Nepali: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

[redaktim i pashqyrtuar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni i datës 18 tetor 2010 22:05

नेपाल अधिराज्य
सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल
Sanghiya Loktāntrik Ganatantra Nepāl

	Emblema - Nepali
Nepali	Nepali

Moto Kombëtare: जननी जन्मभूमिष्च स्वर्गादपि गरियसि
(Nep.: E ëma dhe vendi amëtarë janë më të larta se mbretëria e begatisë)

Të dhëna tabelare

Gjuha zyrtare	Nepalishtja
Kryeqyteti	Kathmandu
Sistemi	Republikë
Presidenti	Bidhya Devi Bhandari
Sipërfaqja - ujore	147,181 km² - ( 94 -ta ) 2.8 % - ( -ta )
Popullsia Dendësia	27,676,457 (2005) - (40 -ta) 196 b. / km²
HDI (2003 )	0.526 (136 ), mesatare
Monedha	Rupee Nepal NPR
Zona kohore	UTC + 05:45
Pavarësia	21 Dhjetor 1768 - (shpallur)
Në OKB nga	14 Dhjetor 1955
Himni kombëtar	Rastriya Gaan
Kodi i internetit TLD	`.np`
Prefiksi telefonik	+`977`

redaktoni

Nepali, emri zyrtar Mbretëria e Nepalit është shtet që shtrihet në Azinë e Mesme në mes të Indisë dhe Kinës.Në territoret e Nepalit gjendet pika më e lartë e botës - Mount Everest (8848m). Nepali veten e promovon si i vetmi Mbretëri Hindu në botë^[1]. Katmandu është Kryeqyteti i Nepalit.

Historia

Artikulli kryesor : Historia

Në bazë të hulumtimeve, historia e Nepalit fillon në shekullin e IV pas erës sonë, me formimin e principatave Indiane në vend.Deri në shekullin XVIII këta principata të vogla kanë vazdhuar jetesën e tyre.Në vitin 1769 për herë të parë Principata e Gurkave mori nën kontroll tokat e Nepalit. Në luftërat e viteve 1814-1816 Anglezët e mposhtën Gurkat.Dhe kështu deri në vitin 1846 familjet rrënjësore filluan të luftojnë për Nepalin.Në këtë kohë familja Rana ishte më i dalluar, dhe mposhti familjet tjera.Nepali deri në vitin 1951 ishte nën sundimin e familjes Rana.Në këtë vit Mbreti Tribhubana Bir Bihram që rrjedhte nga familja e Shahut, mori nën kontroll qeverinë e vendit.Më vonë u shpall Monarkia nga Mesruti, dhe pas vdekjes së Mesrutit në krye erdhi djali i tij Mahendra, dhe bëri ndyrshime të mëdha në vend.Në vitin 1962 u shpall Kushtetuta e Re.Me vdekjen e Mahendras, në krye erdhi djali i tij Bir Bihram Shah'u ku u bë Mbreti i Madh. Deri në vitin 1980 në Nepal mbizotëronte protestat.Më 2 Maj 1980 në Nepal u organizua referendum ku shteti kaloi në një sistem shtetëror pa partiak.Në vitin 1990 Mbreti Bir Bihram Shah bëri ndryshime në politikat e tyre.Më 19 Prill Nepali krijoi një qeveri të pavarur ku zgjodh kryetar Krishna Prasat Bhattanai.

Politika

Artikulli kryesor : Sistemi shtetror

Nepali administrohet me Monarki Kushtetues.Mbreti është edhe kryetari i vendit edhe kryetari i qeverisë.Me kushtetutën e vitit 1962, Mbreti dhe Këshilli i Ministrave ka në dorë Pushtetin Ekzekutiv.Kryetari dhe Këshilli i Ministrave zgjidhet nga Këshilli Nacional Panchayat.Pas vitit 1991 Nepali kaloi në sistem shumë partiak.Nepali ndahet në 14 Krahina dhe 75 komuna.Po ashtu është anëtarë e OKB'së.

