Traktati i Kufirit dhe Miqësisë Gjermano-Sovjetike
Traktati i Kufirit dhe Miqësisë Gjermano-Sovjetike ishte një protokoll i dytë plotësues [1] i Paktit Molotov-Ribbentrop të 23 gushtit 1939 midis Gjermanisë Naziste dhe Bashkimit Sovjetik. [2] Ky traktat në vetvete, ishte një klauzolë sekrete e ndryshuar më 28 Shtator 1939 nga Gjermania naziste dhe Bashkimi Sovjetik pas pushtimit të tyre të përbashkët të Polonisë sovrane. [3] Traktati u nënshkrua nga Joachim von Ribbentrop dhe Vyacheslav Molotov, përkatësisht ministrat e jashtëm të Gjermanisë dhe Bashkimit Sovjetik, në prani të Jozef Stalinit. Vetëm një pjesë e vogël e protokollit, i cili zëvendësoi traktatin e parë, u shpall publikisht, ndërsa sferat e ndikimit të Gjermanisë naziste dhe Bashkimit Sovjetik mbetën të fshehta. Protokolli i tretë sekret i Paktit u nënshkrua më 10 Janar 1941 nga Friedrich Werner von Schulenburg dhe Molotov, ku Gjermania hoqi dorë nga pretendimet e saj për disa pjesë të Lituanisë, vetëm disa muaj përpara operacionit të tyre anti-sovjetik Barbarossa .
Artikujt sekretë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Traktatit iu bashkëngjitën disa nene sekrete . Këto nene lejonin shkëmbimin e shtetasve sovjetikë dhe gjermanë midis dy zonave të pushtuara të Polonisë, ricaktuan pjesë të sferave të interesit në Evropën Qendrore të diktuara nga Pakti Molotov-Ribbentrop, dhe gjithashtu deklaruan se asnjëra palë në traktat nuk do të lejonte në territorin e saj çdo formë "agjitacioni polak".
Gjatë pushtimit perëndimor të Polonisë, Wehrmachti gjerman kishte marrë nën kontroll Voivodeshipin e Lublinit dhe Voivodeshipin lindor të Varshavës, territore që Pakti Molotov-Ribbentrop i kishte akorduar në sferën e ndikimit sovjetik. Për të kompensuar sovjetikët për këtë "humbje", lidhja sekrete e traktatit e transferoi Lituaninë në sferën e ndikimit sovjetik, përveç një territori të vogël, i cili quhej "Rripi i Lituanisë", i cili duhej të mbeten një sferë e ndikimit gjerman.
Pasojat[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Bashkimi Sovjetik nënshkroi një traktat të ndihmës së ndërsjellë me Estoninë më 28 shtator, me Letoninë më 5 tetor dhe me Lituaninë më 10 tetor 1939. Sipas dispozitave të përshkruara në traktat, Lituania fitoi rreth një të pestën e Rajonit të Vilnius, duke përfshirë kryeqytetin historik të Lituanisë, Vilnius, dhe në këmbim do të lejonte që pesë baza ushtarake sovjetike me 20,000 trupa të ngriheshin në të gjithë Lituaninë.
Traktatet e ndihmës së ndërsjellë lejuan pushtimin sovjetik të shteteve baltike dhe u përshkruan nga New York Times si "sakrificë virtuale e pavarësisë". [4]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Sharon Korman (1996). The Right of Conquest : The Acquisition of Territory by Force in International Law and Practice (në anglisht). Oxford University Press. fq. 167. ISBN 0191583804. Marrë më 25 prill 2015.
For the text of the German–Soviet Frontier Treaty see Degras, Soviet Documents on Foreign Policy, iii. 377.
- ^ Davies 2008, page 30 (ibidem).
- ^ Davies, Norman (2008). Europe: a History (në anglisht). Oxford University Press, Pan Macmillan. fq. 1001, 1004. ISBN 978-0-19-820171-7.
- ^ Gedye, G.E.R. (1939-10-03). "Latvia Gets Delay on Moscow Terms; Lithuania Summoned as Finland Awaits Call to Round Out Baltic 'Peace Bloc'". The New York Times (në anglisht): 1, 6.
- Eidintas, Alfonsas; Vytautas Žalys; Alfred Erich Senn (shtator 1999). Ed. Edvardas Tuskenis (red.). Lithuania in European Politics: The Years of the First Republic, 1918–1940 (në anglisht) (bot. Paperback). New York: St. Martin's Press. fq. 170. ISBN 0-312-22458-3.