Memoriali i Skënderbeut: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
U kthye versioni 2194275 i bërë nga Urisbiy (diskutimet) Etiketa: Undo |
|||
| Rreshti 3: | Rreshti 3: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Katedralja e dikurshme e Lezhës, e cila i kushtohej [[Nikolla i Mirës|Shën Nikollës]], qe një ndërtesë e stilit gotik kolonial. Qe në duart e të krishterëve deri në çerekun e fundit të shekullit XVI, dhe gjatë viteve '80 të atij shekulli aty u ndërtua xhamia. Gjatë viteve 1620-1630 kjo xhami u braktis dhe mbeti rrënojë deri nga fundi i shekullit XVIII, kohë gjatë së cilës, u rindërtua nga [[Sulltani|Sulltan]] [[Selimi III]].<ref name=":Kiel">{{Cite book|last=Kiel|first=Machiel|title=Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912)|publisher=IRCICA|year=2012|isbn=9789290632429|location=Stamboll|pages=282, 285-286|language=sq|translator=Holta Vrioni|authorlink=Machiel Kiel|origyear=1990}}</ref>[[Skeda:Alessio (Archivio fotografico Società Geografica Italiana).jpg|parapamje|Xhamia Selimije në çerekun e parë të shekullit XX, foto Antonio Baldacci.|majtas]]Deri me [[Revolucioni Kulturor|Revolucionin Kulturor]], objekti ishte në pronësi të [[Komuniteti Mysliman i Shqipërisë|Komunitetit Mysliman të Shqipërisë]], duke qenë xhami. Më pas kaloi në pronësi të Institutit të Monumenteve në Tiranë.<ref name=":1">{{Cite web|date=18 gusht 2017|title=Misteri i varrit të Skënderbeut, si qëndron e vërteta|url=https://www.kultplus.com/trashegimia/misteri-varrit-te-skenderbeut-si-qendron-e-verteta/|url-status=live|website=Kultplus|language=sq}}</ref> Minareja qëndroi deri më 1978, por me [[Tërmeti në Mal të Zi|tërmetin e 1979]] u shemb.<ref name=":Kiel" /> |
Katedralja e dikurshme e Lezhës, e cila i kushtohej [[Nikolla i Mirës|Shën Nikollës]], qe një ndërtesë e stilit gotik kolonial. Qe në duart e të krishterëve deri në çerekun e fundit të shekullit XVI, dhe gjatë viteve '80 të atij shekulli aty u ndërtua xhamia. Gjatë viteve 1620-1630 kjo xhami u braktis dhe mbeti rrënojë deri nga fundi i shekullit XVIII, kohë gjatë së cilës, u rindërtua nga [[Sulltani|Sulltan]] [[Selimi III]].<ref name=":Kiel">{{Cite book|last=Kiel|first=Machiel|title=Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912)|publisher=IRCICA|year=2012|isbn=9789290632429|location=Stamboll|pages=282, 285-286|language=sq|translator=Holta Vrioni|authorlink=Machiel Kiel|origyear=1990}}</ref>[[Skeda:Alessio (Archivio fotografico Società Geografica Italiana).jpg|parapamje|Xhamia Selimije në çerekun e parë të shekullit XX, foto Antonio Baldacci.|majtas]]Deri me [[Revolucioni Kulturor|Revolucionin Kulturor]], objekti ishte në pronësi të [[Komuniteti Mysliman i Shqipërisë|Komunitetit Mysliman të Shqipërisë]], duke qenë xhami. Më pas kaloi në pronësi të Institutit të Monumenteve në Tiranë.<ref name=":1">{{Cite web|last=Gjika|first=Ilirjan|date=18 gusht 2017|title=Misteri i varrit të Skënderbeut, si qëndron e vërteta|url=https://www.kultplus.com/trashegimia/misteri-varrit-te-skenderbeut-si-qendron-e-verteta/|url-status=live|website=Kultplus|language=sq}}</ref> Minareja qëndroi deri më 1978, por me [[Tërmeti në Mal të Zi|tërmetin e 1979]] u shemb.<ref name=":Kiel" /> |
||
