Vivien Leigh

Vivien Leigh

Vivien Leigh (Darjeeling, Indi, 5 nëntor 1913 - Londër, 8 korrik 1967), aktore angleze e teatrit dhe e filmit. Ishte fituese e dy Oscarëve për role të përfaqësuara nga shtresa e lartë nga Jugut amerikan, Scarlett O'Hara në Iku bashkë me erën (1939) dhe Blanche DuBois në Tramvaji i quajtur dëshirë. Ishte edhe aktore e suksesshme e teatrit, a shpeshherë aktroi me bashkëshortin e vett, Laurensë Olivierin, I cili bëri regjinë e disa shfaqjeve të saja. Gjatë karrierës së vetë tridhjetëvjeçare, muar pjesë me rolet në komeditë e Noela Cowardit dhe Gjorgj Bernard Shout deri tea to klasike, të personazheve shekspiriane si që janë Ofelia, Kleopatra, Zhyljeta dhe Lady Macbeth.

Leigh në produkcion të Olivierit, në teatrin londinez Old Vic, aktroi Ofelinë e Hamletit, ndërsa Oliviei më vonë e kishte vërejt ndryshimin e disponimit të saj, para se ajo të dilte në skenë. Pa asnjë provokim, fillon të buçiste në te, e pastaj e heshtur vazhdonte me nguti të zbrazur. Aktronte pa ndonjë vështirësi, ndërsa të nesërmen u kthente në rutinë. Ishte hera e parë që Olivier, që dëshmoi për sjelljet e saj nga ana e saj. Filluan të jetojnë së bashku ; Holman dhe gruaja e Olivierit, aktorja Jill Esmond, refuzuan tu japin shkurorëzim bashkëshortëve të tyre.

Leigh në filmin A Yank at Oxford më 1938, ishte bashkë me Robert Taylorin, Lionel Barrymoren dhe Maureen O'Sullivanin, në filmin e saj të parë i cili tërhoqi vëmendjen, edhe në ShBA. Gjatë reproduksionit fitoi reputacion të lartë, por edhe njerëz të papërshtatshëm, kur Kordës i thotë agjenti i saj që kontratatën nuk do ta vazhdojë nëse akoma do të sillet ashtu.

Fama ndërkombëtare

Leigh në filmin Gone with the Wind (1939)

Olivieri mundua të depërtoi në botën e jashtme ; pas suksesit të tij në Britani, nuk ishte mirë i njohur në Shtetet e Bashkuara, ndërsa tentimet e mëhershme që të prezantohet atje dështuan. Kur ju besua roli kryesor në produkcionin Wutherung heights më 1939 të Samuel Goldwynit, udhëtoi për në Hollywood, duke e lënë Leighin në Londër. Goldwyn dhe regjisori i filmit, William Wyler, i ofruan Leighut një rol dytësor të Isabelles, por ajo e refuzoi, duke thënë se e aktron vetëm Cathyn, rol i cili i ishte ndarë Merle Oberon. Hollywoodi ishte në kërkim për një aktore për rolin e Scarlett O'Hara në produkcionin Iku bashkë me erën më (1939) të David O. Selznickut. Agjenti amerikan i Leighut ishte përfaqësuesi londinez i agjensionit Myron Selznick (Myron ishte vëlla i Davidit), ndërsa në shkurt 1938 thotë që emri i saj të futet në mesin e kandidateve. Atë muaj, David Selznick e kishte parë Flaka rreth Anglisë dhe Yank at Oxford dhe ajo mbeti njëra ndër kandidatet më serioze për atë rol. Ndërmjet shkurtit dhe marsit, Selznick i shiqoi të gjithë filmat anglezë të saj, ndërsa në mars filloi bisedimet me producentin Alexander Kordom, me të cilin Leigh kishte kontratë deri me 18 shtator të atij viti, Selznick i dërgoi një letër të besueshme regjisorit George Cukorit, "Akoma besoj kundër besimit për këtë vajzë të re". Leigh udhëtoi për në Los Angeles, me qëllim të jetë me Olivierin. Kur Myron Selznick, i cili e przentoi Olivierin, takohet me Leigh, mendoi se i ka kualitetet të cilat i kërkon vëllai i tij. I dërgoi Leighihun dhe Olivierin në vendin ku është bërë gjirimi i një skene të djegjes në flakë të një depoje në Atlantë, dhe e prezentoi Leighun. Ditën në vijim, Leigh e lexoi skenën me Selznickun, i cili kishte organizuar provë, dhe i kishte shkruar gruas së saj, "Kjo është një fituese e papritur, dhe si duket e nemur për të mirë. Vetëm për veshë të tu: krejt ka rënë në Paulette Goddard, Jean Arthur, Joan Bennett dhe Vivien Leigh.". Regjisori George Cukor u pajtua dhe e falënderoi Leighihun "me dëshirën më të madhe", e cila së shpejti e fitoi rolin.

