Despo Boci ishte nje grua nga fshati heroik Souli i Epirit te Greqise. Ngeli e njohur ne histori per rezistencen e saj heroike ndaj pushtuesve Osmane.Me 25 dhjetor 1803^[1],bashke me grate dhe femijet e familjeve qe kishte ne mbrojtje u mbyllen ne kalane e Dhimulase dhe vdiqen heroikisht.

Historia e Despos duket ne kengen popullore:

"Despos"(Tης Δέσπως)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tingëllon rëndë, shumë pushkë bien,

mbase shkojne ne dasem,mbase ne gezim.

As ne dasem,as ne gezim.

Despo është në luftë bashke me nuset ,nipërit e mbesat.

Arvanitia erdhi në kullën e Dimoulas:

“Gjeorgjina, lësho armet, Souli nuk është këtu

Këtu je skllav i pashait, skllav i arvanitasve”.

“Edhe sikur Suli të adhuronte, edhe sikur Kiafa të bëhej turk,

“Dhespo, mjeshtra Liapides, nuk e bën, nuk e bën”.

Pishtari në dorë eshte i rrëmbyer, vajzat dhe nuset qajnë:

“Skllevër turq, mos jetoni fëmijë, ejani me mua!”.

Dhe armet plasen, e të gjitha u bene zjarr.

Despo (Dhespina) kishte prejardhje nga familja e Suljaneve.Ishte bashkeshortja e komandantit Suliot,Jorgaq Boci.Qe ne vitin 1802, familja e Despos ishte e vendosur ne fshatin Eniasa dhe sillnin te ardhura duke punuar token,Fshati paguante taksa kundrejt Ali Pashes.Kur Ali Pasha filloi te ndiqte suliotet, Despo dhe familja saj vendosen te braktisin Sulin.Atehere nje ushtri me 500 turq-shqiptare hyne ne fshatin e Riniases dhe sulmoi familjet. Despo Boci e cila ishte kryetare e familjes pas vdekjes te te shoqit, per t'iu larguar ushtareve dhe per te shpetuar familjen e saj u mbyll ne kalane e Riniases(kalaja e Dhimulas) bashke me nuset edhe niprit e saj.Nga aty te gjitha luftuan trimerisht kunder ushtareve turq pa u dorezuar aspak. Kur perfunduan plumbat e armeve, Despo i vuri zjarrin kalase dhe grate u dogjen bashke me te^[2]. Sot kjo kala quhet kalaja e Despos.

Burimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ Χριστόφορος, Περραιβός (1857). Ιστορία σύντομος του Σουλίου και Πάργας: Περιέχουσα την Αρχαιότητα αυτών, και Ηρωϊκούς μετά των Τούρκων Πολέμους, και μάλιστα τους, του Σουλίου μετά του Αλή Πασιά κατόικου [sic] των Ιωαννίνων, και ηγεμόνος της Γραικίας, και Μακεδονίας. Εν Αθήναις: Τύποις Φ. Καραμπίνη & Κ. Βάφα. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Βασιλείου, Σωκράτης (2005). Γυναίκες Ηπειρώτισσες. Αθήνα: Κέντρο Έρευνας Θεμάτων Ισότητας. fq. 26. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Π. Σ. Πομόνης, Ι. Σ. Μπετρόπουλος, red. (1908). Ιστορία του Σουλίου, ή, ηρωικοί πόλεμοι των Σουλιωτών και Σουλιωτιδών. Κωνσταντινούπολη: Τύποις Αριστόβουλου και Αναστασιάδου. Marrë më 21 Μαρτίου 2011. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |access-date= (Ndihmë!)

[1] Χριστόφορος, Περραιβός (1857). Ιστορία σύντομος του Σουλίου και Πάργας: Περιέχουσα την Αρχαιότητα αυτών, και Ηρωϊκούς μετά των Τούρκων Πολέμους, και μάλιστα τους, του Σουλίου μετά του Αλή Πασιά κατόικου [sic] των Ιωαννίνων, και ηγεμόνος της Γραικίας, και Μακεδονίας. Εν Αθήναις: Τύποις Φ. Καραμπίνη & Κ. Βάφα. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Βασιλείου, Σωκράτης (2005). Γυναίκες Ηπειρώτισσες. Αθήνα: Κέντρο Έρευνας Θεμάτων Ισότητας. fq. 26. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]