Wikipedia:Faqja kryesore/Artikulli i javës/2021/26: Dallime mes rishikimesh
Liridon (diskuto | kontribute) No edit summary |
|||
| Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
<table border=0 align="center"> |
|||
<tr> |
|||
<td>[[Skeda:Rome-Capitole-StatueConstantin.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Meister_von_San_Vitale_in_Ravenna_004.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Istanbul - Museo archeol. - Diocleziano (284-305 d.C.) - Foto G. Dall'Orto 28-5-2006.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Belisarius mosaic.jpg|55x63px]]</td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td><small>[[Konstandini i Madh]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Justiniani I]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Diokleciani]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Belisarius]]</small></td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td>[[Skeda:Bernardino Pinturicchio - Saint Jerome in the Wilderness - Walters 371089.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Face of King Gentius on Ancient Illyrian coin.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Aurelian.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Santa Giulia 4.jpg|55x63px]]</td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td><small>[[Jeronimi]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Genti]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Aureliani]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Klaudi II]]</small></td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td>[[Skeda:Pius I.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:PCaius.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td></td> |
|||
<td>[[Skeda:Shën Asti - ikonë, shek. 20 .jpg|55x63px]]</td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td><small>[[Papa Pius I]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Papa Kaio]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Niket Dardani]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Asti]]</small></td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td>[[Skeda:ValentinianI.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Gratian Solidus.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Toulouse - Musée Saint-Raymond - Maximien Hercule1.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Const.chlorus01 pushkin.jpg|55x63px]]</td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td><small>[[Valentiniani I]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Gratiani]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Maximian]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Konstantius Chlorus]]</small></td> |
|||
<tr> |
|||
</tr> |
|||
<td>[[Skeda:Statue of emperor Valentinian II detail.JPG|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Valens Honorius Musei Capitolini MC494.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Semissis-Anastasius I-sb0007.jpg|55x63px]]</td> |
|||
<td>[[Skeda:Campidoglio, Roma - Costantino II cesare dettaglio.jpg|55x63px]]</td> |
|||
</tr> |
|||
<tr> |
|||
<td><small>[[Valentiniani II]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Valensi]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Anastasios]]</small></td> |
|||
<td><small>[[Konstantini i II]]</small></td> |
|||
<tr> |
|||
'''Ilirët''' ishin popull i lashtë i Gadishullit Ballkanik dhe disa historianë besojnë,se ilirët ishin trashëgimtarët e vetëm të [[Pellazgët|pellazgëve]], banorët më të lashtë të [[Gadishulli Ballkanik|Siujdhesës ballkanike]]. |
'''Ilirët''' ishin popull i lashtë i Gadishullit Ballkanik dhe disa historianë besojnë,se ilirët ishin trashëgimtarët e vetëm të [[Pellazgët|pellazgëve]], banorët më të lashtë të [[Gadishulli Ballkanik|Siujdhesës ballkanike]]. |
||
Sipas [[Herodoti]]t trojet e ilirëve shtriheshin në shek e [[5 p.e.r]] nga [[Bregu Adriatik|Adriatiku]] në [[Morava]] në lindje dhe përkatësisht deri [[Etsch]] në perëndim. |
Sipas [[Herodoti]]t trojet e ilirëve shtriheshin në shek e [[5 p.e.r]] nga [[Bregu Adriatik|Adriatiku]] në [[Morava]] në lindje dhe përkatësisht deri [[Etsch]] në perëndim. |
||
Versioni i datës 29 qershor 2021 15:04
Ilirët ishin popull i lashtë i Gadishullit Ballkanik dhe disa historianë besojnë,se ilirët ishin trashëgimtarët e vetëm të pellazgëve, banorët më të lashtë të Siujdhesës ballkanike. Sipas Herodotit trojet e ilirëve shtriheshin në shek e 5 p.e.r nga Adriatiku në Morava në lindje dhe përkatësisht deri Etsch në perëndim.
Problemi i prejardhjes dhe i rrugës së formimit të trungut etnik ilir me veçoritë e tij gjuhësore e kulturore, ka përbërë një nga synimet më kryesore të ilirologjisë. Rreth tij janë shfaqur pikëpamje të ndryshme, të cilat ndriçojnë në mënyrë të mjaftueshme gjithë këtë proces të ndërlikuar etnogjenetik. Kërkimet komplekse arkeologjike, gjuhësore dhe historike të kohëve të fundit e kanë vendosur atë mbi një bazë më të shëndoshë dhe e kanë futur në një rrugë më të drejtë zgjidhjeje. Sado të ndryshme që mund të paraqiten nga forma teoritë mbi prejardhjen e ilirëve, në përmbajtje ato shprehin vetëm dy pikëpamje, njëra nga të cilat i quan ilirët si të ardhur në Gadishullin Ballkanik, ndërsa tjetra si popullsi autoktone të formuar në truallin historik të Ilirisë. Midis teorive që i quajnë ilirët të ardhur në Gadishullin Ballkanik, ka mospërputhje si përsa i takon vendit nga vijnë, ashtu edhe kohës së ardhjes së tyre. Disa e lidhin përhapjen e tyre me kulturën e Halshtatit, të tjerë me kulturën e Fushave me Urna, apo me kulturën Luzhice. Sipas tyre, në kapërcyell të mijëvjeçarit të dytë p.e.sonë ilirët morën pjesë në lëvizjet e popujve që njihen me emrin dyndja dorike, egjeane, apo panono-ballkanike dhe duke zbritur nga Evropa Qendrore, në fillim të epokës së hekurit, u ngulën në Gadishullin Ballkanik në trojet e tyre historike. Pikëpamje më e re është ajo që e konsideron kulturën ilire si një dukuri të formuar historikisht në vetë truallin ilir në bazë të një procesi të gjatë dhe të pandërprerë të saj gjatë gjithë epokës së bronzit dhe fillimit të asaj të hekurit.