Gjuha kopte: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Coptic language"
 
vNo edit summary
Rreshti 1: Rreshti 1:
'''Koptik ose koptikja egjyptiane''', është fazë e fundit e gjuhës egjiptiane, një gjuhë veriore Afrikano-Aziatike e folur në [[Egjipti|Egjipt]] të paktën deri në shekullin e 17-të si gjuhë zyrtare.<ref>Coptic Encyclopedia; http://cdm15831.contentdm.oclc.org/cdm/ref/collection/cce/id/520</ref> Gjuha egjyptiane filloi të shkruhet në shekullin e I të e.sonë me alfabetin Koptik, që ishte një adaptim i [[Alfabeti grek|alfabetit grek]], të cilit i ishin shtuar gjashtë ose shtatë shenja nga Demotik, që përfshinin tingujt e gjuhës egjyptiane që ajo[[Gjuha greke| greke]]  i nuk kishte.{{sfn|Reintges|2004}}{{Coptic|ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ}}{{Coptic|ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ}}
'''Koptishtja ose koptikja egjyptiane''', është fazë e fundit e gjuhës egjiptiane, një gjuhë veriore afrikano-aziatike e folur në [[Egjipti|Egjipt]] të paktën deri në shekullin e XVII-të si gjuhë zyrtare.<ref>Coptic Encyclopedia; http://cdm15831.contentdm.oclc.org/cdm/ref/collection/cce/id/520</ref> Gjuha egjyptiane filloi të shkruhet në shekullin e I të e.sonë me alfabetin koptik, që ishte një adaptim i [[Alfabeti grek|alfabetit grek]], të cilit i ishin shtuar gjashtë ose shtatë shenja nga demotik-ja, që përfshinin tingujt e gjuhës egjyptiane që ajo[[Gjuha greke| greke]] i nuk kishte.{{sfn|Reintges|2004}}


Koptishtja ka disa dialekte të dallueshme, ku më të shquar e të cilave janë ''Sahidik'', me origjinë nga Egjypti i Epërm dhe ''Bohairik me origjinë nga delta perëndimore e Nilit në Egjyptin e Poshtëm''.
Koptishtja ka disa dialekte të dallueshme, ku më të shquar e të cilave janë ''Sahidik'', me origjinë nga Egjypti i Epërm dhe ''Bohairik me origjinë nga delta perëndimore e Nilit në Egjyptin e Poshtëm''.


Koptikja dhe Demotikja janë të lidhura ngushtë gramtikisht me gjuhën egjyptjane të vonë, e cila shkruhej me hieroglifet egjyptiane. Koptishtja lulëzoi si gjuhë [[Gjuha letrare dhe standarde|letrare]] nga shekulli i II deri në të XIII-tin, ndërsa dialekti bohairik i saj vazhdon të jetë një gjuhë liturgjike për Kishën Ortodokse Koptike të Aleksandrisë.  Ajo u zëvendësua gjuha arbishte egjyptiane si një gjuhë e folur në fillim të periudhës moderne, por përpjektjet për ta rivitalizuar atë janë bërë që në shekullin e XIX-të. 
Koptikja dhe Demotikja janë të lidhura ngushtë gramtikisht me gjuhën egjyptjane të vonë, e cila shkruhej me hieroglifet egjyptiane. Koptishtja lulëzoi si gjuhë [[Gjuha letrare dhe standarde|letrare]] nga shekulli i II deri në të XIII-tin, ndërsa dialekti bohairik i saj vazhdon të jetë një gjuhë liturgjike për Kishën Ortodokse Koptike të Aleksandrisë.  Ajo u zëvendësua nga gjuha arbo-egjyptiane si një gjuhë e folur në fillim të periudhës moderne, por përpjektjet për ta rivitalizuar atë janë bërë që në shekullin e XIX-të. 


== Referencat ==
== Referencat ==

Versioni i datës 30 dhjetor 2018 20:21

Koptishtja ose koptikja egjyptiane, është fazë e fundit e gjuhës egjiptiane, një gjuhë veriore afrikano-aziatike e folur në Egjipt të paktën deri në shekullin e XVII-të si gjuhë zyrtare.[1] Gjuha egjyptiane filloi të shkruhet në shekullin e I të e.sonë me alfabetin koptik, që ishte një adaptim i alfabetit grek, të cilit i ishin shtuar gjashtë ose shtatë shenja nga demotik-ja, që përfshinin tingujt e gjuhës egjyptiane që ajo greke i nuk kishte.[2]

Koptishtja ka disa dialekte të dallueshme, ku më të shquar e të cilave janë Sahidik, me origjinë nga Egjypti i Epërm dhe Bohairik me origjinë nga delta perëndimore e Nilit në Egjyptin e Poshtëm.

Koptikja dhe Demotikja janë të lidhura ngushtë gramtikisht me gjuhën egjyptjane të vonë, e cila shkruhej me hieroglifet egjyptiane. Koptishtja lulëzoi si gjuhë letrare nga shekulli i II deri në të XIII-tin, ndërsa dialekti bohairik i saj vazhdon të jetë një gjuhë liturgjike për Kishën Ortodokse Koptike të Aleksandrisë.  Ajo u zëvendësua nga gjuha arbo-egjyptiane si një gjuhë e folur në fillim të periudhës moderne, por përpjektjet për ta rivitalizuar atë janë bërë që në shekullin e XIX-të. 

Referencat

  1. ^ Coptic Encyclopedia; http://cdm15831.contentdm.oclc.org/cdm/ref/collection/cce/id/520
  2. ^ Reintges 2004.