Kazaja e Gjilanit: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

Inline

Versioni i datës 22 qershor 2018 17:56

Kazaja e Gjilanit ishte një njësi administrative (kaza) brenda Sanxhakut të Prishtinës që funksionoi gjatë Perandorisë Osmane deri në 1912, me shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë.^[1]

Gjilani

^[2] Gjilani ishte qendër kazaje në sanxhakun e Prishtinës të vilajetit të Kosovës pranë një lumit që derdhet në Moravë. Sipas Sami Frashërit, ky qytet ndodhet 35 km në juglindje të Prishtinës, e cila ka 4500 banor. Gjilani ka 2 xhami, 1 kishë, 2 shkolla fillore. Kazaja e Gjilanit kufizohet nga juglindja me kazanë e Prishtinës, në veriperëndim me sanxhakun e Shkupit dhe në verilindje me Serbinë. Së bashku kazaja ka rreth 190 fshatra me 30000 banor. Në territorin e saj shtrihen fushat pjellore dhe e rrethuara me vargmale te Mali i Zi (Karadakut) që përbën kufirin juglindor, në kufirin me Serbinë gjendet mali Goljak (Gollaku), kurse në anën perëndimore shtrihen malet e Zagovcit (Zhegocit) dhe Koniça. Nga këto male zbresin lumenjtë që formojnë Moravën dhe nëpër kazanë e Gjilanit zbret në Serbi ku derdhet në Deti i Zi. Kjo kaza është e njohur për ujëra minerale dhe për disa kisha e kala e sidomos për kalanë e Novobërdës e cila gjendet në pjesën veriore të kazasë. (Gjilani zuri një vend të rëndësishëm më enciklopedinë e njohur dhe të parën nga një autor shqiptar siç ishte Sami Frashëri)

Gjilani ne periudhen e pavaresisë nga Perandoria Osmane

Programi politik serb "Naçertania" i vitit 1844, i cili parashikonte ndër të tjera penetrimin e shtetit serb në jug, përkatësisht shtrirjen territoriale në zonën administrative të Perandorisë Osmane të banuar nga shqiptarët, nuk përjashtoi mundësinë e organizimit të armatosur grupeve për të ndërmarrë veprime konkrete në zbatimin e kësaj platforme. Grupet e armatosura serbe, duke hyrë në këto zona, kishin për qëllim rendin dhe qetësinë destabilizuese, për t'i dhënë rrugë politikës shtetërore serbe për të ndërhyrë në punët e brendshme të Perandorisë Osmane, me arsyetimin e "mbrojtjes" të elementit serb nga ato -përvënë keqbërjet e shqiptarëve. Skuadra serbe Pasjani është një ilustrim konkret i pretendimeve politike serbe në tokat shqiptare Gabim referencash: Duke mbyllur </ref> mungon për etiketën <ref>

Reeferencat

Referenca

^ Stefanaq Pollo (1983). Historia e Shqipërisë: Vitet 30 të shek. XIX-1912. Vëll. II. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. fq. 49. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Frasheri, Sami. Gjilani sipas enciklopedisë Kâmûs Al – a’Lâm të Sami Frashërit{{Sami Frashëri|Gjilani sipas enciklopedisë Kâmûs Al – a’Lâm . {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Pollo1983-1] Stefanaq Pollo (1983). Historia e Shqipërisë: Vitet 30 të shek. XIX-1912. Vëll. II. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. fq. 49. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Frasheri, Sami. Gjilani sipas enciklopedisë Kâmûs Al – a’Lâm të Sami Frashërit{{Sami Frashëri|Gjilani sipas enciklopedisë Kâmûs Al – a’Lâm . {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

