Puberteti: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
v U kthyen ndryshimet e 178.175.81.119 (diskutimet) në versionin e fundit nga 185.173.207.128.
Etiketa: Rollback
Rreshti 1: Rreshti 1:
|anglishtja} është procesi i ndryshimeve fizike me të cilat trupi i fëmijës bëhet një trup i rritur i aftë për riprodhim. Puberteti osht shum seksiniset nga sinjale hormonale nga truri të gametet (vezët dhe testikujt). Në përgjigje, gonadet prodhojnë një shumëllojshmëri të hormoneve që stimulojnë rritjen,Penisie ma I madhi funksionin, ose transformimin e trurit, eshtrave, muskujve, gjakut, të lëkurës, e flokëve, zemrës, dhe organëve riprodhuese. Rritja përshpejtohet në gjysmën e parë te pubertetit dhe ndalon në përfundimin e pubertetit. Para shfaqjes se pubertetit, dallimet trupore midis djemve dhe vajzave janë pothuajse krejtësisht të kufizuara në organe gjenitale. Gjatë pubertetit, dallimet e mëdha të madhësisë, formës, përbërjes dhe funksionit te zhvilluar në strukturat dhe sistemet e trupit jane shumë. Më të dukshmet e tyre janë të referuara si karakteristikat sekondare seksuale.
|anglishtja} është procesi i ndryshimeve fizike me të cilat trupi i fëmijës bëhet një trup i rritur i aftë për riprodhim. Puberteti niset nga sinjale hormonale nga truri të gametet (vezët dhe testikujt). Në përgjigje, gonadet prodhojnë një shumëllojshmëri të hormoneve që stimulojnë rritjen, funksionin, ose transformimin e trurit, eshtrave, muskujve, gjakut, të lëkurës, e flokëve, zemrës, dhe organëve riprodhuese. Rritja përshpejtohet në gjysmën e parë te pubertetit dhe ndalon në përfundimin e pubertetit. Para shfaqjes se pubertetit, dallimet trupore midis djemve dhe vajzave janë pothuajse krejtësisht të kufizuara në organe gjenitale. Gjatë pubertetit, dallimet e mëdha të madhësisë, formës, përbërjes dhe funksionit te zhvilluar në strukturat dhe sistemet e trupit jane shumë. Më të dukshmet e tyre janë të referuara si karakteristikat sekondare seksuale.


Në një kuptim të çuditshëm, puberteti si afat (rrjedh nga fjala latine puberatum (mosha e pjekurisë, burrëri)) i referohet ndryshimeve trupore e maturimit seksual në vend se aspektet psikosociale dhe kulturore të zhvillimit të adoleshentëve. Adoleshenca është periudha e tranzicionit, psikologjike dhe sociale në mes të fëmijërisë dhe të rritur. Adoleshenca kryesisht përputhet me periudhën e pubertetit, por kufijtë e saj janë më pak të saktë dhe ajo i referohet sa më shumë për karakteristikat psiko-sociale dhe kulturore të zhvillimit gjatë viteve të fatkeqësive si për ndryshimet fizike e pubertetit.
Në një kuptim të çuditshëm, puberteti si afat (rrjedh nga fjala latine puberatum (mosha e pjekurisë, burrëri)) i referohet ndryshimeve trupore e maturimit seksual në vend se aspektet psikosociale dhe kulturore të zhvillimit të adoleshentëve. Adoleshenca është periudha e tranzicionit, psikologjike dhe sociale në mes të fëmijërisë dhe të rritur. Adoleshenca kryesisht përputhet me periudhën e pubertetit, por kufijtë e saj janë më pak të saktë dhe ajo i referohet sa më shumë për karakteristikat psiko-sociale dhe kulturore të zhvillimit gjatë viteve të fatkeqësive si për ndryshimet fizike e pubertetit.

Versioni i datës 28 prill 2020 19:35

|anglishtja} është procesi i ndryshimeve fizike me të cilat trupi i fëmijës bëhet një trup i rritur i aftë për riprodhim. Puberteti niset nga sinjale hormonale nga truri të gametet (vezët dhe testikujt). Në përgjigje, gonadet prodhojnë një shumëllojshmëri të hormoneve që stimulojnë rritjen, funksionin, ose transformimin e trurit, eshtrave, muskujve, gjakut, të lëkurës, e flokëve, zemrës, dhe organëve riprodhuese. Rritja përshpejtohet në gjysmën e parë te pubertetit dhe ndalon në përfundimin e pubertetit. Para shfaqjes se pubertetit, dallimet trupore midis djemve dhe vajzave janë pothuajse krejtësisht të kufizuara në organe gjenitale. Gjatë pubertetit, dallimet e mëdha të madhësisë, formës, përbërjes dhe funksionit te zhvilluar në strukturat dhe sistemet e trupit jane shumë. Më të dukshmet e tyre janë të referuara si karakteristikat sekondare seksuale.

