Erashkë luftarake japoneze
Erashkë luftarake japoneze (Japonisht: 鉄扇,てっせん, romanizimi: tessen, fjalë për fjalë. "erashkë hekuri") është një erashkë dore japoneze e armatosur e krijuar për t'u përdorur në luftë. Disa lloje erashkesh luftarake u përdorën nga klasa samurai e Japonisë feudale dhe secili kishte një pamje dhe qëllim të ndryshëm.
Përshkrimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Erashkat luftarake ndryshonin në madhësi, materiale, formë dhe përdorim. Një nga përdorimet më domethënëse ishte si pajisje sinjalizimi.[1] Erashkët e sinjalizimit erdhën në dy lloje:
- një erashkë palosës që ka brinjë druri ose metali me letër të llakosur të bashkangjitur në brinjë dhe një mbulesë të jashtme metalike
- një erashkë e ngurtë e hapur e bërë nga metali dhe / ose druri, shumë i ngjashëm me gunbai që përdoret sot nga gjyqtarët e mundjes sumo.[2]
Komandanti do të ngrinte ose ulte erashkën e tij dhe do të tregonte në mënyra të ndryshme për t'u dhënë komanda ushtarëve, të cilat më pas do të përcilleshin nga forma të tjera të sinjalizimit të dukshëm dhe të dëgjueshëm.[3]
Erashkët luftarake mund të përdoren gjithashtu si armë. Arti i luftimit me erashkë luftarake është tessenjutsu.[1]
Llojet e erashkëve luftarake japoneze[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
-
Tessen në dukje në Kështjellën Iwakuni -
Gunbai, një erashkë luftarake japoneze sinjalizimi
Erashkët luftarake në histori dhe folklor[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Një legjendë veçanërisht e famshme që përfshin erashkët luftarake ka të bëjë me një përballje të drejtpërdrejtë midis Takeda Shingen dhe Uesugi Kenshin në betejën e katërt të Kawanakajima. Kenshin hyri në çadrën e komandës së Shingen mbi kalë, pasi kishte thyer tërë ushtrinë e tij dhe sulmoi; shpata e tij u devijua nga erashka luftarake e Shingen. Nuk është e qartë nëse Shingen u shoqërua me një tessen, një dansen uchiwa, ose ndonjë formë tjetër. Sidoqoftë, ishte mjaft e rrallë që komandantët të luftonin drejtpërdrejt, dhe posaçërisht që një gjeneral të mbrohej në mënyrë kaq efektive kur merrej aq larg rojes.
Minamoto no Yoshitsune thuhet se ka mundur murgun e madh luftëtar Saitō Musashibō Benkei me një takim.
Araki Murashige thuhet se ka përdorur një tessen për të shpëtuar jetën e tij kur kryekomandanti i madh Oda Nobunaga kërkoi ta vriste atë. Araki u ftua para Nobunaga-s dhe iu hoq shpata në hyrje të rezidencës, siç ishte zakon. Kur ai kreu përkuljen e zakonshme në prag, Nobunaga synoi që dyert rrëshqitëse të dhomës të përplaseshin në qafën e Arakiut, duke e vrarë atë. Sidoqoftë, Araki supozohet se vendosi tessen e tij në brazdat në dysheme, duke bllokuar dyert nga mbyllja.[3] Teseni i tij i'a shpëtoi jetën atë ditë.
Klani Yagyū, instruktorë shpate për shogunët e Tokugawa-s, përfshiu tessenjutsu në shkollën e tyre të arteve marciale, Yagyū Shinkage-ryū.