Carl Menger
Carl Menger (28 shkurt 1840 – 26 shkurt 1921) ishte një ekonomist i famshëm austriak. Menger konsiderohet themeluesi i shkollës Austriake të ekonomisë. Menger zhvilloi teorinë e margjinalizmit (marginal utility), e cila përgënjeshtroi teoritë e vlerës të bazuara mbi koston e prodhimit.
Jeta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Carl Menger lindi më 28 shkurt 1840.
Mendimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Menger është i famshëm për teorinë e margjinalizmit (marginal ulility), por ka dhënë edhe kontribute të tjera të rëndësishme në teorinë e çmimeve dhe ishte themelor në të ashtuquajturin Methodenstreit, një diatribë rreth metodës së duhur të shkencës ekonomike - një debat epistemologjik mes metodës shkencore të racionalizmit kritik dhe metodës dialektike të shkollës së Frankfurtit.
Në librin e vet The Origins of Money (Origjina e Parasë), Menger shpjegon se nuk është qeveria që e krijon paranë (si koncept dhe konsensus) por tregu. Individët vendosin se cila është e mira e tregut që mund të përdoret më së miri si një medium shkëmbimi. "Vetë njeriu është fillimi dhe fundi i çdo ekonomie", dhe kështu është edhe në të vendosurit se çfarë duhet për përdoret dhe shkëmbehet si para.[1]
Menger zhvilloi një teori të plotë të institucioneve shoqërore që lindin nga ndërveprimet mes njerëzve, çdonjë me dijen dhe eksperiencat e veta subjektive. Është evoluimi i vetvetishëm i këtyre veprimeve njerëzore që krijojnë institucionet ku individët zbulojnë disa modele sjelljeje që ndihmojnë çdo person të arrijë qëllimet e veta me efiçiencë. Asgjë nuk është aq qendrore për këtë evolucion sa zhvillimi i parasë, që bën të mundur ndarjen e punës dhe kënaqjen e dëshirave dhe nevojave.[2]
Veprat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Principles of Economics (1871)
- Investigations into the Method of the Social Sciences with Special Reference to Economics (1883)
- The Errors of Historicism in German Economics (1884)
- The Theory of Capital (1888)
- Money (1892)
Bibliografi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Latzer, Michael; Schmitz, Stefan W., red. (2002). Carl Menger and the Evolution of Payments Systems: From Barter to Electronic Money. Cheltenham: Edward Elgar. ISBN 978-1-84064-918-5. OCLC 48987833.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Menger, Carl (2007). Principles of Economics. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. ISBN 978-1-933550-12-1. OCLC 123178515.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Menger, Carl (2009). Investigations into the Method of the Social Sciences. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. ISBN 978-1-61016-150-3.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Menger, Carl (2009). On the Origins of Money. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. ISBN 978-1-933550-59-6. OCLC 664877242.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Ream, Roger R. (1982). "Book Review: Principles of Economics by Carl Menger". The Freeman. 32 (2): 127–128.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - Salerno, Joseph T. (1999). "Carl Menger: The Founding of the Austrian School". përmbledhur nga Holcombe, Randall G. (red.). 15 Great Austrian Economists. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. fq. 71-100. ISBN 0-945466-04-8. OCLC 44942957.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)
Shiko dhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime dhe shënime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Carl Menger (1840–1921). The Concise Encyclopedia of Economics. Library of Economics and Liberty (2nd ed.) (Liberty Fund). 2008
- ^ Carl Menger and Doug French. "Menger Explains the Origins of Money Arkivuar 11 korrik 2013 tek Wayback Machine", Mises Daily , 4 janar 2010