Lasgush Poradeci: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
ahahah
Rreshti 13: Rreshti 13:
| punësimi = arsimtar, përkthyes
| punësimi = arsimtar, përkthyes
}}
}}
'''Llazarat Gusho''' i njohur me pseudonimin '''Lasgush Poradeci{{efn|''Las'', nga tri shkronjat e para të emrit, ''Gush'' nga mbiemri i tij dhe ''Poradeci'', qyteti i vendlindjes që autori i referohej ''Poradec''}}''' (Pogradec 27 dhjetor 1899 – 12 nëntor 1987) ka qenë arsimtar, poet, shkrimtar profesional, dikçavë dhe perkthyes [[shqiptar]].
'''Llazarat Gusho''' i njohur me pseudonimin '''Lasgush Poradeci''' (Pogradec 27 dhjetor 1899 – 12 nëntor 1987) ka qenë arsimtar, poet, shkrimtar profesional, dikçavë dhe perkthyes [[shqiptar]].
Gjuha e zjarrte poezi e ndertuar nga 3 strofa 6 vargëshe
Gjuha e zjarrte poezi e ndertuar nga 3 strofa 6 vargëshe


== Biografia ==
== Biografia ==
Lindi në qytetin buzë [[Liqeni i Ohrit|liqenit Ohrit]] në familjen e Sotir Gushos. I ati si arsimdashës që ishte e dërgoi pas mësimeve fillore që i kreu në vendlindje, në një shkollë të gjuhës rumune në [[Manastiri (qytet)|Manastir]] nga 1909 deri më 1916.
Lindi në qytetin buzë liqenit te Ohrit në familjen e Sotir Gushos. I ati si arsimdashës që ishte e dërgoi pas mësimeve fillore që i kreu në vendlindje, në një shkollë të gjuhës rumune në [[Manastiri (qytet)|Manastir]] nga 1909 deri më 1916.


I ati më pas e nisi në [[Athinë]], ku u regjistrua në liceun e Etërve Maristë në kryeqytetin grek - ku qëndroi deri më 1920. Pasi sëmuret, e shtrojnë në sanatorium dy vitet e fundit të qëndrimit të tij në Greqi. Pa u mbyllur viti 1920, e dëbuan nga sanatoriumi sepse e zunë me një infermieri.<ref>{{Cite book|title=Albanian Literature: A Short History|last=Elsie|first=Robert|publisher=I.B.Tauris|year=2005|isbn=9781845110314|location=|pages=139|authorlink=Robert Elsie}}</ref>
I ati më pas e nisi në [[Athinë]], ku u regjistrua në liceun e Etërve Maristë në kryeqytetin grek - ku qëndroi deri më 1920. Pasi sëmuret, e shtrojnë në sanatorium dy vitet e fundit të qëndrimit të tij në Greqi. Pa u mbyllur viti 1920, e dëbuan nga sanatoriumi sepse e zunë me një infermieri.


