Groenlanda: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 27: Rreshti 27:
{{Shtete Tabela Fund|Grenlanda}}
{{Shtete Tabela Fund|Grenlanda}}


'''Grenlanda''' ([[Gjuha daneze|Danisht]] : '''''Grønland''''') - "vend i gjelbërt" është një krahinë [[Danimarka|Daneze]] vetqeverisëse, e cila gjendet ndërmjet [[Oqeani Arktik|Oqeanit Arktik]] dhe [[Atlantiku|atij Atlantik]], në lindje të [[Arkipelagu Arktik Kanadez|Arkipelagut Arktik Kanadez]]. Megjithëse nga pikëpamja fiziko-gjeografike dhe etnike është një [[komb ishullor]] Arktik. Më [[1978]], [[Danimarka]] i dha Grenlandës "të drejtën shtëpiake", duke e bërë atë anëtarebarabartë [[Rigsfællesskabet]]. Grenlanda është [[Lista e Ishujve sipas Sipërfaqes|ishulli më i madh]] në botë nga sipërfaqja ([[Australia]] dhe [[Antarktiku]] konsiderohen [[kontinent]]e dhe nuk hyjnë këtë listë).
'''Grenlanda''' ([[Gjuha daneze|Danisht]] : '''''Grønland''''') - "vend i gjelbër" është një krahinë vetqeverisëse e [[Danimarka|Danimarkës]], e cila gjendet ndërmjet [[Oqeani Arktik|Oqeanit Arktik]] dhe [[Atlantiku|atij Atlantik]], në lindje të Arkipelagut Arktik Kanadez. Megjithëse nga pikëpamja fiziko-gjeografike i përket kontinentit [[Amerika Veriore|Amerikës Veriut]], historikisht dhe kulturalisht Groenlanda ka lidhje ngushta me [[Evropa|Europën,]] prej shkuarës saj kur ka qenë e kolonizuar nga [[Norvegjia]] dhe [[Danimarka]], por edhe prej lidhjeve ngushta me fqinjin ishullor të saj, [[Islanda|Islandën]].

Groenlanda është [[ishulli]] më i madh në botë. Tre të katërtat e sipërfaqes së saj janë të mbuluara nga shtresa akulli të përhershme. Me një popullsi prej 56,480 banorësh në vitin 2013, është territori më pak i dendur për nga popullsia në botë. Një e treta e popullsisë jeton në kryeqytetin e vendit [[Nuuk]]. Shumica e popullsisë së saj përbëhet nga kombësia Inuit, paraardhësit e të cilëve u zhvendosën në shekullin e XIII-të nga tokat e brendshme të [[Kanadaja|Kanadasë]] drejt ishullit.


== Historia ==
== Historia ==

Versioni i datës 1 shkurt 2019 17:13

Kalaallit Nunaat
Grønland
Greenland
Emblema - Groenlanda
Flamuri Stema
Vendndodhja - Groenlanda
Vendndodhja - Groenlanda

Grenlanda (Danisht : Grønland) - "vend i gjelbër" është një krahinë vetqeverisëse e Danimarkës, e cila gjendet ndërmjet Oqeanit Arktik dhe atij Atlantik, në lindje të Arkipelagut Arktik Kanadez. Megjithëse nga pikëpamja fiziko-gjeografike i përket kontinentit të Amerikës së Veriut, historikisht dhe kulturalisht Groenlanda ka lidhje më të ngushta me Europën, prej të shkuarës së saj kur ka qenë e kolonizuar nga Norvegjia dhe Danimarka, por edhe prej lidhjeve të ngushta me fqinjin ishullor të saj, Islandën.

Groenlanda është ishulli më i madh në botë. Tre të katërtat e sipërfaqes së saj janë të mbuluara nga shtresa akulli të përhershme. Me një popullsi prej 56,480 banorësh në vitin 2013, është territori më pak i dendur për nga popullsia në botë. Një e treta e popullsisë jeton në kryeqytetin e vendit Nuuk. Shumica e popullsisë së saj përbëhet nga kombësia Inuit, paraardhësit e të cilëve u zhvendosën në shekullin e XIII-të nga tokat e brendshme të Kanadasë drejt ishullit.

Historia

Gjeografia

Demografia

Konsiderohet se banorët e parë kanë qenë vikingët, pas shekullit XVI në bregdetin e Grenlandës kanë jetuar eskimezët, të cilët janë marrë me peshkim. Në shekullin XVIII fillon kolonizimi i danezëve dhe në vitin 1953 bëhet pjesë përbërëse e Danimarkës.