Gjuhët indo-evropiane

Indo-evropian
Indo-evropian
Rajoni	Evropa dhe Azia (para shekullit XVI); Gjithë bota (sot)
Folës amtare	Mbi 3,4 miliard
Familje gjuhësore	Gjuha proto-indo-evropiane Gjuhët indo-evropiane Indo-evropian; ;
Kodet gjuhësore
ISO 639-3	ine
Glottolog	[http://glottolog.org/resource/languoid/id/indo1319 indo1319 indo1319]

Në gjuhësi me Gjuhë indo-evropiane njihet një familje (grup) gjuhësh dhe dialektesh me prejardhje të përbashkët, të cilat fliten sot në pjesën më të madhe të botës, si në Evropë, Azinë jugperëndimore, Azinë qendrore, dhe Azinë jugore. Gjuhë të veçanta të kësaj familjeje gjuhësh fliten nga më shumë se 100 milionë folësa amtarë, si për shembull hindi, spanjisht, anglisht, portugalisht, bengali,Gjuha Shqipe , rusisht, frëngjisht, gjermanisht dhe punxhabi. Sot gjuhët indo-evropiane kanë numrin më të madh të folësve në botë në krahasim me familjet e gjuhëve të tjera. Këto gjuhë fliten prej rreth 3 miliardë folësash amtarë. Gjuhët Indo-Iraniane formojnë nëndegën më të madhe të gjuhëve indo-evropiane.

Gjuhët ndahen përgjithësisht në grupe të mëdha, por dallimësia më e rëndësishme i përket ndryshimit mes gjuhëve të quajtura satem (p.sh. gjuhët indo-iraniane dhe gjuhët sllave) dhe atyre të quajtura centum (p.sh. latinishtja, greqishtja, keltishtja) kundërshti që i ndan pastër, përjashtim bëhet për gjuhët e shuara tokarike (Turkistani kinez).

Klasifikimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Grupi Anadollik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Hititja*
Palaikja*
Lidi*
Karie*
Luvike (Arcavane)*
- Liçe*
- Milikja*
- Pisidikja*
- Sidetikja*

Grupi Armenik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Armenishtja

Grupi Balltik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

gjuhët balltike perëndimore
- Prusishte e lashtë*
  - Sudoviane apo Jatvingje*
  - Kurlandeze apo Kuroniane*
  - Galindishtja perendimore*
- gjuhet balltike lindore
  - Lituanishtja edhe dialekti Samogitianisht
  - Letonishtja
  - Semigale*
  - Seloniane*
  - Galindishtja lindore*

Grupi Gjermanik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjuhët gjermanike
- Gjermanikja veriore
  - Nordikja e lashtë (Norron)
  - Nordikja moderne (Gjuhët skandinave)
    - Perëndimore
      - Islandishtja
      - Faroezja
      - Norn
      - Gjuha norvegjeze (Nynorsk)
    - Lindore
      - Danishtja
      - Gjuha norvegjeze (Bokmål)
      - Suedishtja
    - Gutnikja
- Gjermanike lindore
  - Gotikja*
    - Gotikja Krimeane*
  - Burgunde*
  - Longobarde**
- Gjermanike perëndimore
  - Gjermanishtja
    - Gjermanishte e vjetër
      - Gjermanisht
      - Gjermanishtja e mesme
        Gjermanishtja standarte ose Hochdeutsch (Hohdojç)
        
        Luksemburgishtja
      - Gjermanishte e lartë
        Alemane (schwyzertütsch)
        
        Bavareze
      - Jiddish
    - Gjermanishte e Ulët
      - Frankone e Ulët
        Hollandishtja
        Hollandishtja
        
        Flame
        
        Afrikaansja
        
        Limburgeja
      - Saksone e Ulët
      - Gjuha gjermane e ulët lindore
  - Anglo-frizone ose Gjermanike ishullore
    - Frizonishtja
    - Anglike
      - Anglishtja
      - Gjuha skoceze (lallans/scots)
      - Jola*

Grupi Helenik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Grek
- Dorike
  - Zakonike (duke vdekur)
- Eolike*
- Ionike-Atike
  - Greqishtja moderne standarde
  - Greqishtja cipriote
  - Pontikja
  - Grekokrimeanja
  - Kapadokianja
  - Italiote
    - Grikoja
    - Grekokalabrianja

Grupi Ilirik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ilirishtja
- Shqipja
  - Gegërishtja
  - Toskërishtja

Grupi indo-arik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjuha Indiane
- Gjuha sanskrite*
  - Hindi
  - Urdu
  - Panxhabi
  - Bengali

Grupi Iranik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Avestike
Perëndimor
- Kurdishte
- Persishte e lashtë*
  - Persishte e mesme*
    - Persishtja moderne (pârsi/fârsi)
Lindor
- Osete
- Sogdiane
- Pashto

Grupi Italik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Italike
- Venedikja (Paleoveneto)*
- Umbre
  - Të folme (dialekte) sabelike
- Oske (Sanite)
- Latino-falisko
  - Faliske*
  - Latine
    - Latine e lashtë*
    - Latinishtja klasike*
    - Latinishtja vulgare*
      - Romake
        Ishullore
        Sardo logudoreze (shiko Gjuha sarde)
        
        Sardo kampidaneze (shiko Gjuha sarde)
        
        Sardo sasareze (shiko Gjuha sarde)
        
        Lindore
        Italoromake
        Italishtja
        
        Sardo galureze (shiko Gjuha sarde)
        
        Korso çismontane (vedi Gjuha corse)
        
        Korso oltremontane (vedi Gjuha corse)
        
        Dakoromake
        Rumanishtja (Dakorumene)
        
        Istrorumene
        
        Meglenorumene
        
        Arumene (Maqedorumene)
        
        Dalmate
        
        Perëndimore
        Galoromake
        Jugore (Oqitanike)
        Oqitane
        Provencale
        
        Alverniate
        
        Gjuha doqiane
        
        Guaskone
        
        Katalanishtja
        Katalanishtja veriore
        
        Valenciane
        
        Balearike
        
        Veriore (Oitanike)
        Françane ose Frëngjishtja
        
        Pitavine
        
        Normane (Normando)
        
        Pikardo
        
        Galó
        
        Champenois
        
        Lorenece
        
        Valonishtja
        
        Arpitane ose Frankoprovencalja
        
        Galoitalike
        Perëndimore
        Piemontezja
        
        Lombardja
        
        Emiliania-Romanjole
        
        Ligure
        
        Venete
        
        Retoromance
        Romanço
        
        Ladine
        
        Friulane
        
        Iberoromanco
        Spanjolle
        Kastiljane
        
        Estremenje
        
        Andaluzishtja
        
        Aragonezishtja
        
        Asturiane
        Mirandezja
        
        Portugishtja
        Lusitanja
        
        Galiciane
        
        Braziliane
        
        Jugore
        Mocarabe*
    - Latinishte e vonë*
    - Latinshte humanistike