Më 1921 regjistrohet në Shkollën Kombëtare të Arteve të Bukura në [[Bukuresht]] pas një viti me ankesa për të tejkaluar valën e ksenocentrike që kishte kapluar qeverinë rumune. Atje lidhet me lëvizjen atdhetare të kolonisë shqiptare, u miqësua me [[Asdreni]]n, të cilin e zëvendësoi si sekretar i përgjithshëm i kolonisë. Por edhe me të riun [[Mitrush Kuteli]]; mjedisi rumun ndikoi shumë në formimin letrar të Llazarit. Nisi të botojë vargje në të përkohshmen shqipe ''Shqipëri’ e re'', një e përjavshme kombëtare me ilustrime që botohej në Konstancë, dhe tek ''Dielli ''i [[Boston]]it. Vargjet e tij të kësaj periudhe po shfaqnin tashmë një afri teosofike me poetin lirik rumun [[Mihai Eminescu]].
Më 1921 regjistrohet në Shkollën Kombëtare të Arteve të Bukura në [[Bukuresht]] pas një viti me ankesa për të tejkaluar valën e ksenocentrike që kishte kapluar qeverinë rumune. Atje lidhet me lëvizjen atdhetare të kolonisë shqiptare, u miqësua me [[Asdreni]]n, të cilin e zëvendësoi si sekretar i përgjithshëm i kolonisë. Por edhe me të riun [[Mitrush Kuteli]]; mjedisi rumun ndikoi shumë në formimin letrar të Llazarit. Nisi të botojë vargje në të përkohshmen shqipe ''Shqipëri’ e re'', një e përjavshme kombëtare me ilustrime që botohej në Konstancë, dhe tek ''Dielli ''i [[Boston]]it. Vargjet e tij të kësaj periudhe po shfaqnin tashmë një afri teosofike me poetin lirik rumun [[Mihai Eminescu]].
Rreshti 25: Rreshti 25:
Verën e vitit [[1924]] Qeveria [[Fan Noli|Nolit]] i dha bursë dhe ai regjistrohet në Universitetin e [[Graz|Gracit]] "Karol Francik" në fakultetin e filologjisë romano-gjermanike. Në maj të 1933 doktoroi me temën <em>Der verkannte Eminescu und seine volkstümlich-heimatliche Ideologie </em>(I paçmuari Eminescu dhe ideologjia e tij popullore-atdhetare). Vitin tjetër u kthye në Tiranë duke mësuar arte në një shkollë të mesme.
Verën e vitit [[1924]] Qeveria [[Fan Noli|Nolit]] i dha bursë dhe ai regjistrohet në Universitetin e [[Graz|Gracit]] "Karol Francik" në fakultetin e filologjisë romano-gjermanike. Në maj të 1933 doktoroi me temën <em>Der verkannte Eminescu und seine volkstümlich-heimatliche Ideologie </em>(I paçmuari Eminescu dhe ideologjia e tij popullore-atdhetare). Vitin tjetër u kthye në Tiranë duke mësuar arte në një shkollë të mesme.