Në një kuptim të çuditshëm, puberteti si afat (rrjedh nga fjala latine puberatum (mosha e pjekurisë, burrëri)) i referohet ndryshimeve trupore e maturimit seksual në vend se aspektet psikosociale dhe kulturore të zhvillimit të adoleshentëve. Adoleshenca është periudha e tranzicionit, psikologjike dhe sociale në mes të fëmijërisë dhe të rritur. Adoleshenca kryesisht përputhet me periudhën e pubertetit, por kufijtë e saj janë më pak të saktë dhe ajo i referohet sa më shumë për karakteristikat psiko-sociale dhe kulturore të zhvillimit gjatë viteve të fatkeqësive si për ndryshimet fizike e pubertetit.

Dallimet në mes pubertetit meshkujve dhe femrave 

Dy nga dallimet më të rëndësishme në mes pubertetit të vajzave dhe djemve të pubertetit në moshën në të cilën ajo fillon, dhe steroid kryesore seksit të përfshira.

Edhe pse ka një gamë të gjerë të moshave normale, vajzat zakonisht fillojnë procesin e pubertetit në moshën 10 vjeçe, kurse djemtë në moshën e 12 vjeç. Vajzat zakonisht të plotë nga mosha 15-17, ndërsa djemtë e pubertetit zakonisht të plotë me rritjen e moshës 16-18. Lartësia përtej këtyre moshave është e pazakontë. Vajzat e arrijnë pjekurinë riprodhuese rreth 4 vjet pas ndryshimeve të parë fizike. Në kontrast pubertetit, djemve të përshpejtuar më ngadalë, por të vazhdojë të rritet për rreth 6 vjet pas ndryshimeve të dukshme të parë pubertal.

Për djem, një androgjen i quajtur testosteron është hormoni kryesor i seksit. Ndërsa testosteroni prodhon ndryshime të gjithë djem 'karakterizuar si virilization, një produkt të konsiderueshme të metabolizmit testosterone në meshkuj është estradiol, edhe pse nivelet e rritet më vonë dhe më ngadalë se në vajzat. Mashkull "gufon rritje" fillon edhe më vonë, përshpejton më ngadalë, dhe zgjat më shumë para se të siguresave epiphyses. Edhe pse djemtë janë mesatarisht 2 cm më të shkurtër se vajzat para se të fillojë puberteti, meshkujt rriten mesatarisht rreth 13 cm (5,2 inç), më shumë se femrat. Pjesa më e madhe e këtij ndryshimi seksit në lartësi të rritur është i atribuohen një fillim më vonë i gufon rritjes dhe një progresion të ngadalshme të përfundimit, një rezultat i drejtpërdrejtë i të rritet më vonë dhe të rriturve të ulta dhe nivelet mashkull e estradiol.

Hormoni që dominon zhvillim femra është quajtur estrogen estradiol. Ndërsa estradiol promovon rritjen e gjinjve dhe të mitrës, kjo është edhe hormon kryesor ngarje gufon pubertal rritjes dhe maturimit epiphyseal dhe nivelet closure.Estradiol rritet më parë dhe për të arritur nivele më të larta tek gratë se të burrat.

Fillim i Pubertetit

Fillimin e pubertetit është i lidhur me pulsing lartë GnRH, e cila i paraprin rritje në hormonet seksuale, LH dhe FSH. Exogenous pulses GnRH shkaktojnë fillimin e pubertetit. Tumoreve të trurit të cilat rrisin prodhimin GnRH mund të çojë gjithashtu në pubertet parakohshme.

Shkaku i rritjes GnRH është i panjohur. Leptin mund të jetë shkaku i rritjes GnRH. Leptin ka receptorë në hypothalamus që sintetizon GnRH. 12 Individët të cilët janë të mangët në leptin dështojnë të iniciojnë pubertetit. Nivelet e leptin rritje me fillimin e pubertetit, dhe pastaj të bjerë në nivele të rritur, kur pubertetit është e përfunduar. Rritja e GnRH mund të shkaktohet nga gjenetikë. Një studim zbuloi se një mutacion në gjenet e kodimin e të dy B Neurokinin si dhe receptor B Neurokinin mund të ndryshojnë me kohën e pubertetit. Studiuesve hypothesized që Neurokinin B mund të luajnë një rol në rregullimin e sekretimit të Kisspeptin, një kompleksi përgjegjës për lirimin e drejtpërdrejtë të shkaktuar GnRH si dhe lirimin indirekt e LH dhe FSH.

Ndryshime fizike në djemtë

Madhësia testikulare, funksioni, dhe pjellshmëria

Te djemt, zgjerimi testikular është manifestimi i parë fizike e pubertetit (dhe është quajtur gonadarche). Test në djem prepubertal pak ndryshim në madhësi prej rreth 1 viti e moshës në fillimin e pubertetit, mesatarisht rreth 2-3 cm në gjatësi dhe rreth 1,5-2 cm në gjerësi. Madhësia testicular vazhdon të rritet gjatë pubertetit, duke arritur në madhësinë maksimale të rritur rreth 6 vjet pas fillimit të pubertetit. Pas testikulat e djalit kanë zgjeruar dhe zhvilluar për rreth një vit, gjatë dhe pas gjerësia e bosht të penisit do të rritet dhe penisi glans dhe cavernosa korporata do të fillojë për të zgjeruar në përmasa të rritur. Ndërsa 18-20 cc është një madhësi mesatare të rritur, ka variacion të gjerë në madhësi testicular në popullata normale.

