Spini: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Puntori (diskuto | kontribute) v Spini (fizikë) u zhvendos tek Spini. Arsyja |
Robbot (diskuto | kontribute) v roboti shtoj: ca, cs, da, de, el, en, eo, es, et, fa, fi, fr, gl, he, hr, hu, id, it, ja, ka, ko, lt, lv, nl, no, oc, pl, pt, ro, ru, sh, simple, sk, sl, sr, sv, tr, uk, ur, vi, zh |
||
| Rreshti 20: | Rreshti 20: | ||
*[http://www.nature.com/milestones/milespin/index.html Nature magazine Milestones in the field of 'spin' since 1896] |
*[http://www.nature.com/milestones/milespin/index.html Nature magazine Milestones in the field of 'spin' since 1896] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Category:Fizikë]] |
[[Category:Fizikë]] |
||
[[Category:Koncepte fizike themelore]] |
[[Category:Koncepte fizike themelore]] |
||
[[Category:Mekanikë kuantike]] |
[[Category:Mekanikë kuantike]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[ca:Espín]] |
|||
[[cs:Spin]] |
|||
[[da:Spin (fysik)]] |
|||
[[de:Spin]] |
|||
[[el:Σπιν]] |
|||
[[en:Spin (physics)]] |
|||
[[eo:Spino (fiziko)]] |
|||
[[es:Espín]] |
|||
[[et:Spinn]] |
|||
[[fa:اسپین]] |
|||
[[fi:Spin]] |
|||
[[fr:Spin]] |
|||
[[gl:Espín]] |
|||
[[he:ספין]] |
|||
[[hr:Spin]] |
|||
[[hu:Spin]] |
|||
[[id:Spin (fisika)]] |
|||
[[it:Spin]] |
|||
[[ja:スピン角運動量]] |
|||
[[ka:სპინი]] |
|||
[[ko:스핀]] |
|||
[[lt:Sukinys]] |
|||
[[lv:Spins]] |
|||
[[nl:Spin (kwantummechanica)]] |
|||
[[no:Spinn]] |
|||
[[oc:Espin]] |
|||
[[pl:Spin (fizyka)]] |
|||
[[pt:Spin]] |
|||
[[ro:Spin]] |
|||
[[ru:Спин]] |
|||
[[sh:Spin]] |
|||
[[simple:Spin (physics)]] |
|||
[[sk:Spin (fyzika)]] |
|||
[[sl:Spin]] |
|||
[[sr:Спин]] |
|||
[[sv:Spinn]] |
|||
[[tr:Spin]] |
|||
[[uk:Спін]] |
|||
[[ur:غزل (طبیعیات)]] |
|||
[[vi:Spin]] |
|||
[[zh:自旋]] |
|||
Versioni i datës 7 tetor 2008 22:19
Ne fizike dhe kimi, spini është një tip momenti këndor me tipare jo klasike, i cili konsiderohet si veti themelore e trupit në ndryshim nga momenti këndor orbital, i cili jep lëvizjen e qëndrës së masës rreth një pike të jashtme. Spini i një thërrmije në thelb përfaqëson drejtimin e rrotullimit të saj rreth një boshti të caktuar, i cili në vetvete mund të përdoret për të përcaktuar magnetizimin e vetë thërrmijes.[1] Edhe pse kjo veti speciale shpjegohet vetëm në mekanikën kuantike relativiste të Dirakut, ajo luan nje rol shume të rëndësishëm edhe në mekaniken kuantike jo-relativiste, psh., vetia përcakton strukturën e atomit.
Ne mekanikën klasike, cdo moment këndor i spinit për nje trup lidhet ne menyre te drejtperdrejte me rrotullimin perreth vetes, psh, rrotullimi i trupit rreth qendres se mases se vet. Per shembull, spini i Tokës është i lidhur me rrotullimin e saj te përditshëm rreth boshtit polar. Nga ana tjeter, momenti kendor orbital i Tokës është i lidhur me lëvizjen e saj vjetore rreth Diellit.
Në të vërtetë, në teorite klasike nuk ka një analog te drejtëpërdrejtë te vetisë vetjake te grimces qe ne mekaniken kuantike merr emrin spin. Koncepti i kesaj vetije jo klasike te therrmijave elementare u propozua ne 1925 nga Ralph Kronig, George Uhlenbeck, dhe Samuel Goudsmit; duhet thene se emri kryesor qe lidhet me fenomenin e spinit ne fizike eshte Wolfgang Pauli.
Shenime
Referenca
- Griffiths, David J. (2004). Introduction to Quantum Mechanics (2nd ed.). Prentice Hall. ISBN 0-13-111892-7.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
- Shankar, R. (1994). "chapter 14-Spin". Principles of Quantum Mechanics (2nd ed.). Springer. ISBN 0-306-44790-8.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Lawden, Derek (2005). The Mathematical Principles of Quantum Mechanics. Dover. ISBN 0-486-44223-3.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
- "Spintronics. Feature Article" in Scientific American, June 2002