Veprat e Apostujve: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

[Redaktim i kontrolluar]

← Redaktim më i vjetër

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni aktual i datës 14 prill 2020 13:08

Ky artikull dyshohet se përmban hulumtim vetjak apo thënie të pacituara prandaj nuk mund të merret si i saktë.
Ju lutemi ndihmoni edhe ju në përmirësimin e këtij artikulli.

“Veprat e Apostujve” përbëjnë librin e pestë të Dhiatës së Re. Në të trajtohet historia e Kishës, që nga dita e Ngjitjes në Qiell të Zotit Krisht e deri në vizitën e parë të apostull Pavlit në Romë. Nuk ka asnjë dyshim se autorësia e Veprave të Apostujve i takon apostull dhe ungjillor Llukait, mjekut dhe nxënësit të apostull Pavlit, i cili përmendet edhe tek letra drejtuar Kolosianëve (4:14), Filemonit( 24) dhe letrës së dytë drejtuar Timotheut (4:11).^[1]

Libri i Veprave paraqet përhapjen e Krishterimit që nga Jeruzalemi e deri në Romë. Në kapitujt 6:8 deri tek 9:31 përshkruhet përhapja e Kishës së Krishterë në Palestinë, për të vazhduar më pas me Kishën e Antiokisë në kapitujt 9:32-12:4. Në kapitujt 12:25-16:5 na paraqitet vepra e Apostull Pavlit në Galati, Ilirik etj. edhe në këshillin e Jeruzalemit. Më tej, në kapitujt 16:6-19:20 jepet kthimi në Krishterim i Maqedonisë, Greqisë dhe Azisë (Anadoll, Turqi), për të përfunduar me themelimin e Kishës në Romë dhe persekutimin dhe burgosjen e apostull Pavlit në kapitujt 19:21 e deri në fund.

Libri thekson veçanërisht origjinën hyjnore të besës së Krishterë, të ilustruar nga mrekullitë dhe martirizimet e apostujve, por sidomos nga themelimi i saj prej Shpirtit të Shenjtë (2:1-5), bamirësitë e shumta të të krishterëve të parë (2:44-7), përhapjen e shpejtë të Krishterimit dhe udhëheqjen prej së larti, e cila nuk i mungoi kurrë apostujve, sidomos Petros dhe Pavlit (kapitujt 12 dhe 16).

Besimi në hyjninë e Krishtit përbën padyshim thelbin e këtij libri, gjë që shfaqet qartazi në të gjithë përmbajtjen e tij, sidomos në pohimin se shpëtimi i gjithë njerëzve u bë i mundur vetëm përmes pësimeve dhe gjakut të Krishtit.

Pagëzimipastron njollat e mëkatit dhe të porsapagëzuarit marrin Shpirtin e Shenjtë. Akti i “thyerjes së bukës” (që i referohet Misterit të Falënderimit Hyjnor - marrjes së Kungatës së Shenjtë) themelon shoqërinë e krishterë.

Tiparet që përmendëm më lart shërbenin për të identifikuar dhe dalluar besimin e Krishterë të sapokrijuar, nga feja judaike. Këtë dallim do ta shohim të thellohet edhe më tepër në vendimet e marra gjatë Këshillit të Jerusalemit, ku u vendos të liheshin mënjanë disa nga kërkesat dhe ritualet e Ligjit të Moisiut.

Për sa i takon nivelit të gjuhës së përdorur si në Veprat e Apostujve, ashtu edhe në Ungjillin e tretë, apostull Llukai duket se e zotëron shumë mirë greqishten, më mirë se çdokush tjetër nga autorët e Dhiatës së re.

Shkrimi i këtij libri duhet të datojë përpara martirizimit të shën Pavlit në Romë, pasi nëse do të ishte shkruar më pas, kjo ngjarje do të ishte dokumentuar pa dyshim në shkrimet e Ungjillor Llukait, si dëshmi e lavdisë së veprës apostolike. Shumë studiues pohojnë se Veprat e Apostujve u shkruan në Akai të Greqisë.

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

[1]
[2]

Burime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ Rev. Nicon D. Patrinacos, A Dictionary of Greek Orthodoxy (Një fjalor i terminologjisë Orthodhokse Greke), Hellenic Heritage Publications, Pleasantville, N.Y. 10570, fq. 3.

[1] Rev. Nicon D. Patrinacos, A Dictionary of Greek Orthodoxy (Një fjalor i terminologjisë Orthodhokse Greke), Hellenic Heritage Publications, Pleasantville, N.Y. 10570, fq. 3.

