Kinea
Kinea (greqishtja e lashtë: Κινέας) ishte një këshilltar i rëndësishëm i Mbretit Pirro. Ai kishte një reputacion për urtësi të madhe dhe ishte një nxënës i oratorit Demosteni, dhe ishte i vetmi njeri që mund të krahasohej në aftësi me Demostenin. Pirro kishte respekt të lartë ndaj tij. [1] Kinea ishte një epikurian sipas Ciceronit [2] dhe Plutarkut. [3] Plutarku shkroi se Pirro e dërgoi Kinean në shumë qytete të Greqisë si ambasador dhe mes tjerash thotë se "më shumë qytete ishin fituar nga elokuenca e Kineas sesa nga krahët (shpata) e tij; dhe ai vazhdoi ta mbante Kinean për nder të veçantë dhe të kërkonte shërbimet e tij”. [4]
Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Plutarku shkruan se përpara se Pirro të ndërmerrte atë që në histori njihet me emrin Luftën e Pirros, (e cila në fakt është Fitorja e Pirros) Kinea u përpoq ta largonte atë nga lufta kundër Romës në Itali dhe e nxiti atë të kënaqej me zotërimet që kishte tashmë. Ai i bëri Pirros një sërë pyetjesh: si do ta përdorte një fitore kundër romakëve, çfarë do të bënte pasi të merrte Italinë, nëse ekspedita e tij do të ndalej me marrjen e Siçilisë (sipas Plutarkut, Pirro donte të merrte Sicilinë po aq sa Italinë.) dhe, meqenëse Pirro tha se do të vazhdonte të merrte Libinë dhe Kartagjenën, në mënyrë që armiqtë që e kërcënonin të mos bënin rezistencë të mëtejshme, ai pyeti se çfarë do të bënte "kur të na nënshtrohet gjithçka". Përgjigja e Pirros në pyetjen e fundit ishte: "Do të jemi shumë të qetë dhe do të pimë bumpers, njeriu im i mirë, çdo ditë dhe do t'i gëzojmë zemrat njëri-tjetrit me biseda konfidenciale". Kinea e çoi Pirron ku donte për të shprehur mendimin e tij dhe tha: "Me siguri ky privilegj është tashmë i yni dhe ne kemi në dorë, pa u munduar, ato gjëra që shpresojmë t'i arrijmë me gjakderdhje dhe mundime e rreziqe të mëdha. pasi u kemi bërë shumë të këqija të tjerëve dhe kemi vuajtur shumë vetë”. [5] Dion Kasi (Cassius Dio) shkroi se Kinea e pa marrëzinë e ekspeditës së Pirros dhe u përpoq ta largonte atë. Ai shkroi: [Pirro] synonte me zotësinë e tij të sundonte gjithë tokën, ndërsa Kinea e nxiti që të kënaqej me pasuritë e tij, të cilat ishin të mjaftueshme për t'u kënaqur. Por dashuria e mbretit për luftën dhe dashuria për udhëheqjen mbizotëruan kundër këshillave të Kineas dhe e bënë atë të largohej i turpëruar si nga Siçilia ashtu edhe nga Italia, pasi në të gjitha betejat humbi me mijëra ushtarë nga forcat e tij të panumërta." [6]
Pirro nuk e dëgjoi Kinean. Me sa duket, ai bëri luftë kundër Romës për të mbështetur qytetin grek të Tarentumit, në Italinë jugore, në një mosmarrëveshje me romakët. Përpara se të lundronte për në Tarentum, Pirro dërgoi paraprakisht Kinean në atë qytet me disa trupa. Kjo ndihmoi që njerëzit e Tarentumit të largoheshin nga përpjekjet për një pajtim me Romën. [7]
Pas fitores së tij në Betejën e Herakleas, Pirro dërgoi ambasadorin e tij Kinea për të negociuar me romakët. [8] Kinea ofroi lirimin e të burgosurve romakë, gjithashtu premtoi të ndihmonte romakët në nënshtrimin e Italisë dhe në këmbim kërkoi vetëm miqësi dhe imunitet për Tarentumin. [9] Shumë senatorë ishin të prirur drejt paqes (sipas rrëfimit të Plutarkut) ose armëpushimit (sipas rrëfimit të Dion Kasit/Cassius Dio), sepse romakët do të duhej të përballeshin me një ushtri më të madhe, siç i ishin bashkuar tani popujt italikë që ishin aleatë të Pirros. Megjithatë, Appius Claudius Caecus, i cili ishte i moshuar dhe i verbër dhe ishte mbyllur në shtëpinë e tij, kishte shkuar në senat ku kishte thënë se Pirros nuk duhej besuar dhe se një armëpushim (ose paqja) nuk ishte në favor të shtetit. Ai bëri thirrje që Kinea të dëbohej menjëherë nga qyteti dhe t'i thuhej Pirros të tërhiqej në vendin e tij dhe të bënte propozimet e tij që andej. Senati votoi unanimisht për të larguar Kinean po atë ditë dhe për të vazhduar luftën për aq kohë sa Pirro ishte në Itali. [10] Plutarku shkruan se Kinea vlerësoi se romakët tani kishin dy herë më shumë ushtarë se ata që luftuan në Betejën e Herakleas dhe se "kishte shumë herë më shumë romakë që ishin ende të aftë të mbanin armë". [11]
Shiko gjithashtu[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Kasi, Dion, Roman History, Vol 1, Books 1-11], (Loeb Classical Library), Loeb, 1989
- Chisholm, Hugh, ed. (1911). [1] "Cineas"]. Encyclopædia Britannica
- Plutarch, Plutarch Lives, Vol. 9, Demetrius and Antony. Pyrrhus and Gaius Marius (Loeb Classical Library), Loeb, 1920; ASIN B00E6TGQKO
Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Cassius Dio, Roman History, 9.40.5
- ^ Cicero, The Letters to His Friends,With an English translation by W. Glynn Williams, London, William Heinemann Ltd, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 1952, IX, 25, pp. 278-279.
- ^ and Plutarch, Plutarch Lives, Vol. 9, Pyrrhus and Gaius Marius (Loeb Classical Library), Loeb, 1920
- ^ Plutarch, Parallel Lives, The Life of Pyrrhus, 14.1-2
- ^ Plutarch, Parallel Lives, The Life of Pyrrhus, 14.2-7
- ^ Cassius Dio, Roman History, 9.40.5
- ^ Appian, The foreign Wars, Samnite Wars, 18
- ^ Cassius Dio, Roman history, 9.31-32
- ^ Plutarch Parallel Lives, the Life of Pyrrhus, 16.3-4
- ^ Cassius Dio, Roman History, 9.39
- ^ Plutarch Parallel Lives, the Life of Pyrrhus, 19