Test të ketë dy funksione kryesore: për të prodhuar hormonet dhe të prodhojë spermë. Qelizat Leydig prodhojnë testosterone, i cili nga ana prodhon shumicën e ndryshimeve mashkull pubertal. Pjesa më e madhe në rritje të indit testicular është ind spermatogenic (kryesisht Sertoli dhe qelizat Leydig). Spermë mund të zbulohen në urinë mëngjes e djemve më pas vitit të parë të ndryshimeve pubertal, dhe herë pas here më parë [redakto]. Në pjellorisë mesatare, të mundshme në djem të arrihet në 13 vjet e vjetër, por të fertilitetit të plotë nuk do të fitohet deri në 14-16 vitet e [citim moshës nevojshme].

Gjatë pubertetit, qese e herdheve një mashkull do të bëhet më të mëdha dhe të fillojnë të josh ose të ul receptorin e telefonit më poshtë trupit në krahasim me të deri të shtrënguar, për të përshtatur prodhimin e spermës ku testicles duhet një temperaturë të caktuar të jetë pjellore.

Qimet pubike

Qimet pubike shpesh shfaqen tek djemtë menjëherë pasi organet gjenitale fillojnë të rriten. Qimet fillimisht janë të dukshme në pjesen e barkut, bazën e penisit. Qimet e para janë të përshkruar si fazë 2. Faza 3 është arritur zakonisht brenda një 6-12 muajve, kur flokët janë shumë të jetë e vlefshme. Nga fazë 4, i qimeve të dendur të mbushur trekëndësh "pubike." Faza 5 lidhet me përhapjen e flokëve pubike për kofshët e lart ndaj kërthizë si pjesë e flokëve zhvillimin e barkut.

Trupit dhe fytyrës e flokëve

Në muajt dhe vitet pas pamjen e flokëve publike, zona të tjera të lëkurës, duke iu përgjigjur androgens mund të zhvillohet e flokëve androgenic. Sekuenca e zakonshme është: underarm (axillary) flokët, flokët perianal, flokët e sipërme të buzëve, sideburn (preauricular) flokët, flokët periareolar, dhe zona mjekrën. Si me shumicën e proceset biologjike të njeriut, kjo mënyrë të veçantë mund të ndryshojnë në mesin e disa individëve . Krahun, këmbën, gjoksit, barkut, dhe përsëri flokët të bëhen më të rëndë gradualisht. Ka një gamë të madhe në vlerë prej flokëve trupit në mesin e njerëzve të rritur, dhe dallime të mëdha në kohën dhe sasinë e rritjes së flokëve ndërmjet grupeve të ndryshme racore. [1] flokët e fytyrës është shpesh i pranishëm në fund të adoleshencës, por nuk mund të shfaqet deri më vonë në mënyrë të konsiderueshme. Qimet e fytyrës do të vazhdojë të marrë coarser, të errët dhe më të trashë për një tjetër 2-4 vite pas pubertetit. Disa njerëz nuk e zhvillojnë flokëve të plotë të fytyrës deri në 10 vjet pas përfundimit të pubertetit. Gjoks flokët mund të duken gjatë pubertetit apo vite pas. Jo të gjithë njerëzit kanë flokët gjoks.

Ndryshimi i zërit

Nën ndikimin e androgens, kutia e zërit, ose laringu, rritet në të dy gjinitë. Kjo rritje është shumë më e shquar te djemtë, duke bërë që zëri mashkullit që të bjerë dhe të thellohet, nganjëherë befas por rrallë "mbi natën," në lidhje me një oktavë, sepse folds më të gjatë dhe të trashë zëshëm kanë një frekuencë më të ulët themelore. Para se pubertetit, fyt i djemve dhe vajzave është rreth po aq i vogël. Herë pas here, të ndryshuar zëri është i shoqëruar nga unsteadiness e shqiptim në fazat e hershme të zërave pastërvitur. Shumica e ndryshimit zë ndodh gjatë 3-4 fazën e pubertetit mashkull rreth kohës së rritjes kulmin. katran i plotë i rritur është arritur në një moshë mesatare prej 15 vjet. Kjo zakonisht paraprin zhvillimin e flokëve të rëndësishme e fytyrës nga disa muaj në vite.

Mashkull muskulaturë e trupit formë

Nga fundi i pubertetit, burra të rritur kanë eshtra rëndë dhe gati dy herë më shumë muskujve skeletik. Disa nga rritja e eshtrave (p. sh. gjerësi sup dhe nofulla) është shkaktonte më të madhe, duke rezultuar në një masë të ndryshme të formave mashkull dhe femër skeletik. Mesatare mashkull i rritur është rreth 150% i mases se trupit ligët e nje femre mesatare, dhe rreth 50% e trupit yndyrë.