Me gërmimet e bëra më 1968 u nxorrën në pah mbetjet e një katedraleje të shekullit XV.<ref name=":1" /> Prej gërmimeve të drejtuara nga [[Frano Prendi]] dhe [[Koço Zheku]], u mendua se gjurmët e kishës ishin pikërisht të katedrales së Shën Kollit - megjithëse këtë e ka kundërshtuar [[Kristo Frashëri]]. Më tej u zbuluan themele ndërtimesh pagane të shekullit të III, disa pagëzimore paleokristiane të ndërtuara në gjysmën e parë të shekullit të VI dhe dy faza ndërtimi kishtar të periudhës bizantine.<ref>{{Cite journal|last=Hoxha|first=Gëzim|date=2011|title=Një pagëzimore paleokristiane nën themelet e kishës së Shën Kollit në Lezhë|url=https://www.persee.fr/doc/iliri_1727-2548_2011_num_35_1_1111|journal=Iliria|language=sq|issue=35|pages=285-306}}</ref> |
Me gërmimet e bëra më 1968 u nxorrën në pah mbetjet e një katedraleje të shekullit XV.<ref name=":1" /> Prej gërmimeve të drejtuara nga [[Frano Prendi]] dhe [[Koço Zheku]], u mendua se gjurmët e kishës ishin pikërisht të katedrales së Shën Kollit - megjithëse këtë e ka kundërshtuar [[Kristo Frashëri]]. Më tej u zbuluan themele ndërtimesh pagane të shekullit të III, disa pagëzimore paleokristiane të ndërtuara në gjysmën e parë të shekullit të VI dhe dy faza ndërtimi kishtar të periudhës bizantine.<ref name=":2">{{Cite journal|last=Hoxha|first=Gëzim|date=2011|title=Një pagëzimore paleokristiane nën themelet e kishës së Shën Kollit në Lezhë|url=https://www.persee.fr/doc/iliri_1727-2548_2011_num_35_1_1111|journal=Iliria|language=sq|issue=35|pages=285-306}}</ref> |
||
Gjatë rindërtimit të qytetit pas tërmetit të 1979, u vendos heqja e shtresës osmane dhe shndërrimi i themeleve të kishës së vjetër në një monument madhështor modern.<ref name=":Kiel" /> Punimet u kryen në vitet në vazhdim dhe përfunduan më 1981<ref name=":0" /> ose pak para 1983.<ref name=":Kiel" /> |
Gjatë rindërtimit të qytetit pas tërmetit të 1979, u vendos heqja e shtresës osmane dhe shndërrimi i themeleve të kishës së vjetër në një monument madhështor modern.<ref name=":Kiel" /> Punimet u kryen në vitet në vazhdim dhe përfunduan më 1981<ref name=":0" /> ose pak para 1983.<ref name=":Kiel" /> |
||
=== Narrativa të tjera === |
|||
Sipas konsullit austro-hungarez [[Theodor Anton Ippen|Theodor Ippen]], shkruan se varret pranë portës lindore të [[Kalaja e Lezhës|kalasë së Lezhës]] qenë varret e familjes së bejlerëve të Lezhës si dhe një tyrbe e një [[Evlija|evlijai]] të harruar.<ref>{{Cite book|last=Ippen|first=Theodor|title=Shqipëria e Vjetër|publisher=KeB|year=2002|isbn=9789992777763|location=Tiranë|pages=208|language=sq|translator-last=Karaiskaj|translator-first=Gjerak|translator-last2=Klosi|translator-first2=Ardian}}</ref> Historiani [[Kristo Frashëri]] në librin e tij për Skënderbeu përcjell vizitën e mundshme të udhëtarit R. C. Woodville Jr. në Lezhë në kohën e [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes së Prizrenit]] (1880). Woodville botoi një vizatim në revistën ''Scribner’s Monthly'' me titullin "Tomb of Scanderbeg at Alessio". Vizatimi tregon një [[Tyrbeja|tyrbe]] për Skënderbeun dhe dy roje, njëri i veshur me çakshirë e tjetri me fustanellë. Sipas traditës popullore kjo tyrbe mbrohej prej dervishëve bektashinj.<ref>{{Cite web|last=Vehbiu|first=Ardian|author-link=Ardian Vehbiu|date=5 tetor 2015|title=Pllaka e Skurës|url=https://peizazhe.com/2015/10/05/pllaka-e-skures/|url-status=live|access-date=22 shkurt 2021|website=Peizazhe të fjalës|language=sq}}</ref> Frashëri përkundër narrativës së Prendit, ka qenë i mendimit se varri është në kalanë e Lezhës.<ref name=":2" /> |
