekës. Prej kësaj i mbeti nofka ''Beu i Gojanit,'' duke dhënë shkas për bashkëshoqërimin e një origjine me Gojanin<ref name=":0" /> e përhapur edhe prej Dom [[Ndoc Nikaj|Ndoc Nikës]]. |
||
=== Dukagjinët === |
=== Dukagjinët === |
||
| Rreshti 26: | Rreshti 28: | ||
Në Regjistrin e Kadastrës i quajturi ''Aleks'' ''Begani'' përmendet ka prona në përkatësitë e Shkodrës, mban prona me konçension, krye i fshatit [[Balldren|Balldre]]<ref>''Regjistri i Kadastrës dhe i Koncensioneve për rrethin e Shkodrës 1416-1417,'' përgatitur nga [[Injac Zamputti]], Tiranë: Akademia e Shkencave e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë, Instituti i Historisë, 1977. fq. 23.</ref>.[[Skeda:Shaqir_bej_bushati_me_ded_gjo_lulin.jpg|parapamje|right|Shaqir Bej Bushati, luftëtar me Ded Gjo Lulin ]] |
Në Regjistrin e Kadastrës i quajturi ''Aleks'' ''Begani'' përmendet ka prona në përkatësitë e Shkodrës, mban prona me konçension, krye i fshatit [[Balldren|Balldre]]<ref>''Regjistri i Kadastrës dhe i Koncensioneve për rrethin e Shkodrës 1416-1417,'' përgatitur nga [[Injac Zamputti]], Tiranë: Akademia e Shkencave e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë, Instituti i Historisë, 1977. fq. 23.</ref>.[[Skeda:Shaqir_bej_bushati_me_ded_gjo_lulin.jpg|parapamje|right|Shaqir Bej Bushati, luftëtar me Ded Gjo Lulin ]] |
||
== |
== Referencat == |
||
Versioni i datës 9 prill 2018 11:02
Bushatllinjtë, ndryshe oxhaku i Bushatllinjve, në Shkodër beglerët Bushatlij qenë një familje feudale e njohur në historinë e Perandorisë Osmane dhe për kontributin e tyre në pavarësinë e Shqipërisë.
Llagëpi
Pavarësisht konvencionit për ta emërtuar këtë oxhak Bushatllinj, dokumentacioni tregon se ky emërtim është relativisht më i rishtë sesa mendohet për mënyrën se si janë pasqyruar ndër anale, gojëdhëna, dokumentime e letërkëmbime anëtarët e këtij oxhaku. Vetë fshati me të cilin llagëpi ka lidhje të drejtëpërdrejtë, dokumentohet herët, por në bashkërendim me këtë familje për herë të parë e pasqyron kronisti turk Çelebi me togfjalëshin "Bushatllar kasabasi" , pra e quan Bushatin "qyteza e Bushatllijve". Pas tij i vetmi që e përdor shkoqur llagëpin është Ahmet Xhevdet Pasha më 1895. Çelebiu kur takoi çifligarin e Bushatit, e identifikon "pasardhës i Jusuf Beut, trashëgimtar i pallatit nga Jusuf bej Plaku, që prej kohës së sulltan Mehmet Fatihu II".
Pinjolli i familjes dhe studjuesi Hamdi Bushati konstaton se asnjëri prej pashallarëve të këtij oxhaku nuk e ka përdorur llagëpin "Bushatlli" dhe nuk figuron në literaturën osmane pas-Çelebiut. Vetë pashallarët përdornin epitetin "Ishkodrali", pra "Shkodrani"[1].
Prejardhja
Nga radhitja e varianteve, origjinat e lakuara nga historishkruesit janë:
- Prej Gojanit të Mirditës.
- Prej familjes princërore Dukagjini
- Prejardhje nga një familje e fisme vendase të kohës së Venedikut, e konvertuar në Islam.