Ky muskul zhvillon kryesisht gjatë fazave më vonë e pubertetit, dhe rritjen e muskujve mund të vazhdojë edhe pas djemtë janë biologjikisht të rritur. Kulmin e gufon ashtuquajtur "forcë", norma e rritjes muskujve, është arritur rreth një vit pas një mashkull përvojat kulmin norma e rritjes së tij.

Shpesh, jastek yndyrë e gjirit mashkull indeve dhe nipples mashkull do të zhvillojnë gjatë pubertetit, nganjëherë, sidomos në një gji, kjo bëhet më e dukshme dhe është quajtur gynecomastia. Kjo zakonisht nuk është një fenomen i përhershëm.

Erë Trupi dhe fytyre

Nivelet në rritje të androgens mund të ndryshojë përbërjen e acidit yndyror djersë, duke rezultuar në një më shumë "erë të rritur" trup. Si në vajzave, një tjetër efekt androgen është rritur sekretimit të naftës (sebum) nga lëkura dhe variabile rezultante shumat e akneve. Fytyre nuk mund të parandalohet apo të zvogëluar lehtë, por ajo zakonisht plotësisht zvogëlohet në fund të pubertetit. Megjithatë, kjo nuk është e pazakontë për një të rritur të rritur plotësisht të vuaj periudhë rastit e fytyre, edhe pse ajo është zakonisht më pak e rëndë se në të rinjtë. Disa mund të dëshirës duke përdorur krem i ditës ose ointments recetë për të mbajtur fytyre nga duke u përkeqësuar, apo edhe medikamente orale, për shkak të faktit se puçrra është emocionalisht e vështirë dhe mund të shkaktojë dhëmbje.

Ndryshime fizike në vajzave

Zhvillimi i gjirit

Shenja e parë fizike e pubertetit tek vajzat është zakonisht një firmë, gungë e tenderit në qendër të areoles e një ose te të dy zemrat, ndodhin mesatarisht në moshen 10,5 vjeç. Kjo është e përmendur si thelarche. Me vënie në skenë e përdorur gjerësisht Taner e pubertetit, kjo është faza 2 e zhvillimit të gjirit (faza 1 është një banesë, të gjirit prepubertal). Brenda gjashtë në 12 muaj, ënjtje ka filluar në mënyrë të qartë në të dy anët, zbutur, dhe mund të ndihet dhe shihet shtrirë përtej kufijve të areolae. Kjo është faza 3 e zhvillimit të gjirit. Nga një tjetër 12 muaj (faza 4), e zemrat po i afrohen madhësisë pjekur dhe formë, me areolae dhe papillae formimin e një grumbull gurësh të mesme. Në më të gra të reja, ky grumbull gurësh zhduket në relievit të gjirit të pjekur (faza 5), edhe pse nuk ka variacion aq shumë në madhësi dhe forma e gjinjve të rritur që fazat e 4 dhe 5 nuk janë gjithmonë të identifikueshme veçmas.

Flokët publike

flokët publike shpesh është ndryshimi i dytë i dukshëm në moshën e pjekurisë, zakonisht brenda disa muajve të thelarche. Kjo është referuar si pubarche. Qimeve janë zakonisht të dukshme të parë së bashku labia. Qimet e para janë të përshkruar si fazë Taner 2. Faza 3 është arritur zakonisht brenda një 6-12 muajve, kur qimet janë shumë të shumta për numërimin dhe paraqiten në tumë publike si. Nga fazë 4, i qimeve të dendur të mbushur trekëndësh "publike". Faza 5 të bëjë me përhapjen e flokëve publike në kofshë dhe në disa raste si flokët e barkut lart drejt kërthizë. Në rreth 15% të vajzave, flokët më të hershme publike duket se fillon zhvillimin e gjirit.

Vaginë, mitrës, vezoret

Sipërfaqja mukozale e vaginës edhe ndryshimet në përgjigje të niveleve të estrogjenit në rritje, duke u bërë më të trashë dhe duller trëndafili me ngjyra (në krahasim me të kuqe të ndritshme e Mukoza vaginale prepubertal). Sekrecione të bardha (leukorrhea fiziologjike) janë një efekt normale e estrogjenit si. Në dy vitet e pas thelarche, mitrës, vezoret, dhe follicles në vezoret rritje në madhësi. Vezoret zakonisht përmbajnë cysts folikulare vogla të dukshme me ultratingull.

Menstruacion dhe pjellori

Gjakderdhje e parë menstruale është referuar si menarche, dhe zakonisht ndodh rreth dy vjet pas thelarche. Mosha mesatare e vajzave është menarche në vitet 11,75. Ora midis periudhave menstruale (menstruacione) është jo gjithmonë të rregullt në dy vitet e para pas menarche. Ovulacion është e nevojshme për të pjellorisë, por mund ose nuk mund të shoqërojnë menstruacione më të hershme. Në vajzave postmenarchal, rreth 80% e cikleve u anovulatory në vitin e parë pas menarche, 50% në vitit të tretë dhe 10% në vitin e gjashtë. Fillimi i ovulacionit menarche pasi nuk është e pashmangshme. Një përqindje të lartë të vajzave me shkelje të vazhdueshme në ciklin menstrual disa vitesh nga menarche do të vazhdojë të ketë shkelje të zgjatur dhe anovulation, dhe janë në rrezik të lartë për të reduktuar pjellorisë. Moshë martese është përdorur për të caktuar arritjen e fertilitetit.

