George Boole

George Boole
George Boole
Lindi	02.11.1815
Vdiq	08.12.1864
Kombësia	Anglez
Shtetësia	Anglez
Profesioni	Matematicien

George Boole (i lindur më 2 nëntor 1815 - vdekur më 8 dhjetor 1864) ishte një matematikan Anglez, edukator, filozof dhe logician. Ai ka punuar në fushat e ekuacioneve diferenciale dhe logjikës algjebrike, dhe është i mirënjohur si autor i ligjeve të mendimit që përmban algjebrën Boolean. Logjika Boolean është kredituar me hedhjen e themeleve për epokën e informacionit. Boole pohoi se:

Nuk ka metodë të përgjithshme për zgjidhjen e pyetjeve, në teorinë e probabilitetit mund të vërtetohet që nuk ka në mënyrë eksplicite nuk mund të njihet, jo vetëm bazat e veçanta numerike të shkencës, por edhe ligjet universale të mendimit të cilat janë baza e të gjithë arsyetimit, dhe të cilat, çfarëdo ato mund të jenë në thelbin e tyre, të paktën në formën e tyre janë matematikore. ^[1]

Jeta e hershme

Boole ishte lindur në Lincolnshire, Angli. Babai i tij, John Boole (1779–1848), ishte tregtar në Lincoln^[2] ku dhe i dha dhe atij mësime. Ai ishte edukuar deri në shkollën fillore, por pak më vonë mori mësim formal dhe akademik. William Brooke, një shitës librash në Linkoln, mund ta ketë ndihmuar me gjuhën Latine.Ai mësoi vetë gjuhët moderne.^[3] Në moshën 16 vjeçare Boole u bë ai që siguronte bukën në shtëpi pë prinderit dhe motrat dhe vëllezërit e tij, duke dhënë mesim si i ri në Doncaster në shkollën Heigham.^[4] Ai mësoi shpejt në Liverpul.^[5]

Boole's Lincoln House
Boole's House and School at 3 Pottergate in Lincoln. Plaque from the house in Lincoln.

Profesor tek Krok

Statusi i Boole-anit si matematicen u njoh nga takimi i tij i parë në 1849 si profesori i pare matematikan tek Kollegji Queen në Krok të Iralndës. Ai atje takoi bashkëshorten e tij të ardhshme, Mary Everest, në 1850 kur ajo po takonte xhaxhain e saj John Ryall që ishte profesor i Greqishtes. Ata u martuan disa vite më vonë^[6] Ai mbajti lidhjen e tij me Lincoln, duke punuar atje me E.R Larken në një fushatë për të reduktuar prostitucionin.^[7]

Nderime dhe çmime

Boole ju dha Medalja Keith nga Shoqërisë Mbretërore e Edinburg në 1855 dhe u zgjodh anëtar i Shoqërisë Mbretërore (SNK) në 1857. Ai mori diploma nderi i nga Universiteti i Dublinit dhe në Universitetin e Oksfordit. ^[8]

Vdekja

Në vitin 1864, Boole ecte dy milje në shi dhe jepte leksione veshur me rrobat lagura. Ai u sëmurë shpejt, duke zhvilluar ethe të rënda dhe temperature të lartë. Gjendja Boole u përkeqësua dhe më 8 dhjetor 1864, ai vdiq nga ethet e shkaktuar rrjedhje pleurale(sëmundje e mushkërive).

Trashëgimi

Algjebra Booleane iu vu emri sipas tij, ashtu sic është dhe krateri Boole në hënë. Fjala kyçe Bool është gjithashtu një tip të dhëne në shumë gjuhë programimi si Pascal apo Java.^[9]

Referime dhe shënime

^ Boole, George (2012) [Originally published by Watts & Co., London, in 1952]. Rhees, Rush (red.). Studies in Logic and Probability (bot. Reprint). Mineola, NY: Dover Publications. fq. 273. ISBN 978-0-486-48826-4. Marrë më 27 tetor 2015. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ [./Skeda:Wikisource-logo.svg ] Chisholm, Hugh, ed. (1911).
^ Hill, p. 149; Google Books.
^ Rhees, Rush. (1954) "George Boole as Student and Teacher.
^ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "George Boole", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews .
^ Ronald Calinger, Vita mathematica: historical research and integration with teaching (1996), p. 292; Google Books.
^ Hill, p. 138 note 4; Google Books.
^ Ivor Grattan-Guinness, Gérard Bornet, George Boole: Selected manuscripts on logic and its philosophy (1997), p. xiv; Google Books.
^ P. J. Brown, Pascal from Basic, Addison-Wesley, 1982.

Lidhje të jashtme

Roger Parsons' article on Boole
Works by George Boole at Project Gutenberg
Works by or about George Boole at Internet Archive
George Boole's work as first Professor of Mathematics in University College, Cork, Ireland
George Boole Website
Author profile in the database zbMATH

[Boole_Studies_in_Logic_p_273-1] Boole, George (2012) [Originally published by Watts & Co., London, in 1952]. Rhees, Rush (red.). Studies in Logic and Probability (bot. Reprint). Mineola, NY: Dover Publications. fq. 273. ISBN 978-0-486-48826-4. Marrë më 27 tetor 2015. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] [./Skeda:Wikisource-logo.svg ] Chisholm, Hugh, ed. (1911).

[Hill149-3] Hill, p. 149; Google Books.

[Rhees1954-4] Rhees, Rush. (1954) "George Boole as Student and Teacher.

[MacTutor-5] O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "George Boole", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews .

[6] Ronald Calinger, Vita mathematica: historical research and integration with teaching (1996), p. 292; Google Books.

[7] Hill, p. 138 note 4; Google Books.

[8] Ivor Grattan-Guinness, Gérard Bornet, George Boole: Selected manuscripts on logic and its philosophy (1997), p. xiv; Google Books.

[9] P. J. Brown, Pascal from Basic, Addison-Wesley, 1982.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]