Çernobili: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 1: Rreshti 1:
[[Skeda:Chernobyl rubble and steam tanks overlaid.gif|right|thumb|230px|Pamje vizuele të centralit bërthamor, Chernobil]]
'''Fatkeqësia e Chernobilit''' ishte një aksident bërthamor që ndodhi më 26 prill 1986 në reaktorin bërthamor Nr.4 në Centralin Bërthamor të Chernobilit, afër qytetit të Pripyat në veri të Republikës Socialiste Sovjetike të [[Ukraina|Ukrainës]]. <ref>https://www.iaea.org/newscenter/focus/chernobyl</ref> Konsiderohet katastrofa më e keqe bërthamore në histori dhe është një nga vetëm dy katastrofat e energjisë bërthamore të vlerësuara me shtatë - ashpërsinë maksimale - në Shkallën Ndërkombëtare të Ngjarjeve Bërthamore, tjetra është katastrofa bërthamore e Fukushima Daiichi e vitit 2011 në Japoni<ref>Burgherr, Peter; Hirschberg, Stefan (2008). "A Comparative Analysis of Accident Risks in Fossil, Hydro, and Nuclear Energy Chains". Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal. 14 (5): 947–973. doi:10.1080/10807030802387556.</ref>.
'''Fatkeqësia e Chernobilit''' ishte një aksident bërthamor që ndodhi më 26 prill 1986 në reaktorin bërthamor Nr.4 në Centralin Bërthamor të Chernobilit, afër qytetit të Pripyat në veri të Republikës Socialiste Sovjetike të [[Ukraina|Ukrainës]]. <ref>https://www.iaea.org/newscenter/focus/chernobyl</ref> Konsiderohet katastrofa më e keqe bërthamore në histori dhe është një nga vetëm dy katastrofat e energjisë bërthamore të vlerësuara me shtatë - ashpërsinë maksimale - në Shkallën Ndërkombëtare të Ngjarjeve Bërthamore, tjetra është katastrofa bërthamore e Fukushima Daiichi e vitit 2011 në Japoni<ref>Burgherr, Peter; Hirschberg, Stefan (2008). "A Comparative Analysis of Accident Risks in Fossil, Hydro, and Nuclear Energy Chains". Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal. 14 (5): 947–973. doi:10.1080/10807030802387556.</ref>.



Versioni i datës 19 shtator 2019 19:46

Pamje vizuele të centralit bërthamor, Chernobil

Fatkeqësia e Chernobilit ishte një aksident bërthamor që ndodhi më 26 prill 1986 në reaktorin bërthamor Nr.4 në Centralin Bërthamor të Chernobilit, afër qytetit të Pripyat në veri të Republikës Socialiste Sovjetike të Ukrainës. [1] Konsiderohet katastrofa më e keqe bërthamore në histori dhe është një nga vetëm dy katastrofat e energjisë bërthamore të vlerësuara me shtatë - ashpërsinë maksimale - në Shkallën Ndërkombëtare të Ngjarjeve Bërthamore, tjetra është katastrofa bërthamore e Fukushima Daiichi e vitit 2011 në Japoni[2].

Aksidenti filloi gjatë një provë sigurie në një reaktor bërthamor të tipit RBMK, i cili zakonisht përdorej në të gjithë Bashkimin Sovjetik. Testi ishte një simulim i një ndërprerje të energjisë elektrike për të ndihmuar zhvillimin e një procedure sigurie për mbajtjen e qarkullimit të ujit ftohës deri sa gjeneratorët rezervë të mund të siguronin energji. Ky boshllëk operativ ishte rreth një minutë dhe ishte identifikuar si një problem i mundshëm i sigurisë që mund të shkaktojë mbinxehjen e bërthamës së reaktorit bërthamor.

Tre teste të tilla ishin kryer që nga viti 1982, por nuk kishin arritur të japin një zgjidhje. Në këtë përpjekje të katërt, testi u vonua me 10 orë, kështu që ndërrimi i operacionit që ishte përgatitur nuk ishte i pranishëm. Mbikëqyrësi i testit më pas dështoi të ndiqte procedurën, duke krijuar kushte të paqëndrueshme të funksionimit që, të kombinuara me të meta të dizajnuara të reaktorit të RBMK-së dhe paaftësimin e qëllimshëm të disa sistemeve të sigurisë së reaktorit bërthamor, rezultuan në një reagim të pakontrolluar të zinxhirit bërthamor[3].

Një sasi e madhe e energjisë u lëshua papritmas, duke avulluar ujë të ngrohtë ftohës të mbinxehur dhe duke prishur thelbin e reaktorit në një shpërthim avulli shumë destruktiv. Kjo u pasua menjëherë nga një zjarr thelbësor i reaktorit në ajër të hapur që lëshoi ​​ndotje të konsiderueshme radioaktive nga ajri për rreth nëntë ditë që rrodhën në pjesë të BRSS dhe Evropës perëndimore, përpara se të përmblidheshin përfundimisht më 4 maj 1986.

Fatkeqësia e Chernobilit konsiderohet si aksidenti më i keq i termocentralit në histori, si në aspektin e kostos ashtu edhe të viktimave[4] Lufta për të mbrojtur rreziqet menjëherë pas aksidentit, së bashku me përpjekjet e mëvonshme të dekontaminimit të rrethinës, përfshiu përfundimisht më shumë se 500,000 likuidatorë dhe kushtoi rreth 18 miliardë rubla Sovjetike - afërsisht 68 miliardë dollarë amerikanë në 2019, rregulluar për inflacionin. Aksidenti shkaktoi përmirësime të sigurisë në të gjithë reaktorët e mbetur RBMK të projektuar nga Sovjetik, nga të cilët 10 vazhdojnë të jenë operacionalë deri sot.

Referencat

  1. ^ https://www.iaea.org/newscenter/focus/chernobyl
  2. ^ Burgherr, Peter; Hirschberg, Stefan (2008). "A Comparative Analysis of Accident Risks in Fossil, Hydro, and Nuclear Energy Chains". Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal. 14 (5): 947–973. doi:10.1080/10807030802387556.
  3. ^ Eden, Brad; of Technical Services/Automated Lib, Coordinator (janar 1999). "Encyclopaedia Britannica CD 99 (Multimedia version)". Electronic Resources Review. 3 (1): 9–10. doi:10.1108/err.1999.3.1.9.7. ISBN 978-0-85229-694-3. ISSN 1364-5137. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ https://www.world-nuclear.org/information-library/nuclear-fuel-cycle/nuclear-power-reactors/appendices/rbmk-reactors.aspx