Kazani, Tataristan: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

[redaktim i pashqyrtuar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni i datës 19 nëntor 2010 11:06

Kazan (rus. Каза́нь, tatarisht: Qazan) është kryeqytet i Tataristanit dhe njëri prej qyteteve më të mëdha ruse. Është qendër e madhe industriale dhe kulturore e tatarëve. Kazani shtrihet pranë lumejve të mëdhej Volgës dhe Kazankës në Rusinë qendrore evropiane.

Emri

Prejardhja e emrit është e paqartë përkthimi do të thotë "kusi" dhe kjo supozohet se i është vënë sepse Kazani shtrihet në një fushëgropë në formë kusie.

Historia

Gjatë luftës së dytë botërore shumë objekte industriale të Rusisë u çvendosën në Kazan larg nga fushata luftarake e Rajhut të tretë kështuqë Kazani u bë qendër e industrisë së luftës ku prodhoheshin avionë dhe tankse për luftë.

Pas shpërbërjes së Bashkimit sovjetik më 1990, Kazani u bë qendër e kulturës tatare dhe u forcuan ndjenjat separatiste.

Nga viti 2000 Kazani zhvillohet me një shpejtësi të madhe në vitin 2005 u hap edhe hekurudha nëntokësore apo metroja me pesë stacione. Kazani e festoi 1000 vjetorin më 2005 atëherë u hap xhamia Qolsharif, më e madhja në Rusi.

Kultura

Tregëtia

Ekonomia

Numri i banorëve ndër vite

1550 : 50.000
1708 : 40.000
1830 : 43.900
1839 : 51.600
1859 : 60.600
1862 : 63.100
1883 : 140.000
1897 : 130.000
1917 : 206.600
1926 : 179.000
1939 : 398.000
1959 : 667.000
1979 : 989.000
1989 : 1.094.400
1997 : 1.076.000
2000 : 1.089.500
2002 : 1.153.000

Njerëz të famshëm

Aleksandr Fadjejev, patinazhist
Ana Gurari, pianiste
Vladimir Aleksandrovič Kotelnjikov, matematikan
Karl Ludwig von Littrow, astronom
Aleksandr Romanovič Lurija, psikolog
Georgij Konstantinovič Mosolov, pilot
Fjodor Fjodorovič Radecki, gjeneral
Fjodor Ivanovič Šaljapin, këngëtar operash
Jevgenij Ljvovič Švarc, dramaturg

Lidhje të jashtme

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
-[[File:Coat of Arms of Kazan (Tatarstan) (2004).png|thumb|]]
+[[Skeda:Coat of Arms of Kazan (Tatarstan) (2004).png|thumb|]]
-'''Kazan''' (rus. '''Каза́нь''', tatarisht: '''Qazan''') është kryeqytet i  [[Tataristani]]t dhe njëri prej qyteteve më të mëdha ruse.  Është qendër e madhe industriale dhe kulturore e tatarëve.  Kazani shtrihet pranë lumejve të mëdhej [[Volga|Volgës]] dhe Kazankës në Rusinë qendrore evropiane.
+'''Kazan''' (rus. '''Каза́нь''', tatarisht: '''Qazan''') është kryeqytet i [[Tataristani]]t dhe njëri prej qyteteve më të mëdha ruse. Është qendër e madhe industriale dhe kulturore e tatarëve. Kazani shtrihet pranë lumejve të mëdhej [[Volga|Volgës]] dhe Kazankës në Rusinë qendrore evropiane.
 == Emri ==
@@ Rreshti 14: / Rreshti 14: @@
 Pas shpërbërjes së Bashkimit sovjetik më 1990, Kazani u bë qendër e kulturës tatare dhe u forcuan ndjenjat separatiste.
-Nga viti 2000 Kazani zhvillohet me një shpejtësi të madhe në vitin 2005 u hap edhe hekurudha nëntokësore apo metroja me pesë stacione.  Kazani e festoi 1000 vjetorin më  [[2005]] atëherë u hap xhamia [[Qolsharif]], më e madhja në Rusi.
+Nga viti 2000 Kazani zhvillohet me një shpejtësi të madhe në vitin 2005 u hap edhe hekurudha nëntokësore apo metroja me pesë stacione. Kazani e festoi 1000 vjetorin më [[2005]] atëherë u hap xhamia [[Qolsharif]], më e madhja në Rusi.
 == Kultura ==
@@ Rreshti 23: / Rreshti 23: @@
 == Numri i banorëve ndër vite ==
-*1550 :    50.000
+* 1550 : 50.000
-*1708 :    40.000
+* 1708 : 40.000
-*1830 :    43.900
+* 1830 : 43.900
-*1839 :    51.600
+* 1839 : 51.600
-*1859 :    60.600
+* 1859 : 60.600
-*1862 :    63.100
+* 1862 : 63.100
-*1883 :   140.000
+* 1883 : 140.000
-*1897 :   130.000
+* 1897 : 130.000
-*1917 :   206.600
+* 1917 : 206.600
-*1926 :   179.000
+* 1926 : 179.000
-*1939 :   398.000
+* 1939 : 398.000
-*1959 :   667.000
+* 1959 : 667.000
-*1979 :   989.000
+* 1979 : 989.000
-*1989 : 1.094.400
+* 1989 : 1.094.400
-*1997 : 1.076.000
+* 1997 : 1.076.000
-*2000 : 1.089.500
+* 2000 : 1.089.500
-*2002 : 1.153.000
+* 2002 : 1.153.000
 == Njerëz të famshëm ==
-*[[Aleksandr Fadjejev]], patinazhist
+* [[Aleksandr Fadjejev]], patinazhist
-*[[Ana Gurari]], pianiste
+* [[Ana Gurari]], pianiste
-*[[Vladimir Aleksandrovič Kotelnjikov]], matematikan
+* [[Vladimir Aleksandrovič Kotelnjikov]], matematikan
-*[[Karl Ludwig von Littrow]], astronom
+* [[Karl Ludwig von Littrow]], astronom
-*[[Aleksandr Romanovič Lurija]], psikolog
+* [[Aleksandr Romanovič Lurija]], psikolog
-*[[Georgij Konstantinovič Mosolov]], pilot
+* [[Georgij Konstantinovič Mosolov]], pilot
-*[[Fjodor Fjodorovič Radecki]], gjeneral
+* [[Fjodor Fjodorovič Radecki]], gjeneral
-*[[Fjodor Ivanovič Šaljapin]], këngëtar operash
+* [[Fjodor Ivanovič Šaljapin]], këngëtar operash
-*[[Jevgenij Ljvovič Švarc]], dramaturg
+* [[Jevgenij Ljvovič Švarc]], dramaturg
 == Lidhje të jashtme ==
@@ Rreshti 119: / Rreshti 119: @@
 [[ru:Казань]]
 [[sah:Казан]]
+[[scn:Kazan']]
 [[simple:Kazan]]
 [[sk:Kazaň]]