Gjermania Perëndimore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Republika Federale e Gjermanisë
Bundesrepublik Deutschland
1949-1990 g
Parimi: Einigkeit und Recht und Freiheit
"Bashkimi dhe Drejtësia dhe Liria"
Himni: 
Deutschlandlied a
"Kënga e Gjermanisë"
(1952–1990)
Territori i Gjermanisë Perëndimore (e gjelbër)
Territori i Gjermanisë Perëndimore (e gjelbër)
KryeqytetiBoni f
Qyteti më i madhHamburg
Gjuhët zyrtareGjermanisht
Besimi
Shih Feja në Gjermaninë Perëndimore
NofkaGjerman Perëndimor
Qeveria
Lloji i qeverisjesRepublika kushtetuese parlamentare federale
Presidenti 
• 1949–1959 (i pari)
Theodor Heuss
• 1984–1990 (fundit)
Richard von Weizsäcker b
Kancelari 
• 1949–1963 (i pari)
Konrad Adenauer
• 1982–1990 (i fundit)
Helmut Kohl c
KuvendiDydhomësia
Bundesrat
Bundestag
Epoka historikeLufta e ftohtë
• Formimi
23 maj 1949
5 maj 1955
• Anëtar i NATO-s
9 maj 1955
1 janar 1957
• Krijimi i KEE
25 mars 1957
21 dhjetor 1972
• PranuarOKB
18 shtator 1973
12 shtator 1990
3 tetor 1990 g
Sipërfaqja
• Gjithsej
248,717 km2 (96,030 sq mi)
Popullsia
• 1950 d
50,958,000
• 1970
61,001,000
• 1990
63,254,000
• Dendësia
254/km2 (657.9/sq mi)
Ekonomia
PBB (PFB)Përllogaritje 1990 
• Gjithsej
~$1.0 trillion (4th)
MonedhaDeutsche Mark e (DM) (DEM)
Të dhëna të tjera
Zona kohoreUTC+1 (CET)
• Verës 
UTC+2 (CEST)
Prefiksi telefonik+49
Kodi i internetit TLD.de
Paraprirë nga
Pasuar nga
Zona pushtuese britanike në Gjermani
Zona pushtuese amerikane në Gjermani
Zona pushtuese franceze në Gjermani
Gjermania
Sot pjesë eGjermanisë
  1. Nga viti 1952 deri në 1991, himni zyrtar kombëtar i Gjermanisë ishte Deutschlandlied u këndua në tërësi, por vetëm strofa e tretë duhej të këndohej në ngjarje zyrtare.[1]
  2. Vazhdoi si President i Gjermanisë së ribashkuar deri në vitin 1994.
  3. Vazhdoi si Kancelar i Gjermanisë së ribashkuar deri në vitin 1998.
  4. Statistikat e popullsisë sipas Statistisches Bundesamt.[2]
  5. shtetin e Saarland, mes janarit 1957 dhe korrikut 1959, frangu francez dhe frangu Saar.
  6. Në fillim, Boni u referua vetëm si selia e përkohshme e institucioneve qeveritare, por që nga fillimi i viteve 1970 u quajt "kryeqyteti federal" (Bundeshauptstadt).
  7. Shteti nuk pushoi së ekzistuari pas ribashkimit por vazhdoi si Republikë Federale në një formë të zgjeruar.

Gjermania Perëndimore (Westdeutschland) apo Republika Federale e Gjermanisë ose RFGJ (gjermanisht: Bundesrepublik Deutschland ose BRD) ndërmjet formimit të saj më 23 maj 1949 dhe ribashkimit gjerman nëpërmjet aderimit të Gjermanisë Lindore më 3 tetor 1990. Gjatë Luftës së Ftohtë, pjesa perëndimore e Gjermanisë dhe territori i lidhur me Berlinin Perëndimor ishin pjesë e [[Blloku Perëndimor|Bllokut Perëndimor]. Gjermania Perëndimore u formua si një ent politik gjatë pushtimit aleat të Gjermanisë pas Luftës së Dytë Botërore, i themeluar nga njëmbëdhjetë shtete të formuara në tre zonat aleate të pushtuara të mbajtura nga Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca. Kryeqyteti i përkohshëm i RFGJ-së ishte qyteti i Bonit, dhe vendi i epokës së Luftës së Ftohtë është caktuar në mënyrë retrospektive si Republika e Bonit (Bonner Republik).

Republika Federale e Gjermanisë u bashkua NATO-s më 9 maj 1955. Vendi më pas u bë një pikë qendrore e luftës së ftohtë, për shkak të kundërshtimit të saj në Republikën Demokratike Gjermane, që i përkisnin Paktit të Varshavës. Kryeqyteti i vjetër gjerman, Berlin, i rrethuar plotësisht nga territori i RDG, ishte një entitet i pavarur dhe më tej ishte e ndarë edhe në mesin e fuqive pushtuese (rrethe të cilit sovjetikët ishin në mënyrë të njëanshme aneksuar RDG dhe rrethet perëndimore formuar një lloj të qytet-shteteve vetë në të cilën ato zbatohen ligjet e nxjerra nga Parlamenti i Bon).

Pas rënies së Murit të Berlinit9 nëntor 1989, të dy shtetet ndërmorën veprime për të arritur ribashkimin gjerman. Gjermania Lindore votoi për shpërbërjen dhe aderimin në Republikën Federale të Gjermanisë në vitin 1990. Pesë shtetet e pasluftës (Länder) u rindërtuan, së bashku me Berlinin e ribashkuar, i cili i dha fund statusit të tij special dhe formoi një Land shtesë. Ata u bashkuan zyrtarisht me republikën federale më 3 tetor 1990, duke rritur numrin e përgjithshëm të shteteve nga dhjetë në gjashtëmbëdhjetë dhe duke i dhënë fund ndarjes së Gjermanisë.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Fehler". bundesregierung.de (në gjermanisht). Arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2011.
  2. ^ Bevölkerungsstand Arkivuar 13 nëntor 2013 tek Wayback Machine