Felis: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Browse history interactively
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Rreshti 74: Rreshti 74:
|[[File:Neighbours Siamese.jpg|120px]] || [[Macja|Macja shtëpiake]] ''F. catus'' (Linnaeus, 1758) ||
|[[File:Neighbours Siamese.jpg|120px]] || [[Macja|Macja shtëpiake]] ''F. catus'' (Linnaeus, 1758) ||
|-
|-
|[[File:Jungle cat (5).jpg|120px]] || [[Macja e xhunglës]] ''F. chaus'' ([[Johann Anton Güldenstädt|Güldenstädt]], 1776)<ref>Güldenstädt, J.A. (1776). ''Chaus – Animal feli adfine descriptum''. Novi Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, Vol 20: 483–500.</ref><ref>Sanderson, J. (2009). ''A Matter of Very Little Moment? The mystery of who first described the jungle cat''. Feline Conservation Federation Volume 53, Issue 1 (January/February 2009): 12–18.</ref> ||Egypt, Middle East, Indian subcontinent, Central and Southeast Asia, Sri Lanka and southern China.
|[[File:Jungle cat (5).jpg|120px]] || [[Macja e xhunglës]] ''F. chaus'' ([[Johann Anton Güldenstädt|Güldenstädt]], 1776)<ref>Güldenstädt, J.A. (1776). ''Chaus – Animal feli adfine descriptum''. Novi Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, Vol 20: 483–500.</ref><ref>Sanderson, J. (2009). ''A Matter of Very Little Moment? The mystery of who first described the jungle cat''. Feline Conservation Federation Volume 53, Issue 1 (January/February 2009): 12–18.</ref> ||Egjipt, Subkontinentin Indian, Azinë jugore dhe qëndrore, Sri Lanka dhe Kina jugore.
|-
|-
|[[File:European Wildcat Nationalpark Bayerischer Wald 03.jpg|120px]] || [[European wildcat]] ''F. silvestris'' ([[Johann Christian Daniel von Schreber|Schreber]], 1777) || Europe
|[[File:European Wildcat Nationalpark Bayerischer Wald 03.jpg|120px]] || [[Macja e egër Europiane]] ''F. silvestris'' ([[Johann Christian Daniel von Schreber|Schreber]], 1777) || Europa
|-
|-
|[[File:Felis silvestris lybica 1.jpg|120px]] || [[African wildcat]] ''F. lybica'' ([[Georg Forster|Forster]], 1780) || Africa, Central Asia into India, western China and Mongolia
|[[File:Felis silvestris lybica 1.jpg|120px]] || [[Macja e egër Afrikane]] ''F. lybica'' ([[Georg Forster|Forster]], 1780) || Afrika, Azia qendrore në Indi, Kina perëndimore dhe Mongolia
|-
|-
|[[File:Blackfooted2.jpg|120px]] || [[Black-footed cat]] ''F. nigripes'' ([[William John Burchell|Burchell]], 1824) || South Africa, Namibia, marginally into Zimbabwe
|[[File:Blackfooted2.jpg|120px]] || [[Macja me këmbë te zeza]] ''F. nigripes'' ([[William John Burchell|Burchell]], 1824) || Afrika e jugut dhe Namibi
|-
|-
|[[File:Felis margarita harrisoni - Sandkatze.jpg|120px]] || [[Sand cat]] ''F. margarita'' ([[Victor Loche|Loche]], 1858) || northern Africa and southwest and central Asia
|[[File:Felis margarita harrisoni - Sandkatze.jpg|120px]] || [[Sand cat]] ''F. margarita'' ([[Victor Loche|Loche]], 1858) || Afrika veriore dhe jugore, Azia qendrore
|-
|-
|[[File:Chinese Mountain Cat (Felis Bieti) in XiNing Wild Zoo.jpg|120px]] || [[Chinese mountain cat]] ''F. bieti'' ([[Alphonse Milne-Edwards|Milne-Edwards]], 1892) || Tibetan Plateau
|[[File:Chinese Mountain Cat (Felis Bieti) in XiNing Wild Zoo.jpg|120px]] || [[Macja e maleve Kineze]] ''F. bieti'' ([[Alphonse Milne-Edwards|Milne-Edwards]], 1892) || Tibetan Plateau
|-
|-
|}
|}

Versioni i datës 22 qershor 2018 19:00

Felis
Macja e egër (Felis silvestris)
Statusi i ruajtjes
Klasifikimi shkencor
Mbretëria:
Animalia
Filumi:
Chordata
Klasa:
Mammalia
Rendi:
Carnivora
Familja:
Felidae
Nënfamilja:
Felinae
Gjinia:
Felis
Lloji:
Felis Linnaeus, 1758
Speciet
Vargu i Felis