Njësit administrative

Artikulli kryesor : Njësit administrative

Gjeografia

Artikulli kryesor : Gjeografia

Nepali ka një sipërfaqe prej 147,181 km². Në Veri kufizohet me Kinën dhe në Jug me Indinë.Gjendet në Jug të Himalajeve. Nepali ndahet në tri territore të mëdha: Tarai, Tarai i Mesëm dhe Territore Malore. Territori i Tarait shtrihet në Jug të Nepalit.Territori i Tarait të Mesëm shtrihet në mes të maleve Sivalik dhe Mahabharat Lekh.Si karakteristikë kryesore të Tarait të Mesëm mund të përmenden toka me rrërë thithëse, lugina, dhe pika të ndryshme. Ndërsa territoret Malore përbëjnë 65% të tokave të Nepalit dhe shtrihen në mes të Malit Mahabharat Lekh dhe Himalajeve.Malet e Himalajeve kanë një gjatësi prej 7600 metra dhe ndodhen në Kufirin verior të Nepalit. Maja më e lartë e botës është Pika e Malit Everest (8848m) që ndodhet pikërisht në Himalajet.Maja të tjera të rëndësishme janë Lhotse, Makdu, Cho Oyu, Manasulu, Annapurna dhe Dhaulagiri. Në Nepal egziston tri lumenjë të cilat burojnë nga Tibeti, e këto janë : Kamali, Sapt Gandaki dhe Sapt Kasi.Këto lumenjë kanë vlerë strategjike dhe ekonomike. Klima e Nepalit bazohet në lartësinë e vendit.Sa më lartë që të jetë klima do të jetë aq më të ftohtë. Në rrethinën e Katmandus gjatë verës klima është e nxehtë, ndërsa dimri i ashpër dhe i ftohtë.

Ekonomia

Artikulli kryesor : Ekonomia

Demografia

Artikulli kryesor : Demografia

Kultura

Artikulli kryesor : Kultura

Lidhje të jashtme

Commons: Nepali – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale

Commons: Nepali – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale

Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Azisë është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë.

^ http://www.turkcebilgi.com/nepal/ansiklopedi

[1] ttp://www.turkcebilgi.com/nepal/ansiklopedi

[1]

@@ Rreshti 21: / Rreshti 21: @@
 == Gjeografia ==
 : '''''Artikulli kryesor : [[Gjeografia e Shteteve - {{PAGENAME}}|Gjeografia]]'''''
+'''Nepali''' ka një sipërfaqe prej 147,181  km². Në Veri kufizohet me [[Kina|Kinën]] dhe në Jug me [[India|Indinë]].Gjendet në Jug të Himalajeve. Nepali ndahet në tri territore të mëdha: Tarai, Tarai i Mesëm dhe Territore Malore.
+Territori i Tarait shtrihet në Jug të Nepalit.Territori i Tarait të Mesëm shtrihet në mes të maleve Sivalik dhe Mahabharat Lekh.Si karakteristikë kryesore të Tarait të Mesëm mund të përmenden toka me rrërë thithëse, lugina, dhe pika të ndryshme. Ndërsa territoret Malore përbëjnë 65% të tokave të Nepalit dhe shtrihen në mes të Malit Mahabharat Lekh dhe Himalajeve.Malet e Himalajeve kanë një gjatësi prej 7600 metra dhe ndodhen në Kufirin verior të Nepalit. Maja më e lartë e botës është Pika e [[Mount Everest|Malit Everest]] (8848m) që ndodhet pikërisht në Himalajet.Maja të tjera të rëndësishme janë Lhotse, Makdu, Cho Oyu, Manasulu, Annapurna dhe Dhaulagiri.
+Në Nepal egziston tri lumenjë të cilat burojnë nga [[Tibeti|Tibeti]], e këto janë : Kamali, Sapt Gandaki dhe Sapt Kasi.Këto lumenjë kanë vlerë strategjike dhe ekonomike.
+Klima e Nepalit bazohet në lartësinë e vendit.Sa më lartë që të jetë klima do të jetë aq më të ftohtë. Në rrethinën e Katmandus gjatë verës klima është e nxehtë, ndërsa dimri i ashpër dhe i ftohtë.
 == Ekonomia ==
 : '''''Artikulli kryesor : [[Ekonomia e Shteteve - {{PAGENAME}}|Ekonomia]]'''''