Trupi formë, shpërndarjes yndyrë, si dhe përbërjen e trupit

Gjatë kësaj periudhe, edhe në përgjigje të niveleve të estrogjenit, hips gjysmën e poshtme të legenit dhe në këtë mënyrë zgjerohet (duke siguruar një kanal të madh lindjes). indeve të rritet i shëndoshë për një përqindje më të madhe të përbërjen e trupit se sa në meshkujt, veçanërisht në shpërndarjen tipike femër të gjinjve, hips, prapanicë, kofshë, të armëve e sipërme, dhe pubis. ndryshimet progresive në shpërndarjen yndyrë, si dhe dallimet e seksit në rritje lokale skeletik të kontribuojë në formë tipike femër trupin deri në fund të pubertetit. Mesatarisht, në 10 vjet, vajzat kanë trupit 6% më shumë yndyrë se sa djemtë.

Erë Trupi dhe fytyre

Nivelet në rritje të androgens mund të ndryshojë përbërjen e acidit yndyror djersë, duke rezultuar në një më shumë "erë të rritur" trup. Kjo shpesh i paraprin thelarche dhe pubarche nga një ose më shumë vjet. Një tjetër efekt androgen është rritur sekretimit të naftës (sebum) nga lëkura. Ky ndryshim rrit sensibilitet të fytyre, një kusht të lëkurës që është karakteristikë e pubertetit. Fytyre ndryshon shumë në ashpërsia e saj.

Dallimet

Koha e fillimit të pubertetit

Përcaktimi i fillimit të pubertetit varet nga perspektiva (p. sh., hormonal kundrejt fizike) dhe qëllimin (vendosjen e standardeve të popullatës normale, kujdesin klinik të individëve në fillim ose në fund të pubescent, etj.). Definicioni më i zakonshëm që përdoret për fillimin e pubertetit është e ndryshimeve fizike për [citim të një personi organ nevojshme]. Këto ndryshime fizike janë shenjat e para të dukshme të nervoz, hormonal, dhe ndryshimet gonadal funksion.

Mosha në të cilën puberteti fillon ndryshon midis individëve zakonisht, fillon në mes moshes 10-13. Mosha në të cilën fillon pubertetit është prekur nga të dy faktorët gjenetik dhe nga faktorë të mjedisit të tilla si shtet ushqyese dhe rrethanat shoqërore. Një shembull i rrethanave sociale është efekti Vandenbergh, një femër të mitur që ka ndërveprim të rëndësishme me meshkujt do të hyjë në pubertet më herët se sa femra të miturit të cilët nuk janë overexposed shoqërore për meshkujt e rritur.

Mosha mesatare në të cilën fillon pubertetit mund të ndikohen nga raca si. Për shembull, mosha mesatare e menarche në popullsi të ndryshme të anketuar ka shkonin 12-18 vjet. Fillim të hershme mesatare e pubertetit është për vajzat afrikano-amerikan dhe fillimin e fundit për popullsinë mesatare të lartë jetesës lartësi në Azi. Megjithatë, shumë e moshës mesatare të lartë të reflektuar kufizimet ushqyese më shumë se dallimet gjenetike dhe mund të ndryshojë brenda disa breza me një ndryshim thelbësor në dietë. Mosha mesatare e menarche për një popullsi mund të jetë një tregues i proporcioni i vajzave undernourished në të popullsisë, dhe gjerësinë e përhapjes mund të pasqyrojë pabarazi e pasurisë dhe të shpërndarjes së ushqimit në një popullsi.

Hulumtuesit kanë identifikuar një moshë më parë të fillimit të pubertetit. Megjithatë, ata kanë bazuar konkluzionet e tyre në një krahasim i të dhënave nga 1999 me të dhënat nga 1969. Në shembullin më parë, popullsia Mostra është bazuar në një mostër të vogël të vajzave të bardhë (200, nga Britania). Më vonë studimi i identifikuar si pubertet si ndodh në 48 % të vajzave afrikano-amerikan nga mosha nëntë, dhe 12% e vajzave të bardhë me atë moshë.

Ndryshim historik

Mosha mesatare në të cilën fillimin e pubertetit ndodh ka rënë ndjeshëm që nga viti 1840. I referohen kësaj rënie si "prirje laike". Në çdo dekadë 1840-1950 ka pasur një rënie prej katër muajsh në mosha mesatare e menarche midis femrave të Evropës Perëndimore. Në Norvegji, vajza lindur ne 1840 kishin menarche e tyre në një moshë mesatare prej 17 vjetësh. Në Francë mesatare në 1840 ishte 15,3 vjet. Në Angli mesatare në 1840 ishte 16,5 vjet. Në Japoni në rënie ndodhi më vonë dhe ishte atëherë më të shpejtë: 1945-1975 në Japoni ka pasur një rënie prej 11 muajsh për dekadë.