[1]

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
-{{hulumtim vetmjak}}
+{{hulumtim vetjak}}
 '''“Veprat e Apostujve”''' përbëjnë librin e pestë të [[Dhiata e re|Dhiatës së Re]]. Në të trajtohet historia e [[Kisha|Kishës]], që nga dita e Ngjitjes në Qiell të Zotit [[Krishti|Krisht]] e deri në vizitën e parë të [[Pali i Tarsosit|apostull Pavlit]] në [[Roma|Romë]]. Nuk ka asnjë dyshim se autorësia e Veprave të Apostujve i takon apostull dhe ungjillor Llukait, mjekut dhe nxënësit të apostull Pavlit, i cili përmendet edhe tek letra drejtuar Kolosianëve (4:14), Filemonit( 24) dhe letrës së dytë drejtuar Timotheut (4:11).<ref>Rev. Nicon D. Patrinacos, A Dictionary of Greek Orthodoxy (Një fjalor i terminologjisë Orthodhokse Greke), Hellenic Heritage Publications, Pleasantville, N.Y. 10570, fq. 3.</ref>
 Libri i Veprave paraqet përhapjen e [[Krishtërimi|Krishterimit]] që nga [[Jeruzalemi]] e deri në Romë. Në kapitujt 6:8 deri tek 9:31 përshkruhet përhapja e Kishës së Krishterë në [[Palestina|Palestinë]], për të vazhduar më pas me Kishën e Antiokisë në kapitujt 9:32-12:4. Në kapitujt 12:25-16:5 na paraqitet vepra e Apostull Pavlit në Galati, [[Iliriku|Ilirik]] etj. edhe në këshillin e Jeruzalemit. Më tej, në kapitujt 16:6-19:20 jepet kthimi në Krishterim i [[Maqedoni]]së, [[Greqia e lashtë|Greqisë]] dhe [[Azia|Azisë]] ([[Anadolli|Anadoll]], [[Turqi]]), për të përfunduar me themelimin e Kishës në Romë dhe persekutimin dhe burgosjen e apostull Pavlit në kapitujt 19:21 e deri në fund.
-Libri thekson veçanërisht origjinën hyjnore të besës së Krishterë, të ilustruar nga mrekullitë dhe martirizimet e [[Apostulli|apostujve]], por sidomos nga themelimi i saj prej [[Shpirti i Shenjtë|Shpirtit të Shenjtë]] (2:1-5), bamirësitë e shumta të të krishterëve të parë (2:44-7), përhapjen e shpejtë të Krishterimit dhe udhëheqjen prej së larti, e cila nuk i mungoi kurrë apostujve, sidomos [[Shën Pjetri|Petros]] dhe Pavlit (kapitujt 12 dhe 16).
+Libri thekson veçanërisht origjinën hyjnore të besës së Krishterë, të ilustruar nga mrekullitë dhe martirizimet e [[Apostujt|apostujve]], por sidomos nga themelimi i saj prej [[Shpirti i Shenjtë|Shpirtit të Shenjtë]] (2:1-5), bamirësitë e shumta të të krishterëve të parë (2:44-7), përhapjen e shpejtë të Krishterimit dhe udhëheqjen prej së larti, e cila nuk i mungoi kurrë apostujve, sidomos [[Pjetri|Petros]] dhe Pavlit (kapitujt 12 dhe 16).
 Besimi në hyjninë e Krishtit përbën padyshim thelbin e këtij libri, gjë që shfaqet qartazi në të gjithë përmbajtjen e tij, sidomos në pohimin se shpëtimi i gjithë njerëzve u bë i mundur vetëm përmes pësimeve dhe gjakut të Krishtit.
-[[Pagëzimi]]pastron njollat e [[Gjynahu|mëkatit]] dhe të porsapagëzuarit marrin [[Shpirti i Shenjtë|Shpirtin e Shenjtë]]. Akti i “thyerjes së bukës” (që i referohet Misterit të Falënderimit Hyjnor - marrjes së Kungatës së Shenjtë) themelon shoqërinë e krishterë.
+[[Pagëzimi]]pastron njollat e [[Gjynahu|mëkatit]] dhe të porsapagëzuarit marrin Shpirtin e Shenjtë. Akti i “thyerjes së bukës” (që i referohet Misterit të Falënderimit Hyjnor - marrjes së Kungatës së Shenjtë) themelon shoqërinë e krishterë.
 Tiparet që përmendëm më lart shërbenin për të identifikuar dhe dalluar besimin e Krishterë të sapokrijuar, nga [[Jehudizmi|feja judaike]]. Këtë dallim do ta shohim të thellohet edhe më tepër në vendimet e marra gjatë Këshillit të Jerusalemit, ku u vendos të liheshin mënjanë disa nga kërkesat dhe ritualet e Ligjit të [[Moisiu]]t.
-Për sa i takon nivelit të gjuhës së përdorur si në Veprat e Apostujve, ashtu edhe në [[Ungjilli i Lukës|Ungjillin e tretë]], apostull Llukai duket se e zotëron shumë mirë [[Greqishtja e lashtë|greqishten]], më mirë se çdokush tjetër nga autorët e [[Dhiata e re|Dhiatës së Re]].
+Për sa i takon nivelit të gjuhës së përdorur si në Veprat e Apostujve, ashtu edhe në [[Ungjilli i Lukës|Ungjillin e tretë]], apostull Llukai duket se e zotëron shumë mirë [[Greqishtja e lashtë|greqishten]], më mirë se çdokush tjetër nga autorët e Dhiatës së re.
 Shkrimi i këtij libri duhet të datojë përpara martirizimit të shën Pavlit në Romë, pasi nëse do të ishte shkruar më pas, kjo ngjarje do të ishte dokumentuar pa dyshim në shkrimet e Ungjillor Llukait, si dëshmi e lavdisë së veprës apostolike. Shumë studiues pohojnë se Veprat e Apostujve u shkruan në Akai të Greqisë.