Romët: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
v U kthyen ndryshimet e Skahiqa (diskutimet) në versionin e fundit nga 185.67.177.237. Etiketa: Rollback |
Edvini (diskuto | kontribute) Refuzoi 3 ndryshimet e fundit të tekstit (nga 185.67.177.237, Skahiqa dhe DannyS712) dhe riktheu rishikimin 1900849 nga Wielemir |
||
| Rreshti 6: | Rreshti 6: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Skeda:Movimiento gitano.jpg|thumb|300px|Emigrimi i romëve në mesjetë në Afrikën e veriut dhe Evropë.]] |
[[Skeda:Movimiento gitano.jpg|thumb|300px|Emigrimi i romëve në mesjetë në Afrikën e veriut dhe Evropë.]] |
||
Romët kanë emigruar nga nënkontinenti indian rreth shekullit të 11. Gjenetika dhe gjuhësia tregojnë se romët kanë një prejardhje nga popuj që sot janë në zonën mes Indisë dhe Pakistanit. Burimet historike tregojnë se romët mbërritën në [[Ballkan]] dhe Evropën Qendrore rreth shekujve 13-14. Ardhja e romëve në Evropë nuk u prit mirë, dhe vendasit krijuan ndjenja urrejtje dhe intolerance ndaj kësaj popullsie nomade. Në Rumani, rumunët ndërmorën herë pas here fushata dëbimi dhe vrasjesh të romëve. Urrejtja ndaj romëve të ardhur në Evropë arriti kulmin gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur me qindra mijëra romë u vranë nga nazistët dhe ustashat. |
Romët kanë emigruar nga nënkontinenti indian rreth shekullit të 11. Gjenetika dhe gjuhësia tregojnë se romët kanë një prejardhje nga popuj që sot janë në zonën mes Indisë dhe Pakistanit. Burimet historike tregojnë se romët mbërritën në [[Ballkan]] dhe Evropën Qendrore rreth shekujve 13-14. Ardhja e romëve në Evropë nuk u prit mirë, dhe vendasit krijuan ndjenja urrejtje dhe intolerance ndaj kësaj popullsie nomade. Në Rumani, rumunët ndërmorën herë pas here fushata dëbimi dhe vrasjesh të romëve. Urrejtja ndaj romëve të ardhur në Evropë arriti kulmin gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur me qindra mijëra romë u vranë nga nazistët dhe ustashat. |
||
== Popullata dhe grupet == |
== Popullata dhe grupet == |
||
Versioni i datës 16 prill 2020 11:34
Romët janë një grup etnik që jeton kryesisht në Evropë, dhe ka prejardhjen nga nënkontinenti indian. Në Evropë njihen gjerësisht dhe me emertimin ciganë. Gjuha e tyre është gjuha rome, e cila është gjuhë indoevropiane dhe ka ngjashmëri me gjuhët e sotme të folura në zonën e veriut të Indisë dhe lindjes së Pakistanit.
Etimologjia
Në gjuhë romane ose romisht, fjala rom do të thotë burrë, njeri, ndërsa shumësi është roma.
Historia
Romët kanë emigruar nga nënkontinenti indian rreth shekullit të 11. Gjenetika dhe gjuhësia tregojnë se romët kanë një prejardhje nga popuj që sot janë në zonën mes Indisë dhe Pakistanit. Burimet historike tregojnë se romët mbërritën në Ballkan dhe Evropën Qendrore rreth shekujve 13-14. Ardhja e romëve në Evropë nuk u prit mirë, dhe vendasit krijuan ndjenja urrejtje dhe intolerance ndaj kësaj popullsie nomade. Në Rumani, rumunët ndërmorën herë pas here fushata dëbimi dhe vrasjesh të romëve. Urrejtja ndaj romëve të ardhur në Evropë arriti kulmin gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur me qindra mijëra romë u vranë nga nazistët dhe ustashat.
Popullata dhe grupet
Romët janë të shpërndarë në pothuajse të gjitha vendet evropiane. Vende me popullsi më të mëdha rome në Evropë janë Rumania me rreth 2 milionë romë, dhe Hungaria. Spanja, Franca, dhe Bullgaria gjithashtu kanë me qindra mijëra romë.
Traditat dhe kultura
Gjuha
Gjuha rome ka ngjashëri me gjuhët e folura në Indinë e veriut dhe Pakistanin lindor. Shumë nga romët flasin dhe gjuhën e vendit ku ata kanë emigruar.