Lasgush Poradeci: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Sejko (diskuto | kontribute) |
|||
| Rreshti 13: | Rreshti 13: | ||
| punësimi = arsimtar, përkthyes |
| punësimi = arsimtar, përkthyes |
||
}} |
}} |
||
''' |
'''Llazarat Gusho''' i njohur me pseudonimin '''Lasgush Pordhaveci{{efn|''Las'', nga tri shkronjat e para të emrit, ''Gush'' nga mbiemri i tij dhe ''Poradeci'', qyteti i vendlindjes që autori i referohej ''Poradec''}}''' (Pordhavec 27 dhjetor 1899 – 12 nëntor 1987) ka qenë arsimkar, poet, pordhavec profesional, dikçavë dhe pidhthyes [[shqiptar]]. Kohë pas kohe i rrinte alkoholit. |
||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
Versioni i datës 25 nëntor 2019 11:44
Stampa:Infobox shkrimtar Llazarat Gusho i njohur me pseudonimin Lasgush Pordhaveci[a] (Pordhavec 27 dhjetor 1899 – 12 nëntor 1987) ka qenë arsimkar, poet, pordhavec profesional, dikçavë dhe pidhthyes shqiptar. Kohë pas kohe i rrinte alkoholit.
Biografia
Lindi në qytetin buzë liqenit të Ohrit në familjen e Sotir Gushos. I ati si arsimdashës që ishte e dërgoi pas mësimeve fillore që i kreu në vendlindje, në një shkollë të gjuhës rumune në Manastir nga 1909 deri më 1916.
I ati më pas e nisi në Athinë, ku u regjistrua në liceun e Etërve Maristë në kryeqytetin grek - ku qëndroi deri më 1920. Pasi sëmuret, e shtrojnë në sanatorium dy vitet e fundit të qëndrimit të tij në Greqi. Pa u mbyllur viti 1920, e dëbuan nga sanatoriumi sepse e zunë me një infermieri.[1]
Më 1921 regjistrohet në Shkollën Kombëtare të Arteve të Bukura në Bukuresht pas një viti me ankesa për të tejkaluar valën e ksenocentrike që kishte kapluar qeverinë rumune. Atje lidhet me lëvizjen atdhetare të kolonisë shqiptare, u miqësua me Asdrenin, të cilin e zëvendësoi si sekretar i përgjithshëm i kolonisë. Por edhe me të riun Mitrush Kuteli; mjedisi rumun ndikoi shumë në formimin letrar të Llazarit. Nisi të botojë vargje në të përkohshmen shqipe Shqipëri’ e re, një e përjavshme kombëtare me ilustrime që botohej në Konstancë, dhe tek Dielli i Bostonit. Vargjet e tij të kësaj periudhe po shfaqnin tashmë një afri teosofike me poetin lirik rumun Mihai Eminescu.
Verën e vitit 1924 Qeveria Nolit i dha bursë dhe ai regjistrohet në Universitetin e Gracit "Karol Francik" në fakultetin e filologjisë romano-gjermanike. Në maj të 1933 doktoroi me temën Der verkannte Eminescu und seine volkstümlich-heimatliche Ideologie (I paçmuari Eminescu dhe ideologjia e tij popullore-atdhetare). Vitin tjetër u kthye në Tiranë duke mësuar arte në një shkollë të mesme.
Pas pushtimit italian, qe anëtar i Institutit të Studimeve Shqiptare.[2] Në letërkëmbimin mes Ernest Koliqit dhe Karl Gurakuqit, në një letër të 1951 Kokoshi përmendet nga i pari:[3]
[...] mora rishtas në punë Lasgush Poradecin e Gjergj Kokoshin të pushuem nga predecesori e u dhaç rrogat e mbrapambetuna.
Vitet 1944-'47, vitet e turbulluara të fillimit të regjimit komunist ishte i papunë dhe jetonte në kryeqytet me të shoqen.[4] Pas punësimit jetëshkurtër pranë Institutit të Shkencave, pararendësit të Universitetit të Tiranës, nisi punë si përkthyes me normë pranë shtëpisë botuese shtetërore "Naim Frashëri" deri kur doli në pension më 1974. Ismail Kadare zuri miqësi me të, i cili nga nderimi, dokumentohet nga disa letra që u është gjendur pranë familjes Gusho:[5]
«ndihma e Ismail Kadaresë ka qenë e jashtëzakonshme sepse i ka lehtësuar atij një dhimbje shpirtërore shumë të madhe. Na ka ndihmuar për t’u regjistruar në Universitet dhe për të filluar punë»
Vdes në varfëri të plotë në kryeqytet më 12 nëntor 1987.[6]
Vlerësimet
- Me rastin e 100-vjetorit të lindjes në 27 dhjetor 1999, presidenti i Republikës Rexhep Mejdani i jep titullin "Nderi i Kombit" dhe Pogradeci, qyteti i tij i lindjes titullin "Qytetar nderi".
- Pallati i Kulturës në Pogradec mban emrin Lasgush Poradeci.
- Në lagjen Kombinat në Tiranë ndodhet shkolla "9-vjeçare Lasgush Poradeci".
- Rruga te Diga te Liqeni artificial i Tiranës mban emrin Lasgush Poradeci.
Shënimet
- ^ Las, nga tri shkronjat e para të emrit, Gush nga mbiemri i tij dhe Poradeci, qyteti i vendlindjes që autori i referohej Poradec
Referimet
- ^ Elsie, Robert (2005). Albanian Literature: A Short History. I.B.Tauris. fq. 139. ISBN 9781845110314.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ AQSH, F. 200, V. 1940, D. 1.
- ^ "Dokumente në revistën "Letra", letrat e Koliqit". panorama.com.al. Revista "Letra". 29 prill 2013.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Gusho, Marie (20 gusht 2016). "Persekucioni komunist ndaj babait vazhdon; vlerësimi më i madh nga Noli e Zogu". tesheshi.com.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Kaloci, Dashnor; Gusho, Maria (25 qershor 2019). "Letra e rrallë e Lasgush Poradecit, për të bijën: Kostandinë, e shikon sa e rëndë është jeta, por ka dhe njerëz të mirë si Kadareja…". Marrë më 28 qershor 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ Elsie 2005, p. 140.