Felis është një specie e llojeve të vogla dhe të mesme të maceve që janë vendas në pjesën më të madhe të Afrikës jugore të gjerësisë Evropë dhe Azi në Indokinë.[1]

Gjinia përfshin mace shtëpiake. Llojet më të vogla të gjinisë Felis janë macet e zeza me gjatësi prej 38 deri 42 cm. Më e madhja është macja që jeton në xhungël me një kokë dhe gjatësi trupore prej 62 deri 76 cm. Llojet Felis banojnë në një shumëllojshmëri të habitateve, nga kënetat në shkretëtirë, dhe në përgjithësi gjuajnë brejtës të vegjël, zogj dhe kafshë të tjera të vogla, në varësi të mjedisit të tyre lokal. Futja në mbarë botën e maceve shtëpiake gjithashtu e bëri të përbashkët me peisazhet urbane rreth globit.[nevojitet citimi]

Studimet gjenetike tregojnë se Felis, Otocolobus dhe Prionailurus dalluan nga paraardhësi i Euroazisë rreth 6.2 milion vjet më parë dhe se speciet Felis u ndanë nga 3.04 në 0.99 milion vjet më parë.[2][3]

Etimologjia

Emri i përgjithshëm Felis do të thotë "mace" në latinisht. Termi "feline" rrjedh nga felinus.[nevojitet citimi]

Karakteristikat

Llojet e Felis kanë kafka të larta dhe të gjera, nofka të shkurtra dhe veshë të ngushtë me tufte të shkurtra, por pa ndonjë njollë të bardhë në anën e pasme të veshëve. Bebja e syrit duket si një çarje vertikale.[4]

Taksonomia

 
Felis
 

Macja e xhunglës (F. chaus)

 
 
 

Macja me këmbë të zeza (F. nigripes)

 
 
 

Macja e egër Evropiane (F. silvestris silvestris)

 
 

Macja e rërës (F. margarita)

 
 
 

Macja e egër Afrikane (F. silvestris lybica)

 
 

Macja shtëpiake (F. catus)

 
 
 
 
 
 

Linnaeus konsideroi gjininë Felis të përbëjnë të gjitha llojet e maceve të vogla. Më vonë taksonomistët ndanë familjen mace në gjini të ndryshme. Në 1917, zoologjisti britanik Reginald Innes Pocock rishikoi gjininë Felis si të përbërë vetëm nga:

Forografia Emri Përhapja
Macja shtëpiake F. catus (Linnaeus, 1758)
Macja e xhunglës F. chaus (Güldenstädt, 1776)[5][6] Egjipt, Subkontinentin Indian, Azinë jugore dhe qëndrore, Sri Lanka dhe Kina jugore.
Macja e egër Europiane F. silvestris (Schreber, 1777) Europa
Macja e egër Afrikane F. lybica (Forster, 1780) Afrika, Azia qendrore në Indi, Kina perëndimore dhe Mongolia
Macja me këmbë te zeza F. nigripes (Burchell, 1824) Afrika e jugut dhe Namibi
Sand cat F. margarita (Loche, 1858) Afrika veriore dhe jugore, Azia qendrore
Macja e maleve Kineze F. bieti (Milne-Edwards, 1892) Tibetan Plateau

Referencat

  1. ^ Pocock, R. I. (1951). Catalogue of the genus Felis. London: British Museum (Natural History). {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Johnson, W. E.; Eizirik, E.; Pecon-Slattery, J.; Murphy, W. J.; Antunes, A.; Teeling, E.; O'Brien, S. J. (2006). "The Late Miocene Radiation of Modern Felidae: A Genetic Assessment". Science. 311 (5757): 73–77. Bibcode:2006Sci...311...73J. doi:10.1126/science.1122277. PMID 16400146. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Pecon-Slattery, J.; O'Brien, S. J. (1998). "Patterns of Y and X chromosome DNA sequence divergence during the Felidae radiation". Genetics. 148 (3): 1245–1255. PMC 1460026. PMID 9539439. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Valpy, F. E. J. (1828). "Felis". An Etymological Dictionary of the Latin Language. London: A. J. Valpy. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |chapterurl= është injoruar (sugjerohet |chapter-url=) (Ndihmë!)
  5. ^ Güldenstädt, J.A. (1776). Chaus – Animal feli adfine descriptum. Novi Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, Vol 20: 483–500.
  6. ^ Sanderson, J. (2009). A Matter of Very Little Moment? The mystery of who first described the jungle cat. Feline Conservation Federation Volume 53, Issue 1 (January/February 2009): 12–18.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Felis&oldid=1872731"