@@ Rreshti 7: / Rreshti 7: @@
 Programi politik serb "Naçertania" i vitit 1844, i cili parashikonte ndër të tjera penetrimin e shtetit serb në jug, përkatësisht shtrirjen territoriale në zonën administrative të Perandorisë Osmane të banuar nga shqiptarët, nuk përjashtoi mundësinë e organizimit të armatosur grupeve për të ndërmarrë veprime konkrete në zbatimin e kësaj platforme. Grupet e armatosura serbe, duke hyrë në këto zona, kishin për qëllim rendin dhe qetësinë destabilizuese, për t'i dhënë rrugë politikës shtetërore serbe për të ndërhyrë në punët e brendshme të Perandorisë Osmane, me arsyetimin e "mbrojtjes" të elementit serb nga ato -përvënë keqbërjet e shqiptarëve. Skuadra serbe Pasjani është një ilustrim konkret i pretendimeve politike serbe në tokat shqiptare
 <ref>{{Cite web|url=https://translate.google.com/translate?hl=sq&sl=en&u=http://www.anglisticum.org.mk/index.php/IJLLIS/article/download/1711/2176&prev=search|title=Lëvizja Kombëtare në Qarkun e Gjilanit dhe Shkatërrimi i Skuadrës së Komitit në Pasjan më 1907, Lëvizja Kombëtare në Qarkun e Gjilanit dhe Shkatërrimi i Skuadrës së Komitit në Pasjan më 1907
-Fitim Rifati}}</ref, në verën e vitit 1907, në pothuajse të gjitha ato pjesë ku jetonte pakica serbe në Sanxhak të Prishtinës, duke përfshirë këtu edhe Qarkun e Gjilanit * , Ishin skuadra sekrete serbe terroriste duke vepruar. Megjithatë, për të ruajtur kufirin me Mbretërinë e Serbisë dhe pavarësisht nga osmanët autoritetet, shqiptarët kishin bërë një besëlidhje për të formuar skuadrat e tyre vullnetare të cilat ishin i ngarkuar me vëzhgimin dhe zbulimin e skuadrave të terroristëve serbë dhe shkatërrimin e tyre. i tillë Skuadrat shqiptare, përveç zonave të tjera në Vilayet të Kosovës dhe më gjerë, u organizuan gjithashtu në zona e Gjilanit. 131 Dhjetë ditë më parë, konsulli serb nga Prishtina sugjeroi qeverinë autoritetet në Beograd që të mos miratojnë vendimet për dërgimin e skuadrave serbe në rrethin e Gjilanit ... nga Vranja, nëpërmjet Gjergjevcit, Ranillugut, Bukovikut, Kaparit, Malishevës dhe Uglarit dhe përmes lumit Morava, ky skuadër, pas disa ditësh arriti në fshatin Pasjani dhe ishte të vendosura në kishën e këtij fshati. Pas tri ditësh të qëndrimit në kishën e Pasjanit, të dehur nga alkooli, Komiti serb u zbuluan nga shqiptarët që po kalonin. Menjëherë ishte duke pasur parasysh thirrjen për luftë në Lëvizjen Kombëtare në zonën e Gjilanit, e cila gjithashtu është ndihmuar nga disa oficerë të qeverisë osmane lokale. Kështu, më 15 korrik 1907, e gjithë kisha ishte rrethuar dhe përleshjet e armatosura filluan ku shumë u vranë dhe u plagosën nga të dy anët, por në vend të Komitit serb.
+Fitim Rifati}}</ref, në verën e vitit 1907, në pothuajse të gjitha ato pjesë ku jetonte pakica serbe në Sanxhak të Prishtinës, duke përfshirë këtu edhe Qarkun e Gjilanit * , Ishin skuadra sekrete serbe terroriste duke vepruar. Megjithatë, për të ruajtur kufirin me Mbretërinë e Serbisë dhe pavarësisht nga osmanët autoritetet, shqiptarët kishin bërë një besëlidhje për të formuar skuadrat e tyre vullnetare të cilat ishin i ngarkuar me vëzhgimin dhe zbulimin e skuadrave të terroristëve serbë dhe shkatërrimin e tyre. i tillë Skuadrat shqiptare, përveç zonave të tjera në Vilayet të Kosovës dhe më gjerë, u organizuan gjithashtu në zona e Gjilanit. 131 Dhjetë ditë më parë, konsulli serb nga Prishtina sugjeroi qeverinë autoritetet në Beograd që të mos miratojnë vendimet për dërgimin e skuadrave serbe në rrethin e Gjilanit ... nga Vranja, nëpërmjet Gjergjevcit, Ranillugut, Bukovikut, Kaparit, Malishevës dhe Uglarit dhe përmes lumit Morava, ky skuadër, pas disa ditësh arriti në fshatin Pasjani dhe ishte të vendosura në kishën e këtij fshati. Pas tri ditësh të qëndrimit në kishën e Pasjanit, të dehur nga alkooli, Komiti serb u zbuluan nga shqiptarët që po kalonin. Menjëherë ishte duke pasur parasysh thirrjen për luftë në Lëvizjen Kombëtare në zonën e Gjilanit, e cila gjithashtu është ndihmuar nga disa oficerë të qeverisë osmane lokale. Kështu, më 15 korrik 1907, e gjithë kisha ishte rrethuar dhe përleshjet e armatosura filluan ku shumë u vranë dhe u plagosën nga të dy anët, por në vend të Komitit serb. <ref>{{Cite book|title=Lëvizja Kombëtare në Qarkun e Gjilanit dhe Shkatërrimi i Skuadrës së Komitit të Pasjan në 1907|last=Rifati|first=Fitim|publisher=Maj 2018|year=Maj 2018 •|isbn=e-ISSN: 1857-8187|location=Prishtinë|pages=}}</ref>
-<ref>{{Cite book|title=Lëvizja Kombëtare në Qarkun e Gjilanit dhe Shkatërrimi i Skuadrës së Komitit të Pasjan në 1907|last=Rifati|first=Fitim|publisher=Maj 2018|year=Maj 2018 •|isbn=e-ISSN: 1857-8187|location=Prishtinë|pages=}}</ref>
 ==Reeferencat==