Mirdita
Ky variant i mbështetur tek një gojëdhënë popullore, e cila thotë se të parët e tyre ranë nga fshati Gojan i Mirditës dhe u vendosën në fshatin Bushat të Shkodrës rreth vitit 1630. Përafërsisht vitit 1650 i pari i tyre i njohur, Ymer beu, u bë spahi i fshatit dhe i zonës përreth.[2]
Ky variant bëhet i pavlefshëm sipas argumentimit të H. Bushatit, i cili shpjegon se bëhet fjalë për një situatë kur Reshiti i Mehmed begut (jo Plaku) u strehua në Gojan pas vrasjes së të atit, për 6 vjet tek familja e Gjin Lekës. Prej kësaj i mbeti nofka Beu i Gojanit, duke dhënë shkas për bashkëshoqërimin e një origjine me Gojanin[1] e përhapur edhe prej Dom Ndoc Nikës.
Dukagjinët
Lidhja me Mirditën bëhet më e hershme duke e çuar mbrapa në kohë mundësinë e prejardhjes nga familja e Dukagjinëve mesjetarë, meqë edhe Mirdita ishte ndër zotërimet e tyre. Përkrahës i këtij varianti ishte edhe Tefë Curani, i cili ashtu si Dora d'Istria dhe Hekardi pohojnë se "... ky bark rrjedh prej parisë së Dukagjinit që janë përmendë qysh në kohë të Skënderbeut." Për H. Bushatin e tyrja është vetëm këmbëngulje. Sami Frashërin origjina e këtij oxhaku e bënë ndërdyshas mes Cernojeviqve dhe Dukagjinëve[3].
Sumej-Beganji
Shënimet e priftit shqiptar Gjergj Bardhi mbi udhëtimet e veta në viset veriore në maj 1638 shkruajnë:
Megjithëse Shqipëria e Veriut është në Turqinë, në fakt atë e sundonin, sikurse në shek. XV, disa zotër feudalë të fuqishëm. E përmendur ishte asokohe shtëpia e Sumejve ose e Beganëve. Sulltan Murati IV në vitet 1623-1640 ia besoi sanxhakun e Shkodrës Mehmet beut, pjesëtar i oxhakut Sumej-Beganji.
Në referencën popullore në Shkodrën e qëmotit, qytet e krahinë, përdorej shpesh shprehja "si Begajt e Bushatit e Aliajt e Kastratit", me anë të së cilës diktohej hershmëria e fisnikëria e një familjeje. Shprehje kjo me fjalën Begaj që për H. Bushatin ndihmon në vërtetimin e pohimit të priftit Bardhi.
Autorët e tekstit "Historia e Shqipërisë" më 1967 kanë arritur gjithashtu të njëjtin konkluzion kundrejt prejardhjes nga kjo familje[1].
Në Regjistrin e Kadastrës i quajturi Aleks Begani përmendet ka prona në përkatësitë e Shkodrës, mban prona me konçension, krye i fshatit Balldre[4].
Referencat
- ^ a b c Bushati H., Bushatllinjtë, Shkodër: Idromeno, 2003, fq. 28-36. ISBN 99927-841-2-1
- ^ Vlora, Eqrem bej; Von Godin, Marie Amelie von Godin (2010) [1956]. Kontribute në historinë e sundimit turk në Shqipëri: një Skicë Historike v. I (gjerm. Beiträge zur Geschichte der Türkenherrschaft in Albanien: eine historische Skizze). Tiranë: Shtëpia Botuese "55". fq. 291–292. ISBN 978-99943-56-83-6.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Frashëri S., Vepra IX: Personalitetet Shqiptare në Kâmûs al-A’alâm, Logos-A, Shkup, 1994
- ^ Regjistri i Kadastrës dhe i Koncensioneve për rrethin e Shkodrës 1416-1417, përgatitur nga Injac Zamputti, Tiranë: Akademia e Shkencave e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë, Instituti i Historisë, 1977. fq. 23.