Një studim në Danimarkë 2006 gjeti se pubertetit, siç dëshmohet nga të zhvillimit të gjirit, ka filluar në një moshë mesatare prej 9 vjet dhe 10 muaj, një vit më parë se kur një studim të ngjashëm është kryer në 1991. Shkencëtarët besojnë se fenomeni mund të lidhet me trashje apo ekspozimit ndaj kimikateve në zingjirin e ushqimit, dhe është vënë në rrezik më të madh vajzat afatgjatë të kancerit të gjirit.

ndikimin e faktorëve gjenetik dhe mjedisor

Studime të ndryshme kanë gjetur efekte direkte gjenetike në llogari për të paktën 46 % e variacionit të kohën e pubertetit në popullsive edhe-ushqyer. Shoqata gjenetike e kohës është më e fuqishme në mes nëna dhe vajza . Gjenet ndikojnë në kohën e veçanta nuk janë njohur ende. Në mesin e kandidatëve është një receptorit androgen gjen.

Hulumtuesit kanë hypothesized se fillimin e hershme pubertetit mund të shkaktohet nga disa produkte që përmbajnë estrogjenit kujdes flokët ose placentë, dhe nga kimikatet e caktuara, përkatësisht phthalates, të cilat përdoren në kozmetikë shumë, lodra, dhe plastike të ushqimit.

Në qoftë se faktorët gjenetik përbëjnë gjysmën e variacionit të kohës pubertal, faktorët e ambientit janë të rëndësishme në mënyrë të qartë si. Një nga efektet e parë mjedisor është vërejtur që ndodh në pubertet më vonë fëmijët e ngritur në lartësi më të mëdha. Më i rëndësishëm i ndikimeve mjedisore është e qartë të ushqyerit, por një numër i të tjerëve, janë identifikuar të gjitha të cilat ndikojnë në kohën e pubertetit femra dhe menarche më të qartë se sa moshë e pjekurisë seksuale mashkullore.

Hormonet dhe steroid

Nuk ka shqetësim teorik, dhe dëshmi të kafshëve, që hormonet e mjedisit dhe kimikateve mund të prekë aspekte të zhvillimit të paralindjes apo paslindjes seksuale të njerëzve. Sasi të mëdha të estrogjene metabolized incompletely dhe progestagens nga produktet farmaceutike janë excreted në sistemet e kanalizimit e qyteteve të mëdha, dhe janë nganjëherë detektueshëm mjedisin. steroid Sex janë përdorur ndonjëherë në kafshët bujqësore, por kanë qenë të ndaluar në prodhimin e mishit të pulave për 40 vjet. Edhe pse ligjet bujqësore rregullojnë të përdorni të minimizojnë konsumin e aksidentale të njeriut, rregullat janë kryesisht vetë në fuqi në Shtetet e Bashkuara. ekspozimit të rëndësishme të një fëmije të hormoneve apo substancave të tjera që aktivizuar estrogjenit ose androgen receptorët mund të prodhojë disa ose të gjitha ndryshimet e pubertetit.

Vështirë për të zbuluar si një ndikim në moshë e pjekurisë seksuale janë më të diffusely shpërndarë kimikatet e mjedisit si PCBs (bifanileve bifenileve), i cili mund të lidhet dhe shkaktojnë receptorët e estrogjenit.

gradë më e dukshme e pubertetit të pjesshëm nga ekspozimi direkt nga fëmijët e vegjël në sasi të vogël por të rëndësishëm të steroid seksi farmaceutike nga ekspozimi në shtëpi mund të zbulohen gjatë vlerësim mjekësor për pubertetit të parakohshëm, por efekte të butë dhe ekspozimi tjera të mundshme nuk do të përshkruara më lart.

Bisphenol A (BPA) është një kimike që përdoren për të bërë plastike, dhe është përdorur shpesh për të bërë shishe fëmijën, shishe uji, pajisje sportive, pajisjeve mjekësore, dhe si një shtresë në ushqim dhe kanaçe pije. Shkencëtarët janë të shqetësuar për efektet e sjelljes BPA-së në fetuses, foshnjat, fëmijët dhe në nivelet e ekspozimit aktual për shkak se ajo mund të ndikojnë në gjëndër prostatë, gjëndër e qumështit, dhe të çojë në pubertet në fillim të vajzave. BPA mimics dhe ndërhyn me veprimin e-estrogjenit riprodhimit të një rregullatori të rëndësishme dhe të zhvillimit. Ajo leaches nga plastike në lëngje dhe ushqime, si dhe Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) gjeti sasi të matshme të BPA në organet e më shumë se 90 për qind të popullsisë amerikane studiuar. Intakes vlerësuar lartë BPA përditshme të ndodhin tek foshnjat dhe fëmijët. Shumë shishe plastike baby përmbajnë BPA, dhe BPA ka më shumë gjasa për të kulloj nga plastike kur temperatura e tij është rritur, si kur një warms një shishe fëmijë ose warms up ushqimit në mikrovalë.

