Malé

Coordinates: 4°10′31″N 73°30′32″E / 4.17528°N 73.50889°E / 4.17528; 73.50889
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Malé
މާލެ
Malé is located in Earth
Malé (Earth)
Koordinatat: 4°10′31″N 73°30′32″E / 4.17528°N 73.50889°E / 4.17528; 73.50889
VendiMaldivet
Atoli gjeografikAtoli Malé i Veriut
Qeveria
 • KëshilliKëshilli i Qytetit të Malé (PPM)
 • KryetariDr. Mohamed Muiz[2]
Sipërfaqja
 • Sipërfaqe urbane
1,95 km2 (75 sq mi)
 • Metro
9,27 km2 (358 sq mi)
 Zona metro gjithashtu përfshinë Hulhulé dhe Hulhumalé.
Lartësia mbidetare
2,4 m (79 ft)
Popullsia
 (2014)[1]
 • Kryeqytet133.412[1]
 • Përafërsisht 
(2021)
252.768[3][4]
 • Dendësia27.180/km2 (70,400/sq mi)
Zona kohoreUTC+5 (MVT)
Shkronja e caktuar
T
Prefiksi331, 332, 333, 334
Kodi ISO 3166MV-MLE
Faqja zyrtaremalecity.gov.mv

Malé (Divehisht: މ ާ ލ ެ) është kryeqyteti dhe qyteti më i populluar i Maldiveve. Me një popullsi prej 252,768 banorësh dhe një sipërfaqe prej 8,30 kilometra katrorë, është gjithashtu një nga qytetet me popullsi më të dendur në botë.[5][6] Qyteti ndodhet gjeografikisht në skajin jugor të Atolit të Malit të Veriut (Atoli Kaafu).[7] Administrativisht, qyteti përbëhet nga një ishull qendror, një ishull aeroporti dhe katër ishuj të tjerë të qeverisur nga Këshilli i Qytetit Malé.

Tradicionalisht ishte ishulli i Mbretit, nga ku sundonin dinastitë e lashta mbretërore dhe ku ndodhej pallati. Qyteti atëherë quhej Mahal.[8] Më parë ka qenë qytet i rrethuar me mure, i rrethuar me fortifikime dhe porta (doroshi). Pallati Mbretëror (Gan'duvaru) u shkatërrua së bashku me kalatë piktoreske (koshi) dhe bastionet (buruzu) kur qyteti u rimodelua nën sundimin e Presidentit Ibrahim Nasir si pasojë e shfuqizimit të monarkisë në vitin 1968. Megjithatë, disa ndërtesa mbetën, përkatësisht, Xhamia e së Premtes Malé. Vitet e fundit, ishulli është zgjeruar në mënyrë të konsiderueshme përmes operacioneve të depozitimit të tokës. Gjatë viteve, Malé ka qenë qendra e protestave politike dhe ngjarjeve historike.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nga viti 1887 deri në vitin 1965, qyteti ishte protektorat britanik. Më vonë u bë kryeqyteti i shtetit të ri të pavarur të Maldiveve.

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Klima[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Malé ka një klimë tropikale monsunore sipas klasifikimit të klimës Köppen. Qyteti përmban një përzierje të stinëve të lagësht dhe të thatë, me sezonin e lagësht që zgjat nga prilli deri në janar dhe sezoni më i thatë që mbulon muajt shkurt dhe mars. Ndryshe nga një numër qytetesh me këtë klimë, Malé përjeton temperatura relativisht të qëndrueshme gjatë gjithë vitit, me një mesatare të lartë prej 30 °C dhe një mesatare të ulët prej 26.5 °C, që është e barabartë me shumë qytete ekuatoriale. mesatare ditore gjatë gjithë vitit. Qyteti ka mesatarisht pak më shumë se 1900 milimetra reshje në vit. Temperatura është vazhdimisht e lartë gjatë gjithë vitit, pjesërisht për shkak se Maldivet kanë lartësinë mesatare më të ulët kudo në botë.

Nëndarjet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Qyteti është i ndarë në gjashtë divizione, katër prej të cilave janë në ishullin Malé: Henveiru, Galolhu, Maafannu dhe Macchangolhi. Ishulli i afërt i Vilingili, dikur një vendpushim turistik dhe para tij një burg, është divizioni i pestë (Vilimalé). Ndarja e gjashtë është Hulhumalé, një ishull artificial i vendosur që nga viti 2004. Përveç kësaj, aeroporti Island Hulhulé është pjesë e qytetit.

Nr. Divizioni Sipërfaqja
(km2)
Popullsia
(regjistrimi më 2014)
1 Henveiru 0.591 27,254
2 Galolhu 0.276 23,062
3 Machchangolhi 0.326 22,745
4 Maafannu 0.759 36,437
1-4 Malé (ishull) 1.952 109,498
5 Vilimalé 0.318 7,516
6 Hulhumalé 4.0 14,843
7 Hulhulé 3.0 -
5-7 Atolls 7.318 22,359
  Malé (city) 9.27 133,412

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ a b "TABLE PP 9: TOTAL MALDIVIAN POPULATION BY SEX AND LOCALITY (ATOLLS), 2014". Statistics Maldives (në anglisht). National Bureau of Statistics. Marrë më 23 maj 2015.
  2. ^ "Ex-Housing Minister elected as Malé City Mayor". avas.mv (në anglisht). Marrë më 3 tetor 2021.
  3. ^ Resident population. "Population Projection 2014-2054". statisticsmaldives.gov.mv (në anglisht). National Bureau of Statistics.
  4. ^ "Malé City population crosses 252,000". avas.mv (në anglisht). Malé City's Land Use Plan 2021. Marrë më 29 nëntor 2021.
  5. ^ "The population density of Malé". environment.gov.mv (në anglisht). Ministry of Environment, Climate Change and Technology. Marrë më 29 maj 2022.
  6. ^ "Population explosion; a major environmental issue in Male'". ECOCARE Maldives (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2012. Marrë më 23 maj 2015.
  7. ^ "Silver Marlin, Maldives - About Maldives". www.silvermarlin.mv (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 5 nëntor 2015. Marrë më 23 maj 2015.
  8. ^ Naseema Mohamed. "Names of Maldives" (PDF). www.qaumiyyath.gov.mv (në anglisht). Marrë më 23 maj 2015.