LGBT dhe Wikipedia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Pjesëmarrësit në një aktivitet Wiki Loves Pride për të përmirësuar përmbajtjen e lidhur me LGBTWikipedia, në Serbi (2019)

Komuniteti LGBT dhe Wikipedia ndërthuren në forma të ndryshme. Përdoruesit pjesë të komunitetit LGBT që redaktojnë enciklopedinë në internet shpesh përballen me ngacmime kibernetike. Disponueshmëria e përmbajtjes LGBT të Wikipedia-s në vendet që shtypin informacionin rreth çështjeve LGBT është vlerësuar.

Shtrirja e LGBT-së[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2011, Fondacioni Wikimedia (WMF) kishte në objektivat e saj strategjikë rekrutimin e më shumë grave, njerëzve me ngjyrë dhe njerëz të ndryshëm nga komuniteter e nënpërfaqësuara të LGBT-së si redaktorë. [1]

Në vitin 2019, Rejçëll Uekselbaum (Rachel Wexelbaum), profesoreshë e asociuar në Universitetin Shtetëror "St.Cloud" në Minesota, SHBA, shkroi: "Për njerëzit LGBTIQ+ dhe për ata që kërkojnë informacione rreth komunitetit LGBTIQ+, Wikipedia nuk vlerësohet në vendet ku publikimet, media apo dukshmëria ndëshkohet ose shmanget për shkak të largimit nga këto vende të OJF-ve të AIDS-it". [2]

Mund të jetë gjithashtu i vlefshëm për ata në komunitetet ku ky informacion është i margjinalizuar nga shoqëria; një shembull i dukshëm është përvoja e autores dhe aktivistes transgjinore Ebi Stein, e cila zbuloi idenë e të qenit transgjinor në Wikipedia hebraike. Wikipedia shpesh konsultohet nga të rinjtë LGBT që kërkojnë informacion mbi shëndetin seksual, pasi mbulimi i Wikipedia-s për temat e lidhura me shëndetin mbështetet nga revista të shumta mjekësore. Megjithatë, disa redaktorë të Wikipedia kanë raportuar vështirësi me inkurajimin e organizatave shëndetësore LGBT për të marrë pjesë në kontributin e informacionit shëndetësor specifik për LGBT në Wikipedia.

Në disa raste, botime të veçanta gjuhësore të Wikipedia-s janë anuar drejt përmbajtjes anti-LGBT. Wikipedia kroate është kritikuar për avancimin e propagandës anti-LGBT dhe për arsye të tjera. Përveç kësaj, i vetmi administrator aktiv i Wikipedia-s Amharike, në një moment, zbatoi ligjet anti-LGBT të qeverisë etiopiane në wiki. Sipas Business Insider, një redaktor anonim duke përdorur një adresë IP që vinte nga Dhoma e Përfaqësuesve e Shteteve të Bashkuara, i cili pretendonte se ishte punonjës nga Capitol Hill, bëri një sërë modifikimesh rreth komunitetit transgjinor, duke përfshirë disa që ishin kritikë ndaj individëve transgjinorë.

Emrat dhe përemrat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Udhëzimet e stilit të Wikipedia-s angleze për redaktorët e gjendjes së identitetit duhet të përshkruajnë subjektet transgjinore dhe jobinare duke përdorur emrin dhe përemrat e tyre të preferuar që korrespondojnë me identitetin e tyre gjinor të deklaruar më së fundi.

Ngacmimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Redaktorët e Wikipedia-s përjetojnë ngacmime dhe në një rast, një redaktor transgjinor u shpall publikisht i vdekur. WMF ka shprehur shqetësim për situatat ku redaktorët transgjinorë mund të largohen nga Wikipedia për shkak të abuzimit në internet.

Lëvizja e Wikimedia-s[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përfaqësim i Wikimedia-s në marshimin e krenarisë në Suedi, 2018

Lëvizja Wikimedia ka parë fushata dhe ka organizuar editatonë për të përmirësuar mbulimin e temave LGBT. Wikipedia Loves Libraries, një nga këto iniciativa, pa Fondacioni Tom of Finland të bëhej institucioni i parë i trashëgimisë kulturore LGBT që mori pjesë, duke pritur "Queering Wikipedia" edit-a-thons. Wiki Loves Pride është një fushatë nga qershori deri në tetor për të krijuar dhe përmirësuar përmbajtje të lidhura me LGBT nëpër projektet e Wikimedia. Wiki Loves Pride ka promovuar mbulimin e njerëzve të shquar LGBT. Art+Feminism është përshkruar si "një fushatë për të përmirësuar përfaqësimin e grave dhe individëve jobinarë në faqe". WikiProject Studimet LGBT, i cili punon për të krijuar dhe përmirësuar artikuj mbi temat LGBT, është i pranishëm në 28 Wikipedia, që nga viti 2023.  Një portal LGBT për organizata është mbikëqyrur që nga viti 2006.

Wikimedia LGBT është një degë e grupit të përdoruesve të WMF,  themeluar në gusht 2012. Në vitin 2022, WMF iu bashkua organizatave të të drejtave të njeriut dhe LGBT në kundërshtimin e Aktit të Sigurisë së Fëmijëve në internet të prezantuar në Senatin e Shteteve të Bashkuara. Grupet argumentuan se "moderimi i tepërt" do të "priste anëtarët e grupeve më të reja të margjinalizuara që mbështeten në shërbimet online për të mësuar rreth edukimit seksual ose për të hyrë në burimet LGBTQ+". Në vitin 2023, organizatorët e Wikimania kërkuan një tualet publik unisex për kohëzgjatjen e konferencës në Qendrën e Konventave dhe Ekspozitave Suntec Singapore. Njëri u konvertua përkohësisht nga një banjë ekzistuese e caktuar zakonisht për gratë, duke shkaktuar "disa reagime armiqësore" në internet, sipas Today.

Fizikanti britanik dhe redaktori i Wikipedia-s Jess Wade ka punuar për të përmirësuar mbulimin e temave LGBT në faqe. Çdo ditë në vitin 2018, Wade shkroi të paktën një artikull në Wikipedia për një grua, person me ngjyrë ose figurë LGBT në shkencë për të zgjeruar diversitetin e mbulimit të Wikipedia-s.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Wexelbaum, Herzog, Rasberry, Rachel S., Katie, Lane (2015). "Queering Wikipedia". repository.stcloudstate.edu (në anglisht). ISBN 978-1-936117-79-6.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
  2. ^ Wexelbaum, Rachel. "Edit Loud, Edit Proud: LGBTIQ+ Wikimedians and Global Information Activism". wikipedia20.mitpress.mit.edu (në anglisht).