Ndikim ushqyese

faktorët ushqyese janë faktorët më të fortë dhe më të qartë mjedisore që ndikojnë në kohën e pubertetit. Vajzat janë veçanërisht të ndjeshëm ndaj rregullimit ushqyese, sepse ata duhet të kontribuojnë të gjithë mbështetjen ushqyese për një fetusit në rritje. kalorive të tepërta (përtej rritjes dhe kërkesat e aktivitetit), janë pasqyruar në shumën e yndyrë trupit, të cilat sinjale të trurit disponueshmërinë e resurseve për fillimin e pubertetit dhe pjellshmërisë.

Shumë prova tregojnë se për shumicën e shekujve të fundit, dallimet ushqimore llogariten për shumicën e variacionit të kohës pubertal në popullsi të ndryshme, e edhe në mesin e klasave sociale në popullatën e njëjtë. të gjithë botën e fundit në rritje të konsumit të proteinave të kafshëve, ndryshime të tjera në të ushqyerit, dhe rritet në fëmijërinë e trashje kanë rezultuar në rënie moshat e pubertetit, kryesisht në ato me popullsi të moshës më të lartë të mëparshme. Në popullsi shumë sasinë e ndryshimi i atribuohet të ushqyerit është duke u pakësuar.

Edhe pse të energjisë në dispozicion dietike (kalorive të thjeshtë) është ndikimi më i rëndësishëm dietë në kohën e pubertetit, cilësia e dietës luan një rol po ashtu. intakes Ulët proteina dhe fibra të lartë intakes dietik, siç ndodhë me dietat tipike vegjetarian, janë të lidhur me fillimin më vonë dhe ecurinë e ngadalshme të pubertetit femra.

Ndikim Shëndoshje dhe ushtrim

hulumtuesit shkencor kanë lidhur trashje e hershme me një fillim më të hershëm të pubertetit në vajzave. Ata kanë përmendur trashje si shkak i zhvillimit të gjirit para nëntë vjet dhe menarche para dymbëdhjetë vjet. Pubertetit në fillim të vajzave mund të jetë një shenjë paralajmëruese të problemeve shëndetësore më vonë.

Nivelin mesatar të aktivitetit fizik ditor është treguar gjithashtu të ndikojë në kohën e pubertetit, posaçërisht te femrat. Një nivel i lartë i ushtrimit, qoftë për qëllime imazhi atletike apo trupit, ose për jetesën e përditshme, redukton kalori energji në dispozicion për riprodhim dhe ngadalëson pubertet. Efekti ushtrim është përforcohet shpesh herë nga një organi më të ulët në masë yndyrë dhe kolesterol.

Sëmundje fizike dhe mendore

sëmundjet kronike mund të vonojë pubertetit në të dy djemve dhe vajzave. Ata që përfshijnë inflamacion kronik ose të ndërhyjnë me të ushqyerit të ketë efekt të fortë. Në botën perëndimore, sëmundje nxitëse zorrë dhe tuberkulozi janë të njohur për të tillë një efekt në shekullin e kaluar, ndërsa në zonat e pazhvilluara të botës, infeksione kronike parazit janë të përhapura.

sëmundje Mendore ndodhin në pubertet. Truri i nënshtrohet zhvillimit të rëndësishme nga hormonet të cilat mund të kontribuojnë në çrregullime humor si çrregullim depresiv i madh, çrregullim bipolar, dysthymia dhe skizofreninë. Vajzat e moshës midis 15 dhe 19 përbëjnë 40% të rasteve anoreksia nervosa.

Stresi dhe faktorët shoqërorë

Disa nga ndikimet e mjedisit që kuptohen pak në kohën e pubertetit, janë sociale dhe psikologjike. Në krahasim me efektet e gjenetikë, ushqimi, dhe shëndetin e përgjithshme, ndikimet shoqërore janë të vogla, duke i shtyrë koha nga disa muaj në vend se vjet. Mekanizmat e këtyre efekteve sociale janë të panjohur, edhe pse një shumëllojshmëri të proceseve fiziologjike, duke përfshirë pheromones, janë sugjeruar bazuar në hulumtimet e kafshëve.

Pjesa më e rëndësishme e mjedisit psikosocial të fëmijës është i familjes, dhe shumica e hulumtimit ndikimit shoqëror ka hetuar veçoritë e strukturës së familjes dhe funksion në raport me më parë ose më vonë pubertet femër. Shumica e studimeve kanë raportuar se menarche mund të ndodhë disa muaj më parë në vajzat e lartë e stresit familjet, të cilëve prindërit mungojnë gjatë fëmijërisë së tyre të hershme, të cilët kanë një njerk në shtëpi, të cilët janë subjekt i abuzimit seksual të zgjatur në fëmijëri, ose që janë miratuar nga një vend në zhvillim në moshë të re. Në anën tjetër, menarche mund të jetë pak më vonë, kur një vajzë të rritet në një familje të madhe me një të pranishëm babai biologjik.

gradë më ekstreme të stresit të mjedisit, të tilla si statusi i refugjatit të kohës së luftës me kërcënim për mbijetesën fizike, janë gjetur të jenë të lidhur me vonesë e maturimit, një efekt që mund të jenë të shoqëruara nga pamjaftueshmërinë dietik.

