Teurati: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Steorra (diskuto | kontribute) v lidhje |
JAnDbot (diskuto | kontribute) v roboti shtoj: af, an, ast, az, bs, ca, hr, lad, lv, sr, tl, uk, zh-min-nan ndryshoj: ar, ro |
||
Rreshti 31: | Rreshti 31: | ||
[[Category:Krishter]] |
[[Category:Krishter]] |
||
[[ |
[[af:Torah]] |
||
[[an:Torá]] |
|||
[[ar:التوراة]] |
|||
[[ast:Torá]] |
|||
[[az:Tövrat]] |
|||
[[bn:তৌরাত]] |
[[bn:তৌরাত]] |
||
[[br:Torah]] |
[[br:Torah]] |
||
[[bs:Tora]] |
|||
[[ca:Pentateuc]] |
|||
[[cs:Tóra]] |
[[cs:Tóra]] |
||
[[da:Tora]] |
[[da:Tora]] |
||
Rreshti 48: | Rreshti 54: | ||
[[ga:Tóra]] |
[[ga:Tóra]] |
||
[[he:תורה]] |
[[he:תורה]] |
||
[[hr:Tora]] |
|||
[[hu:Tóra]] |
[[hu:Tóra]] |
||
[[id:Taurat]] |
[[id:Taurat]] |
||
Rreshti 56: | Rreshti 63: | ||
[[ko:토라]] |
[[ko:토라]] |
||
[[ku:Tewrat]] |
[[ku:Tewrat]] |
||
[[lad:Tora]] |
|||
[[lt:Tora]] |
[[lt:Tora]] |
||
[[lv:Tora]] |
|||
[[ms:Taurat]] |
[[ms:Taurat]] |
||
[[nl:Thora]] |
[[nl:Thora]] |
||
Rreshti 64: | Rreshti 73: | ||
[[pl:Tora]] |
[[pl:Tora]] |
||
[[pt:Torá]] |
[[pt:Torá]] |
||
[[ro: |
[[ro:Tora]] |
||
[[ru:Тора]] |
[[ru:Тора]] |
||
[[scn:Torah]] |
[[scn:Torah]] |
||
[[simple:Torah]] |
[[simple:Torah]] |
||
[[sk:Tóra]] |
[[sk:Tóra]] |
||
[[sr:Тора]] |
|||
[[sv:Torah]] |
[[sv:Torah]] |
||
[[th:โตราห์]] |
[[th:โตราห์]] |
||
[[tl:Tora]] |
|||
[[tr:Tevrat]] |
[[tr:Tevrat]] |
||
[[uk:Тора]] |
|||
[[ur:توریت]] |
[[ur:توریت]] |
||
[[yi:תורה]] |
[[yi:תורה]] |
||
[[zh:摩西五经]] |
[[zh:摩西五经]] |
||
[[zh-min-nan:Mô͘-se Gō͘ Keng]] |
Versioni i datës 22 dhjetor 2008 11:08
Torah (hebr.: תורה = mësimi, ligji) është shkrimi më i rëndësishëm fetar i Judaizmit dhe nderohet si fjala e frymëzuar e Perëndisë. Torah është pjesa e parë dhe më kryesore e Biblës hebraike. Në të përmbahen 613 urdhëresa. Tora është përmbledhja e pesë Librave të Moisiut, të cilët formojnë edhe në krishterim pjesën e parë kryesore të Besëlidhjes së Vjetër.
Torah është një dorëshkrim i mbledhur rrotull i cili shkruhet nga një shkrues i Torahs nën rregulla të posaçme dhe të rrepta. Në kuptimin e përgjithshëm Torah si emërtim përdoret si përmbledhje e ligjit gojor dhe ligjit të shkruar judaik, duke rrokur gjithë pikëpamjet mësimore fetare autoritative judaike gjatë historisë, së bashku me Mishnah, Talmudin, Midrashin e të tjerë.
Pesë librat që përmbledh Torah në gjuhën hebraike shqiptimi dhe përkthimi i tyre vijon si më poshtë:
- Zanafilla (בראשית, Bereshit: "Fillimi...")
- Dalja (שמות, Shemot: "Emrat")
- Levitikët (ויקרא, Vajjikra: "Ai thirri...")
- Numrat (במדבר, Bamidbar: "Në shkretëtirë...")
- Ligji i përtërirë (דברים, Devarim: "Fjalët", apo "Diskutimet")
Këta pesë libra të Torahs përshkruajnë krijimin e gjithësisë dhe historinë e saj, dhe në veçanti marrëveshjet e posaçme mes Perëndisë dhe popullit të Izraelit.
Judenjtë e kanë nderuar shumë Torahn gjatë gjithë historisë së tyre si popull i përzgjedhur i Perëndisë, ashtu siç kanë vepruar Samaritanët dhe të krishterët.
Torah është pranuar brez pas brezi si fjala e përpiktë e Perëndisë e thënë Moisiut. Për shumë njerëz, ajo s´është e saktë historikisht, as teologjikisht, as ligjërisht apo udhëzues ritual, por si diçka përtej këtyre tre termave. Ajo është udhëzuesja e parë e marrëdhënies midis Perëndisë dhe njeriut, dhe i gjithë kuptimi dhe qëllimi i kësaj marrëdhënieje, një dokument i gjallë që shpaloset nëpër breza dhe mijëvjeçarë.