Pas pushtimit italian, qe anëtar i [[Instituti i Studimeve Shqiptare|Institutit Studimeve Shqiptare]].<ref>AQSH, F. 200, V. 1940, D. 1.</ref> Në letërkëmbimin mes [[Ernest Koliqi|Ernest Koliqit]] dhe [[Karl Gurakuqi|Karl Gurakuqit]], në një letër të 1951 Kokoshi përmendet nga i pari:<ref>{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/dokumentet-ne-revisten-letra-letrat-e-koliqit-si-futa-arsimin-shqip-ne-kosove-dhe-mora-ne-pune-lasgush-poradecin-e-gjergj-kokoshin/|title=Dokumente në revistën "Letra", letrat e Koliqit|date=29 prill 2013|website=panorama.com.al|publisher=Revista "Letra"}}</ref><blockquote href="Manastiri (qytet)">[...] mora rishtas në punë Lasgush Poradecin e [[Gjergj Kokoshi|Gjergj Kokoshin]] të pushuem nga predecesori e u dhaç rrogat e mbrapambetuna.</blockquote>Vitet 1944-'47, vitet e turbulluara të fillimit të regjimit komunist ishte i papunë dhe jetonte në kryeqytet me të shoqen.<ref>{{Cite web|url=http://tesheshi.com/maria-e-lasgushit-persekucioni-komunist-ndaj-babait-vazhdon-vleresimi-madh-nga-noli-e-zogu/|title=Persekucioni komunist ndaj babait vazhdon; vlerësimi më i madh nga Noli e Zogu|date=20 gusht 2016|website=tesheshi.com|last=Gusho|first=Marie}}</ref> Pas punësimit jetëshkurtër pranë Institutit të Shkencave, pararendësit të [[Universiteti i Tiranës|Universitetit të Tiranës]], nisi punë si përkthyes me normë pranë shtëpisë botuese shtetërore "Naim Frashëri" deri kur doli në pension më 1974. [[Ismail Kadare]] zuri miqësi me të, i cili nga nderimi, dokumentohet nga disa letra që u është gjendur pranë familjes Gusho:<ref name=":7">{{cite web|last1=Kaloci|first1=Dashnor|last2=Gusho|first2=Maria|title=Letra e rrallë e Lasgush Poradecit, për të bijën: Kostandinë, e shikon sa e rëndë është jeta, por ka dhe njerëz të mirë si Kadareja…|url=https://www.gazetatema.net/2019/06/26/letra-e-rralle-e-lasgush-poradecit-per-te-bijen-kostandine-e-shikon-sa-e-rende-eshte-jeta-por-ka-dhe-njerez-te-mire-si-kadareja/|date=25 June 2019|access-date=28 June 2019}}</ref><blockquote>«ndihma e Ismail Kadaresë ka qenë e jashtëzakonshme sepse i ka lehtësuar atij një dhimbje shpirtërore shumë të madhe. Na ka ndihmuar për t’u regjistruar në Universitet dhe për të filluar punë»</blockquote>
Pas pushtimit italian, qe anëtar i Institutit te Studimeve Shqiptare Në letërkëmbimin mes [[Ernest Koliqi|Ernest Koliqit]] dhe [[Karl Gurakuqi|Karl Gurakuqit]], në një letër të 1951 Kokoshi përmendet nga i pari:<blockquote href="Manastiri (qytet)">[...] mora rishtas në punë Lasgush Poradecin e [[Gjergj Kokoshi|Gjergj Kokoshin]] të pushuem nga predecesori e u dhaç rrogat e mbrapambetuna.</blockquote>Vitet 1944-'47, vitet e turbulluara të fillimit të regjimit komunist ishte i papunë dhe jetonte në kryeqytet me të shoqen. Pas punësimit jetëshkurtër pranë Institutit të Shkencave, pararendësit të [[Universiteti i Tiranës|Universitetit të Tiranës]], nisi punë si përkthyes me normë pranë shtëpisë botuese shtetërore "Naim Frashëri" deri kur doli në pension më 1974. [[Ismail Kadare|Ism]]<nowiki/>ail Kadare zuri miqësi me të, i cili nga nderimi, dokumentohet nga disa letra që u është gjendur pranë familjes Gusho:<ref name=":7">{{cite web|last1=Kaloci|first1=Dashnor|last2=Gusho|first2=Maria|title=Letra e rrallë e Lasgush Poradecit, për të bijën: Kostandinë, e shikon sa e rëndë është jeta, por ka dhe njerëz të mirë si Kadareja…|url=https://www.gazetatema.net/2019/06/26/letra-e-rralle-e-lasgush-poradecit-per-te-bijen-kostandine-e-shikon-sa-e-rende-eshte-jeta-por-ka-dhe-njerez-te-mire-si-kadareja/|date=25 June 2019|access-date=28 June 2019}}</ref><blockquote>«ndihma e Ismail Kadaresë ka qenë e jashtëzakonshme sepse i ka lehtësuar atij një dhimbje shpirtërore shumë të madhe. Na ka ndihmuar për t’u regjistruar në Universitet dhe për të filluar punë»</blockquote>
Vdes në varfëri të plotë në kryeqytet më 12 nëntor 1987.<ref>{{Harvnb|Elsie|2005|page=140.}}</ref>
Vdes në varfëri të plotë në kryeqytet më 12 nëntor 1987.


==Vlerësimet==
==Vlerësimet==

Versioni i datës 5 janar 2020 20:02

Stampa:Infobox shkrimtar Llazarat Gusho i njohur me pseudonimin Lasgush Poradeci (Pogradec 27 dhjetor 1899 – 12 nëntor 1987) ka qenë arsimtar, poet, shkrimtar profesional, dikçavë dhe perkthyes shqiptar. Gjuha e zjarrte poezi e ndertuar nga 3 strofa 6 vargëshe

Biografia

Lindi në qytetin buzë liqenit te Ohrit në familjen e Sotir Gushos. I ati si arsimdashës që ishte e dërgoi pas mësimeve fillore që i kreu në vendlindje, në një shkollë të gjuhës rumune në Manastir nga 1909 deri më 1916.

