Informatika: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
Kjo pjesë e artikullit do të bartet tek Shkenca kompjuterike
Rreshti 18: Rreshti 18:
('''hard''' = i fortë, i rëndë; '''soft''' = i butë, i lehtë '''ware''' = përbërës). Me termin harduere tregohet çdo pajisje fizike, pjesë e kompjuterit si për shembull (kasa, [[ekrani]], [[kujtesa]], [[disku]], [[tastiera]], njësite hyrëse dhe dalëse etj.) Nga ana tjetër me termin softuere tregohen programet që përdoren në kompjuter (''Word'', ''Excel'', ''Gimp'', ...) dhe që nëpërmjet informacioneve të ruajtura nga hardueri, prodhojnë rezultatet e kërkuara nga përdoruesi.
('''hard''' = i fortë, i rëndë; '''soft''' = i butë, i lehtë '''ware''' = përbërës). Me termin harduere tregohet çdo pajisje fizike, pjesë e kompjuterit si për shembull (kasa, [[ekrani]], [[kujtesa]], [[disku]], [[tastiera]], njësite hyrëse dhe dalëse etj.) Nga ana tjetër me termin softuere tregohen programet që përdoren në kompjuter (''Word'', ''Excel'', ''Gimp'', ...) dhe që nëpërmjet informacioneve të ruajtura nga hardueri, prodhojnë rezultatet e kërkuara nga përdoruesi.



=='''[[Harduer kompjuterik|Hardware]]'''==
{{kryesor|Harduer kompjuterik}}
Më parë përcaktonte termi ''[[Harduer kompjuterik|hardware]]'' në anglisht copa [[metali]], me të cilat forcoheshin prodhime [[druri]], me qëllim për të rritur cilësine(forcën, përdorimin e jetëgjatësinë) e tyre.

Sot përdoret [[Harduer kompjuterik|harduer]] ndër të tjera për pajisje përbërëse në një Sistem Kompjuterik (Njehsor). Këtu hyjnë të gjithë grupet ndërtuese ([[procesori]], [[kujtesa kompjuterike]], etj.) dhe aparatet rrethuese. Më thjeshtë në [[Harduer kompjuterik|harduer]] çdo gjë që mund të preket. Përkundrazi përcaktohen si [[Software|softuere]] programet e të dhënat (që nuk mund të preken).
====Pjesët [[Harduer kompjuterik|Hardware]] të mbrendshme====
*[[ROM]] (Read Only Memory) -[[RAM]] (Random access memory) - [[HDD]] (Hard Disku) - [[Procesori]] - [[Kartela grafike]] - [[Kartela e zërit]] , dhe pjesë tjera , që gjenden në brendi si Pllaka amë etj.
====Pjesët [[Harduer kompjuterik|Hardware]] të jashtme====
*[[Tastatura]], [[Monitori]], [[FDD]] flopi disku ose disketa, [[Miu]], [[Printeri]], [[Skaneri]], [[CD ROM-i]], [[CD-RW]], [[Kamera]] etj.

====Në [[Harduer kompjuterik|Hardware]] hyjnë====
* Mjetet dhënëse, output - Mjetet futëse,input - Mjetet ruajtëse - Kartat shtesë ( shtuese ) - Mjetet lexuese - Pjesa themelore e ndërtimit të njehsorit ( kompjuterit ) .

=='''[[Kompjuteri]]'''==
{{kryesor|Kompjuteri}}
[[Kompjuteri]] është paisje elektronike e cila i përpunon të dhënat dhe i shëndërron në informata të dobishme.Në brendinë e kompjuterve zhvillohen programe që i përpunojnë të dhënat dhe,në bazë të udhëzimeve të programit,realizohen detyra.Kompjuterët përdoren për punë të ndryshme:kontrollin e fluturimeve kozmike,drejtimin e avionëve,përgatitjen dhe shtypjen e librave,ndezjen e dritave në kohë të caktuar saktë dhënien e fletëpagesës në kasën e shitores.
====Superkompjuterët====
Superkompjuterët janë kompjuterët më të fuqishëm që janë krijuar nga dora njeriut.
====Kompjuterët Mainframe====
Këta janë kompjuterët më të mëdhejnë për përdorim të rëndomtë,ndërsa shërbejnë për përpunimin e centralizuar dhe për ruajtjen e të dhënave.

