Gästrikland

Gästrikland
Gästrikland
Provincë
	Stema
Vendi	Suedia
Krahina	Norrland
Qarqet	Qarku Gävleborg; Qarku Uppsala
Sipërfaqja
• Gjithsej	4.200 km2 (1.600 sq mi)
Popullsia (31 dhjetor 2016)
• Gjithsej	153.723
• Dendësia	37/km2 (95/sq mi)
Grupi etnik
• Gjuha	Suedisht
Kultura
• Lulja	Convallaria
• Kafsha	Capercaillie
• Zogu	Black-throated diver
• Peshku	Baltic herring
Zona kohore	UTC+1 (CET)
• Verës (DST)	UTC+2 (CEST)

Gästrikland është një provincë (landskap) në bregun lindor të Suedisë. Kufizohet me Detin e Botnisë në lindje, Uppland në lindje dhe jug, Västmanland në jug, Dalarna në perëndim dhe Hälsingland në veri.

Princesha Madeleine mban titullin e Dukeshës së Gästrikland, gjithashtu të Hälsingland. Pjesa më e madhe e provincës përfshin, së bashku me pjesën më të madhe të Hälsingland, si dhe një pjesë të vogël të Dalarnës veriore në qarkun Gävleborg. Një pjesë e vogël e pjesës më juglindore të Gästrikland përfshihet në komunën Tierp në qarkun Uppsala dhe gjithashtu një pjesë e cepit më veriperëndimor të komunës Heby në të njëjtin qark përfshihet në pjesën më jugore të provincës. Komunat në provincën e Gästrikland janë Gävle, Sandviken, Hofors dhe pjesa më e madhe e komunës Ockelbo. Gästrikland i përkiste Svealand para futjes së qarqeve në vitin 1634.

Administrata[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Provincat e Suedisë nuk shërbejnë për qëllime administrative apo politike, por janë entitete historike dhe kulturore. Në rastin e Gästrikland, provinca përbën pjesën jugore të qarkut administrativ, län, Qarku Gävleborg.

Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gästrikland shpesh quhet porta për në Norrland sepse nga Gästrikland njerëzit shkuan në pjesën veriore të Suedisë.

Provinca përdor sloganin "Mbretëria e Hekurt" ("Järnriket").

Pjesët kryesore të Gästrikland përbëhen nga fusha, të cilat në jug dhe në lindje kalojnë në zona pjellore bujqësore. Në veri në perëndim terreni bëhet kodrinor dhe pyjor, i papërshtatshëm për punë agrare. Në këndin veriperëndimor gjen gjithashtu malin më të lartë të Gästrikland, Lustigknopp (fjalë për fjalë "Funny-hood"), me lartësi 402 metra; ky mal përbën edhe pikën e takimit të tre provincave Gästrikland, Hälsingland dhe Dalarna.

Janë gjetur pak sipërfaqe ujore më të mëdha, por një mori zonash të vogla, dhe nga sipërfaqja e përgjithshme rreth 1/10 është ujë. Liqeni më i madh i tij është Storsjön me një sipërfaqe prej 72 km2, në pjesët qendrore të tij.

Gästrikland ka një park kombëtar: Färnebofjärden.

Nënndarjet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nënndarja e komunave bëhet brenda qarkut, jo krahinës. Por meqenëse provinca përkon me kufijtë komunalë jugorë në qarkun Gävleborg, komunat e mëposhtme janë në fakt të vendosura në Gästrikland:

Për qëllime turistike Komuna Älvkarleby konsiderohet gjithashtu një pjesë e Gästrikland.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gästrikland ishte pjesë e Uppland deri në shekullin e 14-të ose të 15-të. Minierat dhe prodhimi i hekurit u bënë industri të rëndësishme në shekullin e 5-të dhe punimet e hekurit të Hofors dhe Sandviken ende punësojnë rreth 6500 njerëz, duke prodhuar çelik të specializuar dhe metale të tjera të veçanta.