I ati më pas e nisi në Athinë, ku u regjistrua në liceun e Etërve Maristë në kryeqytetin grek - ku qëndroi deri më 1920. Pasi sëmuret, e shtrojnë në sanatorium dy vitet e fundit të qëndrimit të tij në Greqi. Pa u mbyllur viti 1920, e dëbuan nga sanatoriumi sepse e zunë me një infermieri.

Më 1921 regjistrohet në Shkollën Kombëtare të Arteve të Bukura në Bukuresht pas një viti me ankesa për të tejkaluar valën e ksenocentrike që kishte kapluar qeverinë rumune. Atje lidhet me lëvizjen atdhetare të kolonisë shqiptare, u miqësua me Asdrenin, të cilin e zëvendësoi si sekretar i përgjithshëm i kolonisë. Por edhe me të riun Mitrush Kuteli; mjedisi rumun ndikoi shumë në formimin letrar të Llazarit. Nisi të botojë vargje në të përkohshmen shqipe Shqipëri’ e re, një e përjavshme kombëtare me ilustrime që botohej në Konstancë, dhe tek Dielli i Bostonit. Vargjet e tij të kësaj periudhe po shfaqnin tashmë një afri teosofike me poetin lirik rumun Mihai Eminescu.

Verën e vitit 1924 Qeveria Nolit i dha bursë dhe ai regjistrohet në Universitetin e Gracit "Karol Francik" në fakultetin e filologjisë romano-gjermanike. Në maj të 1933 doktoroi me temën Der verkannte Eminescu und seine volkstümlich-heimatliche Ideologie (I paçmuari Eminescu dhe ideologjia e tij popullore-atdhetare). Vitin tjetër u kthye në Tiranë duke mësuar arte në një shkollë të mesme.

Pas pushtimit italian, qe anëtar i Institutit te Studimeve Shqiptare Në letërkëmbimin mes Ernest Koliqit dhe Karl Gurakuqit, në një letër të 1951 Kokoshi përmendet nga i pari:

[...] mora rishtas në punë Lasgush Poradecin e Gjergj Kokoshin të pushuem nga predecesori e u dhaç rrogat e mbrapambetuna.

Vitet 1944-'47, vitet e turbulluara të fillimit të regjimit komunist ishte i papunë dhe jetonte në kryeqytet me të shoqen. Pas punësimit jetëshkurtër pranë Institutit të Shkencave, pararendësit të Universitetit të Tiranës, nisi punë si përkthyes me normë pranë shtëpisë botuese shtetërore "Naim Frashëri" deri kur doli në pension më 1974. Ismail Kadare zuri miqësi me të, i cili nga nderimi, dokumentohet nga disa letra që u është gjendur pranë familjes Gusho:[1]

«ndihma e Ismail Kadaresë ka qenë e jashtëzakonshme sepse i ka lehtësuar atij një dhimbje shpirtërore shumë të madhe. Na ka ndihmuar për t’u regjistruar në Universitet dhe për të filluar punë»

Vdes në varfëri të plotë në kryeqytet më 12 nëntor 1987.

Vlerësimet

  • Me rastin e 100-vjetorit të lindjes në 27 dhjetor 1999, presidenti i Republikës Rexhep Mejdani i jep titullin "Nderi i Kombit" dhe Pogradeci, qyteti i tij i lindjes titullin "Qytetar nderi".
  • Pallati i Kulturës në Pogradec mban emrin Lasgush Poradeci.
  • Në lagjen Kombinat në Tiranë ndodhet shkolla "9-vjeçare Lasgush Poradeci".
  • Rruga te Diga te Liqeni artificial i Tiranës mban emrin Lasgush Poradeci.

Shënimet

Referimet

  1. ^ Kaloci, Dashnor; Gusho, Maria (25 qershor 2019). "Letra e rrallë e Lasgush Poradecit, për të bijën: Kostandinë, e shikon sa e rëndë është jeta, por ka dhe njerëz të mirë si Kadareja…". Marrë më 28 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)