Ibn el-Xheuzi
Ibn el-Xheuzi | |
|---|---|
| Titulli | Shejh el-Islam[1] |
| Personal | |
| Lindur | 510 hixhri / 1116 Bagdad, Hilafeti Abasid, (tani Irak) |
| Vdekur | 12 Ramazan 597 hixhri / 16 qershor 1201 (84 vjet) |
| Feja | Islam |
| Etnia | Arab |
| Era | Epoka e Artë Islame |
| Emërtimi | Sunni |
| Jurispodenca | Hanbeli |
| Kredo | Eshari[2] |
| Interesi kryesor (et) | Histori, Tefsir, Hadith, Fëkëh |
| Muslim leader | |
Abd el-Raḥman bin Ali bin Muhamed Ebu el-Farash bin el-Xheuzi, i referuar shpesh si Ibn el-Xheuzi (arabisht: ابن الجوزي, Ibn al-Jawzī; rreth vitit 1116 – 16 qershor 1201) ishte jurist, predikues, orator, hereziograf, muhadith, historian, gjykatës, hagiograf dhe filolog mysliman arab, i cili luajti një rol të rëndësishëm në përhapjen e shkollës së jurisprudencës ortodokse sunite Hanbeli në vendlindjen e tij në Bagdad gjatë shekullit të dymbëdhjetë. Gjatë "një jetës me aktivitet të madh intelektual, fetar dhe politik", Ibn al-Xheuzi u admirua gjerësisht nga shokët e tij hanbelitë për rolin e palodhur që luajti në sigurimin që ajo shkollë e veçantë – historikisht, më e vogla nga katër shkollat kryesore juridike sunite – gëzojnë të njëjtin nivel të "prestigjit" të dhënë shpesh nga sundimtarët në ritet Maliki, Shafi'i dhe Hanefi.
Ai u bë më i famshëm gjatë sundimit të el-Mustadiut (v. 1180), kalifit të tridhjetë e tretë abasid, mbështetja e të cilit për Hanbelizmin e lejoi Ibn al-Xheuzin të bëhej efektivisht "një nga personat më me ndikim" në Bagdad, për shkak të miratimi i kalifit për predikimin publik të Ibn al-Xheuzit para turmave të mëdha si në zonat baritore ashtu edhe në ato urbane në të gjithë Bagdadin. Në shumicën dërrmuese të predikimeve publike të mbajtura gjatë sundimit të el-Mustadiut, Ibn el-Xhevzi shpesh paraqiti një mbrojtje të ashpër të shembullit të profetit Muhamed dhe kritikoi fuqishëm të gjithë ata që ai i konsideronte si skizmatikë në besim. Në të njëjtën kohë, reputacioni i Ibn al-Xheuzit si dijetar vazhdoi të rritej për shkak të rolit thelbësor që luajti në menaxhimin e shumë prej universiteteve më të rëndësishme në zonë, si dhe për shkak të numrit të madh të veprave që ai shkroi gjatë kësaj periudhe. Për sa i përket pikës së fundit, është e rëndësishme të theksohet se një pjesë e trashëgimisë së Ibn al-Xheuzit mbështetet në reputacionin e tij se ka qenë "një nga shkrimtarët më produktivë" të të gjitha kohërave, me dijetarë të mëvonshëm si Ibn Tejmije (v. 1328) duke studiuar mbi një mijë vepra të shkruara nga Ibn el-Xhevzi gjatë viteve të trajnimit të tyre. Siç kanë vënë në dukje studiuesit, korpusi i mrekullueshëm i Ibn el-Xheuzit, "i ndryshëm në gjatësi" ashtu siç ndodh, prek pothuajse "të gjitha disiplinat e mëdha" të studimit klasik islam.
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Al-Dhahabi, Siyar A'lam al-Nubala'.
- ^ Boyle, J.A. (1 janar 1968). The Cambridge History of Iran, Vol. 5: The Saljuq and Mongol Periods (Volume 5) (në anglisht). Cambridge University Press. fq. 299.
Talbis Iblis, by the Ash'ari theologian Ibn al-Jauzi, contains strong attacks on the Sufis, though the author makes a distinction between an older purer Sufism and the "modern" one,