Universaliteti (filozofi)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Universaliteti ose Absolutizmi në filozofi, është ideja se faktet universale ekzistojnë dhe mund të zbulohen në mënyrë progresive, në kundërshtim me relativizmin.[1] Në teologjitë e caktuara, universalizmi është cilësia që i atribuohet një njësie ekzistenca e së cilës është e qëndrueshme në të gjithë universin, qenia e të cilit është e pavarur dhe e pafrenuar nga ngjarjet dhe kushtet që përbëjnë universin, si entropia dhe lokaliteti fizik.

Vështrim[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Absolutizmi i referohet idesë që realiteti, e vërteta ose morali është “absolut” - i njëjtë për të gjithë, kudo dhe çdo herë, pavarësisht nga kultura individuale ose njohja, ose situata ose kontekste të ndryshme. Nëse besoni se të vërtetat janë gjithmonë të vërteta, ose se ekziston një realitet objektiv, ju jeni një absolutist. Disa njerëz mendojnë se absolutizmi nënkupton një besim se të gjitha të vërtetat janë absolute. Sidoqoftë, kjo nuk mund të jetë, sepse, padyshim, ka thënie të tilla si "është ora 3" që janë të vërteta vetëm në kohë dhe vende të caktuara. Pra, duket më e arsyeshme të supozojmë se absolutizmi pretendon vetëm se të vërtetat absolute ekzistojnë.

Ka shumë pasion midis filozofëve në mbrojtje si të absolutizmit ashtu edhe të filozofisë së tij kryesore kundërshtare, relativizmit. Njerëzit ndjehen fort për ndryshimin, me të dy absolutistët dhe relativistët që akuzojnë anën tjetër për irracionalitet dhe imoralitet. Të dy filozofitë kanë rrënjë të thella në kulturat dhe biologjinë tonë. Njerëzit kanë tendencë të reagojnë fuqishëm kur besimet e tyre më të thella kërcënohen, dhe nëse jeni një absolutist apo relativist, duket se nënkupton diçka në lidhje me natyrën themelore të realitetit dhe statusin e të gjitha besimeve tuaja të tjera. Në fakt, disa do të thoshin se besimi në gjithçka varet nga absolutizmi; sepse pa absolutizëm, asnjë besim tjetër nuk mund të jetë plotësisht i vërtetë (vetëm relativisht).

Në përgjithësi, absolutizmi mendohet nga shumë si një besim më konservator / tradicional. Mbi të gjitha, ajo është thelbësore për të gjitha fetë Abrahamike - Judaizmin, Krishterimin dhe Islamin, dhe për sistemet e lashta politike që vërtiten rreth të drejtave hyjnore të mbretërve. Ishte gjithashtu një supozim thelbësor i shkencës dhe logjikës më të para-shekullit XX. Sidoqoftë, absolutizmi është diskutuar ose mohuar aq shpesh gjatë dekadave të fundit, sa që absolutistët mund ta ndiejnë veten në mbrojtje kundër rritjes së dominimit të relativizmit.

Thënie[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

"Ajo që është absolutisht e vërtetë është gjithmonë e saktë, kudo, gjatë gjithë kohës, nën çdo kusht. Aftësia e një njësie për të dalluar këto gjëra është e parëndësishme për atë gjendje të së vërtetës." - Steven Robiner [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9].

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Bonnett, A. (2005). Anti-racism. Routledge.
  2. ^ https://www.ukessays.com/essays/philosophy/concepts-regarding-truth-and-falsehood-philosophy-essay.php: Concepts Regarding Truth And Falsehood Philosophy
  3. ^ http://www.activegarage.com/paradigm-shifts-ubiquitous-universality: As the Paradigm Shifts; Ubiquitous and Universality
  4. ^ http://adamncrawford.com/the-catholic-trilemma/
  5. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 13 maj 2018. Marrë më 9 shkurt 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  6. ^ https://itchyfish.com/the-absolute-truth-about-football-and-religion/ Arkivuar 13 maj 2018 tek Wayback Machine: The Absolute Truth About Football and Religion
  7. ^ http://templeofreason.org/cyclopedia/absolute_truth.htm Arkivuar 7 shkurt 2009 tek Wayback Machine: Alan Ginsberg Temple of Reason]
  8. ^ http://mydailydose.org/index.cfm?View=2022: The Absolute Truth
  9. ^ http://www.qcc.cuny.edu/SocialSciences/ppecorino/INTRO_TEXT/Chapter%205%20Epistemology/Why-Truth-Matters.htm: Chapter 5 :Epistemology - Why Truth Matters

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]