Madhësitë fizike: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Dan (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
|||
Rreshti 9: | Rreshti 9: | ||
Sistemi SI ka 7 madhësi themelore me njësit matëse. |
Sistemi SI ka 7 madhësi themelore me njësit matëse. |
||
{| cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" rules="all" |
|||
:'''Koha''' shkruhet me një variabel zakonisht '''t''' e cila matet me njësin '''sec''' - sekonda |
|||
|- bgcolor="#B3B7FF" |
|||
:... |
|||
!Madhësia |
|||
:... |
|||
!simboli |
|||
:... |
|||
!Njësia |
|||
:... |
|||
!simboli |
|||
:.. |
|||
!përkufizimi |
|||
|- |
|||
|[[Gjatësia]] |
|||
|<math>l</math> |
|||
|[[metri]] |
|||
|'''[[m]]''' |
|||
|Një metër është rruga që kalonë rrezja e dritës në vakum breda një sekunde(1/299 792 458). |
|||
|- |
|||
|[[Masa]] |
|||
|<math>m</math> |
|||
|[[kilogrami]] |
|||
|'''kg''' |
|||
|Masa prej një ''kg'' është madhësia e cilindrit që ruhet si [[Prptotipi i kilgramit|prototip i kilogramit]] në Qendrën Internacionale të Sistemit SI në Paris. |
|||
|- |
|||
|[[Koha]] |
|||
|<math>t</math> |
|||
|[[sekunda]] |
|||
|'''[[s]]''' |
|||
|Intervali kohorë i cili nevojitet për saktësishtë për 9 192 631 770 perioda, për kalimin e atomit të elementit kimik '''<sup>133</sup>Cs''' nga një nivel në tjetrin.</td></tr> |
|||
|- |
|||
|[[Inteziteti i rrymës elektrike]] |
|||
|<math>I</math> |
|||
|[[amperi]] |
|||
|'''[[A]]''' |
|||
|1 Amperi është sasia e rrymës elektrike, që kalon ndërmjet dy drejtpërquesve paraler me distanc në mes tyre prej një metre, me gjatësi të pakufizuar që gjenden në vakum. |
|||
|- |
|||
|[[Temperatura]] |
|||
|<math>T</math> |
|||
|[[kelvini]] |
|||
|'''[[K]]''' |
|||
|Një kelvini është 273,16 pjesë e temperaturës termodinamike të pikës së ngrirejs së Ujit. |
|||
|- |
|||
|[[Sasia e materies]] |
|||
|<math>n</math> |
|||
|[[moli]] |
|||
|'''mol''' |
|||
|Një mol është numri i elementeve që e përbëjnë një substancë, që i përgjegjet numrit të atomeve në 0,012 karbon të pastër'''<sup>12</sup>C'''. |
|||
|- |
|||
|[[Intesiteti i dritës]] |
|||
|<math>l_V</math>'' |
|||
|[[kandela]] |
|||
|'''cd''' |
|||
|Një kandelë është intesiteti i dritës një një drejtim të caktuar , që një burim i cili prodhon rrezet me frekuencë 540 · 10<sup>12</sup> herc, dhe inteziteti i tyre në këtë drejtim është 1/683 '''W''' për steradian. |
|||
|} |
|||
==Shiko dhe këtë== |
==Shiko dhe këtë== |
Versioni i datës 4 qershor 2005 21:09
shiko Diskutim:Madhësitë fizike
Madhësitë fizike janë ato madhës me anë të të cilave krahasohen dimensionet, vetit, etj. fizike të objekteve me studimi e të cilave mirret fizika.
Gjatë historis së zhvillmit të fizikës si shkencë, futja në përdorim e një sistemi të këtyre madhësive ka pasur një rolë të veqatë. Kështu janë bërë disa përpjekje për një sistem të tillë, këto përpjekje janë kurorzuar me sistemin e tashem që përdoret në Fizik. Sistemi i tashem që përdoret në Fizikën botërore është sistemi ndërkombëtarë SI.
Sistemi SI
Sistemi SI ka 7 madhësi themelore me njësit matëse.
Madhësia | simboli | Njësia | simboli | përkufizimi |
---|---|---|---|---|
Gjatësia | metri | m | Një metër është rruga që kalonë rrezja e dritës në vakum breda një sekunde(1/299 792 458). | |
Masa | kilogrami | kg | Masa prej një kg është madhësia e cilindrit që ruhet si prototip i kilogramit në Qendrën Internacionale të Sistemit SI në Paris. | |
Koha | sekunda | s | Intervali kohorë i cili nevojitet për saktësishtë për 9 192 631 770 perioda, për kalimin e atomit të elementit kimik 133Cs nga një nivel në tjetrin. | |
Inteziteti i rrymës elektrike | amperi | A | 1 Amperi është sasia e rrymës elektrike, që kalon ndërmjet dy drejtpërquesve paraler me distanc në mes tyre prej një metre, me gjatësi të pakufizuar që gjenden në vakum. | |
Temperatura | kelvini | K | Një kelvini është 273,16 pjesë e temperaturës termodinamike të pikës së ngrirejs së Ujit. | |
Sasia e materies | moli | mol | Një mol është numri i elementeve që e përbëjnë një substancë, që i përgjegjet numrit të atomeve në 0,012 karbon të pastër12C. | |
Intesiteti i dritës | kandela | cd | Një kandelë është intesiteti i dritës një një drejtim të caktuar , që një burim i cili prodhon rrezet me frekuencë 540 · 1012 herc, dhe inteziteti i tyre në këtë drejtim është 1/683 W për steradian. |
Shiko dhe këtë
- Me duket se madhësi fizike është edhe Masa që ka si njësi kilogamin.