Syri i Horusit
Syri i Horusit është një simbol i lashtë egjiptian i mbrojtjes, pushtetit mbretëror dhe shëndetit të mirë. Syri është personifikuar në perëndeshën Wadjet (shkruar edhe si Wedjat,[1][2][3] ose "Udjat",[4] Uadjet, Wedjoyet, Edjo ose Uto [5]). Ai është i njohur edhe si Syri i Ra. Emri Wadjet rrjedh nga "wadj" që do të thotë "të gjelbërta", pra "i gjelbërti", dhe ishte i njohur për grekët dhe romakët si "uraeus" nga egjiptianët "iaret" do të thotë "i ngrituri" nga imazhin e gjarpri helmues që ngrihet në mbrojtje. Wadjet ishte një nga hyjnitë Egjiptiane më të hershme të cilët më vonë u lidhën me perëndesha të tjera si Bast, Sekhmet, Mut dhe Hathor. Hajmalitë funerale janë bërë shpesh në formën e Syrit të Horusit.[6]
Horusi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Horus ishte zot qielli i lashtë Egjiptian i cili është përshkruar zakonisht si një skifter, ka shumë të ngjarë një Lanner ose skifter Peregrine.[7] Syri i tij i djathtë lidhej me zotin e diellit, Ra. Simboli i Syrit përfaqëson shenjën rreth syrit të skifter, duke përfshirë edhe "lotin". Shenja ndojëherë gjendet më poshtë syrit. Imazhi pasqyrë, ose syri i majtë, ndonjëherë përfaqëson hënën dhe perëndinë Djehuti (Thoth).[8]
Si hieroglif dhe simbol
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ka shtatë hieroglife të ndryshme të përdorura për të përfaqësuar syrin, më së shpeshti "ir.t" në Egjipt, e cila gjithashtu ka kuptimin "për të bërë apo të bëjë" ose "atë që bën". Në mitin Egjiptian syri nuk ishte organ pasiv i të parit, por më tepër një agjent i veprimit, mbrojtjes apo zemërimit. Syri i Horusit u përfaqësua si një hieroglif, caktuar D10 në listën Gardiner shenjave. .[9] Është e përfaqësuar në bllokun e karakter Unicode për hieroglifet Egjiptiane si U + 13.080.).[10]
Matematika
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pjesë të ndryshme të Syrit të Horusit ishin menduar për t'u përdorur nga Egjiptianët e lashtë për të përfaqësuar ndarjen nga gjashtë fuqitë e para të dy:[11][12]
- Anën e djathtë e syrit = 1/2
- Bebja= 1/4
- Vetulla = 1/8
- Anën e majtë e syrit = 1/16
- Bishti i lakuar = 1/32
- Loti = 1/64
Galeria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]-
Kurora e Mbretit Nubian
-
Kuti druri e zbukuruar me bronz, argjend, fildish dhe ar
-
Faience vessel, Bes holding Eyes
-
Koleksion i hajmalive në sallën 62, në Muzeun Britanik
-
Earthenware Wedjat amulet on display at the Louvre, c. 500–300 BCE
-
Scarab. The Walters Art Museum
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Pommerening, Tanja, Die altägyptischen Hohlmaße (Studien zur Altägyptischen Kultur, Beiheft 10), Hamburg, Helmut Buske Verlag, 2005
- ^ Stokstad, Marilyn (2007). "Chapter 3: Art of Ancient Egypt". Art History. Volume 1 (bot. 3rd). Upper Saddle River, N.J.: Pearson Prentice Hall. ISBN 9780131743205. OCLC 238783244.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Silverman, David P. Chapter 14 "Egyptian Art". Ancient Egypt. Duncan Baird Publishers, 1997. p.228
- ^ Alessandro Bongioanni & Maria Croce (ed.), The Treasures of Ancient Egypt: From the Egyptian Museum in Cairo, Universe Publishing, a division of Rizzoli Publications Inc., 2003. p.622. According to the editors, "Udjat" was the term for amulets which used the Eye of Horus design.
- ^ Butler, Edward P. "Wadjet". Goddesses and Gods of the Ancient Egyptians: A Theological Encyclopedia. Henadology: Philosophy and Theology. Marrë më 4 tetor 2010.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Wörterbuch der ägyptischen Sprache 1, 268.13
- ^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 202.
- ^ Pinch, Geraldine (2004). Egyptian Mythology: A Guide to the Gods, Goddesses, and Traditions of Ancient Egypt. Oxford University Press. pp. 131–132
- ^ Allen, James P. (2000). Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs. Cambridge University Press. p. 426
- ^ Unicode standard for Egyptian hieroglyphs
- ^ Zaslavsky, Claudia (1993). Multicultural Mathematics: Interdisciplinary Cooperative-Learning Activities, p.20. ISBN 978-0-8251-2181-4.
- ^ Stewart, Ian (2009). Professor Stewart's Hoard of Mathematical Treasures. Profile Books. fq. 76–80. ISBN 978 1 84668 292 6.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)