Shaqe Çoba
Shaqe Çoba | |
|---|---|
| U lind në | 1875 |
| Vdiq | 1954 |
| Emrat e tjerë | Marie Çoba |
| Profesioni | humaniste |
| Bashkëshorti/ja | Ndoc Çoba |
| Çmimet | Urdhri "Naim Frashëri" |
Shaqe ose Marie Çoba (Shkodër, 1875 - 1954) ka qenë e para intelektuale shqiptare që u përpoq për çështjen e ngritjes së grave të klasës së lartë. Themeloi organizatën Grueja Shqyptare, dhe botoi për një kohë të shkurtër një revistë me të njëjtin emër që mbulonte çështjet e grave.
Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
U lind në Shkodër, ishte e bija e Zef Shirokës dhe halla e poetit rilindas, Filip Shiroka. Mësimet fillore i mori në vendlindje, ndërsa të mesmen në një kuvend në Zagreb, ku nxuri italishten, gjermanishten dhe serbo-kroatishten. Më 1904 shkoi në Itali që të vijonte shkollimin e lartë, në Venecia. Atje u takua me bashkëshortin e saj të ardhshëm, Ndoc Çobën, të cilit i la mbresë formimi i Shaqes dhe i kërkoi dorën familjes së saj.
«Gruaja Shqiptare»[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Më 3 gusht të vitit 1920 themeloi komitetin "Gruaja Shqiptare", me kryetare nderi Habibe Bekteshin, sekretare Paulina Lekën dhe llogaritare Albina Ashikun. Komiteti pati si qëllim nistor mbledhjen e fondeve në ndihmë të Ushtrisë Shqiptare që po përballej me mësymjet serbe në Koplik. "Gruaja shqiptare" mblidhte fonde në qytet e krahinë dhe ua shpërndante ushtarëve, vullnetarëve dhe familjeve që u kishte mbetur ndonjë dëshmor në luftë.[1] Për të informuar publikun lidhur me punën e bërë nga «Gruaja Shqiptare», nga nëntori i vitit 1920 deri në korrik të 1921 komiteti botoi edhe revistën «Gruaja shqyptare».
Në vitet 1925 - 1939 ishte nënkryetare e degës së Shoqërisë «Gruaja Shqyptare» për Shkodrën.
Mori pjesë në luftë bashkë me të shoqin, Ndoc Çobën. Pas luftës u dënua për qëndrimin kundër pushtetit komunist.
Nderime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në vitin 2002, me rastin e nëntëdhjetë vjetorit të Pavarësisë, Presidenti i Republikës i akordoi Urdhërin «Naim Frashëri» (pas vdekjes), për pjesëmarrjen e saj në lëvizjen kombëtare të vitit 1920, si luftëtare «kundër ndarjes së Shqipërisë dhe për emancipimin e gruas».[2]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Dibra, Zenepe (2006). "Çoba, Shaqe (Marie)". përmbledhur nga Haan, Francisca de; Daskalova, Krassimira; Loutfi, Anna (red.). Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th Centuries (në anglisht). New York: Central European University Press. fq. 99–101. ISBN 978-963-7326-39-4.
- ^ Fjalor Enciklopedik i Viktimave të Terrorit Komunist. Tiranë: Instituti i Studimit të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit. 2012. fq. 255–256. ISBN 978-9928-168-01-6.