|||
== Shiko edhe == |
== Shiko edhe == |
||
Versioni i datës 22 shkurt 2021 21:29
Memoriali i Skënderbeut është një objekt përkujtues i Gjergj Kastriotit të ndërtuar më 1981 në gërmadhat e Xhamisë Selimije në Lezhë.[1]
Historia
Katedralja e dikurshme e Lezhës, e cila i kushtohej Shën Nikollës, qe një ndërtesë e stilit gotik kolonial. Qe në duart e të krishterëve deri në çerekun e fundit të shekullit XVI, dhe gjatë viteve '80 të atij shekulli aty u ndërtua xhamia. Gjatë viteve 1620-1630 kjo xhami u braktis dhe mbeti rrënojë deri nga fundi i shekullit XVIII, kohë gjatë së cilës, u rindërtua nga Sulltan Selimi III.[2]
.jpg)
Deri me Revolucionin Kulturor, objekti ishte në pronësi të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë, duke qenë xhami. Më pas kaloi në pronësi të Institutit të Monumenteve në Tiranë.[3] Minareja qëndroi deri më 1978, por me tërmetin e 1979 u shemb.[2]
Me gërmimet e bëra më 1968 u nxorrën në pah mbetjet e një katedraleje të shekullit XV.[3] Prej gërmimeve të drejtuara nga Frano Prendi dhe Koço Zheku, u mendua se gjurmët e kishës ishin pikërisht të katedrales së Shën Kollit - megjithëse këtë e ka kundërshtuar Kristo Frashëri. Më tej u zbuluan themele ndërtimesh pagane të shekullit të III, disa pagëzimore paleokristiane të ndërtuara në gjysmën e parë të shekullit të VI dhe dy faza ndërtimi kishtar të periudhës bizantine.[4]
Gjatë rindërtimit të qytetit pas tërmetit të 1979, u vendos heqja e shtresës osmane dhe shndërrimi i themeleve të kishës së vjetër në një monument madhështor modern.[2] Punimet u kryen në vitet në vazhdim dhe përfunduan më 1981[1] ose pak para 1983.[2]
Narrativa të tjera
Sipas konsullit austro-hungarez Theodor Ippen, shkruan se varret pranë portës lindore të kalasë së Lezhës qenë varret e familjes së bejlerëve të Lezhës si dhe një tyrbe e një evlijai të harruar.[5] Historiani Kristo Frashëri në librin e tij për Skënderbeu përcjell vizitën e mundshme të udhëtarit R. C. Woodville Jr. në Lezhë në kohën e Lidhjes së Prizrenit (1880). Woodville botoi një vizatim në revistën Scribner’s Monthly me titullin "Tomb of Scanderbeg at Alessio". Vizatimi tregon një tyrbe për Skënderbeun dhe dy roje, njëri i veshur me çakshirë e tjetri me fustanellë. Sipas traditës popullore kjo tyrbe mbrohej prej dervishëve bektashinj.[6] Frashëri përkundër narrativës së Prendit, ka qenë i mendimit se varri është në kalanë e Lezhës.[4]
Shiko edhe
Referime
- ^ a b "Bashkia Lezhë: Plani Strategjik për Zhvillimin e Qëndrueshëm të Komunitetit të Lezhës, 2013 – 2030" (PDF). lezha.gov.al. 2013.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ a b c d Kiel, Machiel (2012) [1990]. Arkitektura osmane në Shqipëri (1385-1912). Përkthyer nga Holta Vrioni. Stamboll: IRCICA. fq. 282, 285–286. ISBN 9789290632429.
- ^ a b Gjika, Ilirjan (18 gusht 2017). "Misteri i varrit të Skënderbeut, si qëndron e vërteta". Kultplus.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ a b Hoxha, Gëzim (2011). "Një pagëzimore paleokristiane nën themelet e kishës së Shën Kollit në Lezhë". Iliria (35): 285–306.
- ^ Ippen, Theodor (2002). Shqipëria e Vjetër. Përkthyer nga Karaiskaj, Gjerak; Klosi, Ardian. Tiranë: KeB. fq. 208. ISBN 9789992777763.
- ^ Vehbiu, Ardian (5 tetor 2015). "Pllaka e Skurës". Peizazhe të fjalës. Marrë më 22 shkurt 2021.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)