Xhirimi ishte një përvojë e vështirë për Leigh; Cukorin e larguan, dhe erdhi Victor Fleming, me të cilin shpesh ishte takuar. Ajo dhe Olivia de Havilland pa e ditë askush takoheshin gjtë natës dhe vikendeve duke kërkuar këshillat prej tij se si duhet ti luajnë rolet e tyre. Shoqërohet me Clark Gableun, bashkëshorten e tij Carole Lombard dhe me de Havilland, por u ngatrrua me Leslie Howard, me të cilë duhet ti xhironte disa scena emocionale. Shpeshëherë duhet të punonte shtatë ditë në javë, nganjëherë deri natën vonë, a i mungonte Olivieri i cili punonte në New York. I kishte shkruar Leigh Holmanit, "E urrej Hollywoodin... asnjëherë nuk do të adaptohem në këtë – si e urrej aktrimin në film". De Havilland më 2006 është përgjigjë dhe ka vërtetuar sjelljet e Leighihut gjatë xhirimit të filmit Iku bashkë me erën, e cila është botuar në biografië e Laurenc Olivierit. Duke e mrojtur Leighun, me thënjenë, "Vivien ishte profisionaliste e paparë, shumë e disiplinuar gjatë xhirimit të filmit '’Iku bashkë me erën. Ishte e brengosur nga dy gjëra: që nga vetja a mund të jap krejt çka është mundur për rolin e vështirë, dhe për ndarjen nga Larry (Oliveri), i cili ishte në New York."

Me filmin Iku bashkë me erën Leigh u bë e njohur dhe fitoi famë ndërkombëtare, por ajo thoshte, "Unë nuk jam yll e kinematoafrgisë – unë jam aktore. Të jesh yll e kiamentografisë – e vtëm e kinematografisë – është vetëm jetë gënjeshtare, e cila përcillet me vlera të pa verifikuara vetëm me publicitet. Aktoret jetojnë gjatë dhe çdo herë kujtohen nga role të spikatura." Nga dhjetë çmime Oscar që kishte fituar Iku bashkë me erën, ishte edhe çmimi për aktoren më të mirë për Vivien Leigh.

Filmografia

Viti	Filmi	Roli	Rexhisori
1935.	The Village Squire	Rose Venables	Reginald Denham
	Things Are Looking Up	E shkolluara	Albert de Corville
	Look Up and Laugh	Marjorie Belfer	Basil Dean
	Marëveshja gjentellmene	Phil Stanley	George Pearson
1937.	Zjarri rreth Anglisë	Cynthia	William K. Howard
	Murlani në luginë	Victoria Gow	Ian Dalrymple i Victor Saville
1938.	A Yank at Oxford	Elsa Craddock	Jack Conway
	Pllakosët londinezë	Libby	Tim Whelan
1939.	Iku bashkë me erën	Scarlett O'Hara	Victor Fleming
1940.	21 ditë	Wanda	Basil Dean
	Ura Waterloo	Myra	Mervyn LeRoy
1941.	Kjo grua e Hamiltononit	Emma Hamilton	Alexander Korda
1945.	Cezari dhe Kleopatra	Kleopatra	Gabriel Pascal
1948.	Ana Karenjina	Ana Karenjina	Julien Duvivier
1951.	Tramvaji i quajtur dëshirë	Blanche DuBois	Elia Kazan
1955.	Thellësitë e detit të kaltër	Hester Collyer	Anatolij Litvak
1961.	Pranvera romake	Karen Stone	José Quintero
1965.	Anija e budallenjëve	Mary Treadwell	Stanley Kramer

Lidhje të jashtme

• Vivien Leigh tek IMDb
• Australian National Library, fotografije s australske turneje
• University of Bristol Theatre Collection, University of Bristol
• Vivien Online