'''Thënie'''
* «''Të mendojmë? Pse të mendojmë! Kemi kompjuterat që e bëjnë për ne.''» ([[Jean Rostand]])

== '''[[Gjuhë programimi|Gjuhët e programimit]]''' ==

{{kryesor|Gjuhë Programimi}}
'''[[Gjuhë programimi|Gjuha e Programimit]]''' është një gjuhë artificiale e cila mund të përdoret për të kontrolluar sjelljen e një makine, në veçanti të një kompjuteri. [[Gjuhë programimi|Gjuhët e programimit]], ashtu si [[Gjuhë|gjuhët]] njerëzore, përkufizohen nëpërmjet përdorimit të rregullave sintaksore dhe semantike, për të përcaktuar strukturën dhe kuptimin e secilës prej tyre.
Gjuhët e programimit janë një lloj, menyrë komunikimi midis programuesit dhe procesorit. Programuesit shkruajnë në një gjuhë të caktuar (Cobol, Fortran, C, C++, Java etj) një sekuence procedurash të cilat mund të përkthehen në veprime aritmetike të ekzekutueshme nga procesori.<br/>

=='''[[Software]]'''==
{{kryesor|Software}}
Programet ndahen në disa grupe, sipas rëndësisë e funksionit:
* Programe zbatimi([[ang.]] application software): këtu hyjnë programe si (luajtja e muzikës ose videove, krijimi i dokumentave, krijimi i programeve, etj.).
* Programe sistemit ([[ang.]] system software): ndërsa këtu hyjnë sidomos programe që merren me komunikimin ndërmjet hardware-it dhe softuerit. Shëmbulli më i përshtatshëm janë [[Sistemi operativ|Sistemet Operative]] , Sistemi Operativ , e ka detyrën të bëj si ndërmjetës midis makinës dhe njeriut (përdoruesit), duke i thjeshtësuar punët këtij të fundit.
=='''[[Baza e të dhënave]]'''==
{{kryesor|Baza e të dhënave}}
Bazat e të dhënave informatike janë programe të cilat shërbejnë për të mbajtur, ruajtur dhe përdorur lehtësisht të dhëna dhe dokumente të ndryshme.

=='''[[Rrjeti kompjuterik]]'''==
{{kryesor|Rrjeti kompjuterik}}
Nje rrjet kompjuterik(Network) eshte nje grup prej dy ose me teper kompjutereve te lidhur ndermjet vete,ashtu qe ato te komunikojne mes veti.
Ekzistojne dy lloje kryesore,te rrjeteve kompjuterike:
* Rrjetet lokale([[Local Area Network]]-LAN)
* Rrjetet globale([[Wide Area Network]]-WAN) etj.




Versioni i datës 31 korrik 2009 01:48

Ushtria gjermane përodri makinën Enigma gjatë luftës së dytë botërore për të komunikuar në sekret.

Informatika është shkenca që merret me të gjitha çështjet e përpunimit të vetvetishëm të informacionit nëpërmjet përpunuesve elektronikë.

Termi informatikë është bashkimi i dy fjalëve të gjuhës franceze “informatique”, informacion (ose të dhëna, informata) dhe automatique (automatik) dhe u përdor për herë të parë në vitin 1962 nga Philippe Dreyfus për të treguar përpunimin automatik aritmetik të informacionit. Ka shumë përkufizime të ndryshme se çfarë përfshihet brenda termit informatikë.

"Informatika është shkencë që merret me përpunimin automatik të informacioneve me kompjuter, ku me përpunim nënkuptohet: pranimi i informacioneve nga pajisjet hyrëse dhe shndërrimi i tyre në sinjale; përçimi i tyre nëpër linja për komunikim brenda kompjuterit me teknika të ndryshme; vendosja në kujtesën kompjuterike; përpunimi nga njësia qendrore njehsuese (procesori) me ndihmën e programit kompjuterik të përshtatshëm dhe në fund, shndërrimi i sinjaleve në informacione të kuptueshme për shfrytëzuesin, nga pajisjet dalëse". [1].

Informatika është shkencë:

Detyra e informatikës qëndron kështu në përpunimin e të dhënave në lidhje me një problem praktik, informacionet që nevojiten për zgjidhjen ose trajtimin e vetë problemit. Mjeti themelor teknologjik në të cilin bazohet informatika është Përpunuesi Elektronik. Çdo kompjuter, nga më i fuqishmi deri tek më ekonomiku, është i përbërë nga dy elemente themelore: harduere dhe softuere. (hard = i fortë, i rëndë; soft = i butë, i lehtë ware = përbërës). Me termin harduere tregohet çdo pajisje fizike, pjesë e kompjuterit si për shembull (kasa, ekrani, kujtesa, disku, tastiera, njësite hyrëse dhe dalëse etj.) Nga ana tjetër me termin softuere tregohen programet që përdoren në kompjuter (Word, Excel, Gimp, ...) dhe që nëpërmjet informacioneve të ruajtura nga hardueri, prodhojnë rezultatet e kërkuara nga përdoruesi.



Referencat

  1. ^ Fjalor enciklopedik nga teknologjia e informacionit, Ali Mehmeti, Prishtinë 2006


Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Informatika&oldid=608671"