Shumica e këtyre efekteve raportuar sociale janë të vogla dhe të kuptuarit tonë është i paplotë. Shumica e këtyre "efekte" janë shoqatat e shpallur nga vrojtimet statistikore epidemiologjike. shoqatat e Statistikave nuk janë domosdoshmërisht shkakor, dhe një shumëllojshmëri të covariables dhe shpjegime alternative mund të imagjinuar. Efektet e tilla përmasave të vogla nuk mund të konfirmohet ose hedhur poshtë për çdo fëmijë individual. Për më tepër, interpretimet e të dhënave janë politikisht të diskutueshëm për shkak të lehtësia me të cilën ky lloj hulumtimi mund të përdoret për mbrojtje politike. Akuzat e paragjykimit të bazuar në agjendën politike ndonjëherë të shoqëruar kritika shkencore.

Një tjetër kufizim i hulumtimit sociale është se gati të gjitha vajzat e tij i ka shqetësuar, pjesërisht për shkak se pubertetit femra kërkon burime të mëdha fiziologjike dhe pjesërisht për shkak se përfshin një ngjarje unike (menarche) që i bën Hulumtimi në pubertet femër shumë të thjeshtë se sa meshkuj. Më shumë detaje është dhënë në nenin menarche.

Dallimet e rend

Sekuenca e ngjarjeve të zhvillimit pubertal mund të ndryshojë herë pas here. Për shembull, në rreth 15% e djemve dhe vajzave, pubarche (qimet e para publik) mund të paraprijë, përkatësisht, gonadarche dhe thelarche nga disa muaj. Rrallë, menarche mund të ndodhë para se të tjera shenja të pubertetit në disa vajza. Këto ndryshime të meritojnë vlerësim mjekësor, sepse ata mund të herë pas here sinjal një sëmundje.

Përfundim

Në një kuptim të përgjithshëm, me përfundimin e pubertetit është pjekurisë riprodhues. Kriteret për përcaktimin e konkluzionit mund të ndryshojnë për qëllime të ndryshme: arritjen e aftësisë për të riprodhuar, arritjen e të rriturve lartësi maksimale, madhësia maksimal gonadal, apo seksi nivele të rritur të hormoneve. Lartësia maksimale e të rritur është arritur në një moshë mesatare prej 15 vjet për një vajzë mesatare dhe 18 vjet për një djalë mesatare. pjellorisë potenciale (ndonjëherë quhet pjekje seksuale) zakonisht i paraprin përfundimin e rritjes nga 1-2 vjet vajza dhe djem 3-4 vjet. Faza 5 zakonisht paraqet rritje maksimale gonadal dhe nivelet e hormoneve të rritur.

Procesi Neurohormonal

Endokrine Sistemi riprodhues përbëhet nga hypothalamusi, hipofizë, gonads, dhe gjëndra veshkave, me të dhëna dhe rregullimin e shumë sistemeve të trupit të tjera. pubertetit e vërtetë është quajtur shpesh "pubertet qendrore" për shkak se ajo fillon si një proces të sistemit qendror nervor. Një përshkrim të thjeshtë të pubertetit hormonal është si vijon:

  • 1. hypothalamus trurit fillon për lirimin e pulses e GnRH.
  • 2. Qeliza në hipofizë mëparshëm përgjigjet nga secreting LH dhe FSH në qarkullim.
  • 3. Vezore apo test përgjigjur në sasi në rritje të LH dhe FSH nga fillimi në rritje dhe për të prodhuar estradiol dhe testosterone.
  • 4. Rritja e niveleve të estradiol dhe testosterone prodhojnë ndryshime trupi i pubertetit femrave dhe meshkujve.

Fillimin e këtij procesi neurohormonal mund t'i paraprijë ndryshimeve të dukshme të parë trupin nga 1-2 vjet.

Komponentët e sistemit endokrine riprodhues

Bërthamë arcuate e hypothalamus është shoferi i sistemit riprodhues. Ajo ka neurons që gjenerojnë dhe pulses lirimin e GnRH në sistemin venoz portali i Hipofiza. Bërthamë arcuate është i prekur dhe i kontrolluar nga të dhëna neuronal nga zona të tjera të trurit dhe të dhëna hormonal nga gonads, ind dhjamor dhe një shumëllojshmëri të sistemeve të tjera.

Hipofiza përgjigjet sinjale të pulsojnë GnRH nga lëshimi LH dhe FSH në gjak e qarkullimit të përgjithshëm, edhe në një model pulsatile.

Gonads (testes dhe vezore) përgjigjet për nivelet në rritje të LH dhe FSH duke prodhuar hormonet steroide seksit, testosterone dhe estrogjenit.

Gjëndra veshkave janë një burim i dytë për të hormoneve steroide. Maturimit të veshkave, e quajti adrenarche, zakonisht i paraprin gonadarche në mes të fëmijërisë.