Bamako

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Bamako
Bamako
Qytet
Pamje nga Bamako
Pamje nga Bamako
Popullsia
 • Gjithsej(2.009) 1,809,106

Bamako është kryeqyteti dhe qyteti më i madh i Malit. E vendosur në krah të lumit Niger, pranë pragjeve të lumit që ndajnë luginën e sipërme Nigeri dhe në luginën e Nigerit të Mesëm në jug-perëndim të vendit. Me anë e lumit është qëndra kryesore tregtare dhe administrative Malit, është aktiv në prodhimin e gomës, rrëshirës dhe druve, si dhe në tekstileve, mishit të përpunuar, metaleve dhe sektorin e peshkimit.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Bamako ka qenë e banuar që prej paleolitit, edhe pse lindja legjendare është vendosur në shekullin e gjashtëmbëdhjetë. Bamako, fillimisht Bammako (pellg kaiman "në gjuhën Bambara) është themeluar në fund të shekullit të gjashtëmbëdhjetë me Nair dikur të quajtur Niakate, të cilët ishin Soninke. Niaréla është një nga më të vjetërit e rrethit Bamako. Qyteti ishte një qendër e rëndësishme tregtare dhe mësimin kryesor të Islamit, nën perandorinë e Malti, por shkoi në rënie në shekullin e nëntëmbëdhjetë.

Në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë Bamako ishte një fshat i madh i fortifikuar i 600 banorëve, kur më 1 shkurt 1883, francezët me në krye Borgnis Gustave-Desbordes e pushtuan.

Në 1904, u inaugurua linja hekurudhore Dakar-Niger. Në 1905, filloi ndërtimi pika Hôpital du G, spitali i vjetër. Në 1908, Bamako u bë kryeqyteti i Sudanit francez, dhe në mes të 1903 dhe 1907 është ndërtuar pallati Koulouba, pallati i guvernatorit, që më pas do ti kalohej presidentit të republikës që prej pavarësisë në 1960.

Më 20 dhjetor, 1918, Bamako u bë një komunitet i përzier i administruar nga një kryetar bashkie. Në 1927 ai ndërtoi katedralen dhe qëndër artizanati në 1931. Në 1947 u ndërtua ura e parë mbi Niger dhe xhamia e madhe në Bamako në 1948.

Më 18 nëntor 1955 Bamako u bë një komunë me të drejtën e vet, kryetarin e saj, Modibo Keitas, u zgjodh për herë të parë një vit më vonë. Popullsia e Bamako, rritur shumë deri në 1960 arriti në rreth 160 000 banorë. Më 22 shtator 1960 është shpallur pavarësia dhe Bamako u bë kryeqyteti i republikës së re të Malit.

Lagjet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hippodrome
  • Niaréla
  • Korofina
  • Badalabougou
  • Torokorobougou
  • Bamako Coura
  • Djicoroni
  • Baco Djicoroni
  • Missira
  • Médina Coura
  • Bankoni
  • Magnambougou
  • Point G
  • Koulouba