Nepali: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: ia:Nepal
COBJK (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 1: Rreshti 1:
{{KUTIANepali}}
{{KUTIANepali}}

'''Nepali''', emri zyrtar '''Mbretëria e Nepalit''' është shtet që shtrihet në [[Azia e Mesme|Azinë e Mesme]] në mes të [[India|Indisë]] dhe [[Kina|Kinës]].Në territoret e Nepalit gjendet pika më e lartë e botës - [[Mount Everest]] (8848m). Nepali veten e promovon si i vetmi Mbretëri Hindu në botë<ref>http://www.turkcebilgi.com/nepal/ansiklopedi</ref>. [[Katmandu]] është Kryeqyteti i Nepalit.


== Historia ==
== Historia ==
: '''''Artikulli kryesor : [[Historia e Shteteve - {{PAGENAME}}|Historia]]'''''
: '''''Artikulli kryesor : [[Historia e Shteteve - {{PAGENAME}}|Historia]]'''''


Në bazë të hulumtimeve, historia e Nepalit fillon në shekullin e IV pas erës sonë, me formimin e principatave Indiane në vend.Deri në shekullin XVIII këta principata të vogla kanë vazdhuar jetesën e tyre.Në vitin 1769 për herë të parë Principata e Gurkave mori nën kontroll tokat e Nepalit.
Në luftërat e viteve 1814-1816 Anglezët e mposhtën Gurkat.Dhe kështu deri në vitin 1846 familjet rrënjësore filluan të luftojnë për Nepalin.Në këtë kohë familja Rana ishte më i dalluar, dhe mposhti familjet tjera.Nepali deri në vitin 1951 ishte nën sundimin e familjes Rana.Në këtë vit Mbreti Tribhubana Bir Bihram që rrjedhte nga familja e Shahut, mori nën kontroll qeverinë e vendit.Më vonë u shpall Monarkia nga Mesruti, dhe pas vdekjes së Mesrutit në krye erdhi djali i tij Mahendra, dhe bëri ndyrshime të mëdha në vend.Në vitin 1962 u shpall Kushtetuta e Re.Me vdekjen e Mahendras, në krye erdhi djali i tij Bir Bihram Shah'u ku u bë Mbreti i Madh. Deri në vitin 1980 në Nepal mbizotëronte protestat.Më 2 Maj 1980 në Nepal u organizua referendum ku shteti kaloi në një sistem shtetëror pa partiak.Në vitin 1990 Mbreti Bir Bihram Shah bëri ndryshime në politikat e tyre.Më 19 Prill Nepali krijoi një qeveri të pavarur ku zgjodh kryetar Krishna Prasat Bhattanai.



== Politika ==
== Politika ==
: '''''Artikulli kryesor : [[Sistemi shtetror - {{PAGENAME}}|Sistemi shtetror]]'''''
: '''''Artikulli kryesor : [[Sistemi shtetror - {{PAGENAME}}|Sistemi shtetror]]'''''

Versioni i datës 18 tetor 2010 21:39

नेपाल अधिराज्य
सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल
Sanghiya Loktāntrik Ganatantra Nepāl
Emblema - Nepali
Nepali Nepali
Moto Kombëtare: जननी जन्मभूमिष्च स्वर्गादपि गरियसि
(Nep.: E ëma dhe vendi amëtarë janë më të larta se mbretëria e begatisë)
Vendndodhja - Nepali
Vendndodhja - Nepali

Nepali, emri zyrtar Mbretëria e Nepalit është shtet që shtrihet në Azinë e Mesme në mes të Indisë dhe Kinës.Në territoret e Nepalit gjendet pika më e lartë e botës - Mount Everest (8848m). Nepali veten e promovon si i vetmi Mbretëri Hindu në botë[1]. Katmandu është Kryeqyteti i Nepalit.

Historia

Artikulli kryesor : Historia


Në bazë të hulumtimeve, historia e Nepalit fillon në shekullin e IV pas erës sonë, me formimin e principatave Indiane në vend.Deri në shekullin XVIII këta principata të vogla kanë vazdhuar jetesën e tyre.Në vitin 1769 për herë të parë Principata e Gurkave mori nën kontroll tokat e Nepalit. Në luftërat e viteve 1814-1816 Anglezët e mposhtën Gurkat.Dhe kështu deri në vitin 1846 familjet rrënjësore filluan të luftojnë për Nepalin.Në këtë kohë familja Rana ishte më i dalluar, dhe mposhti familjet tjera.Nepali deri në vitin 1951 ishte nën sundimin e familjes Rana.Në këtë vit Mbreti Tribhubana Bir Bihram që rrjedhte nga familja e Shahut, mori nën kontroll qeverinë e vendit.Më vonë u shpall Monarkia nga Mesruti, dhe pas vdekjes së Mesrutit në krye erdhi djali i tij Mahendra, dhe bëri ndyrshime të mëdha në vend.Në vitin 1962 u shpall Kushtetuta e Re.Me vdekjen e Mahendras, në krye erdhi djali i tij Bir Bihram Shah'u ku u bë Mbreti i Madh. Deri në vitin 1980 në Nepal mbizotëronte protestat.Më 2 Maj 1980 në Nepal u organizua referendum ku shteti kaloi në një sistem shtetëror pa partiak.Në vitin 1990 Mbreti Bir Bihram Shah bëri ndryshime në politikat e tyre.Më 19 Prill Nepali krijoi një qeveri të pavarur ku zgjodh kryetar Krishna Prasat Bhattanai.


Politika

Artikulli kryesor : Sistemi shtetror

Njësit administrative

Artikulli kryesor : Njësit administrative

Gjeografia

Artikulli kryesor : Gjeografia

Ekonomia

Artikulli kryesor : Ekonomia

Demografia

Artikulli kryesor : Demografia

Kultura

Artikulli kryesor : Kultura
Telekomunikacioni
Transporti
Ushtria
Turizmi

Lidhje të jashtme

 Commons: Nepali – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
 Commons: Nepali – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale





  1. ^ http://www.turkcebilgi.com/nepal/ansiklopedi