Drôme

Droma Droma (Ocitanisht) Drôma (Arpitanisht) Drôme (Frëngjisht)
Departament
Drejtimi orar nga kreu: një pamje e Buis-les-Baronnies, Katedralja e Valence, fushat e lavendrës në Masivi Vercors, Crest
Flamuri Stema
Vendndodhja e Dromës në Francë
Shteti	Franca
Rajoni	Auvernja-Rona-Alpet
Prefektura	Valence
Nënprefekturat	Die Nyons
Sipërfaqja
• Gjithsej	6.530 km2 (2,520 sq mi)
Popullsia  (Janar 2020)
• Gjithsej	517.709
• Dendësia	79/km2 (210/sq mi)
Zona kohore	UTC+1 (CET)
• Verës (DST)	UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit	26
Qarqet	3
Kantonet	19
Komunat	363

Drôme ( shqiptimi frëngjisht: [dʁom]  ( dëgjoni); Ocitan : Droma ; Arpitan : Drôma ; Shqip: Droma) është departamenti më jugor i rajonit Auvernja-Rona-Alpet të Francës Juglindore. I emërtuar pas lumit Drôme, ai kishte një popullsi prej 516,762 banorësh në vitin 2019. Prefektura e Dromës është Valence .

Historia

Saint-Vallier në Dromë ishte vendlindja e një prej kurtizaneve më të famshme franceze, fisnikja Diane de Poitiers (1499–1566), dashnorja afatgjatë e mbretit Henri II (1519–1559).

Gjeografia

Drôme shtrihet në rajonin e Auvergne-Rhône-Alpes . Drôme kufizohet me Ardèche në perëndim, Izera në veri dhe lindje, Alpet e Larta në lindje, Alpet e Provencës së Lartë në juglindje dhe Vaukluza në jug. Maja veriperëndimore e departamentit është vetëm 5 km nga kufiri i Luarës .

Kufijtë e departamentit kanë ndryshuar disa herë me përfshirjen e Comtat Venaissin në 1792 dhe krijimin e departamentit Vaukluzë në 1793. Droma rrethon një enklavë të departamentit Vaukluzë, Kantonin e Valréas ( Enklava e Papëve ).

Departamenti përmban 363 komuna. Komuna më e vogël në Francë, Rochefourchat, me një popullsi prej vetëm një personi, është në Drôme.

Klima

Departamenti i Dromës është në një zonë kalimtare midis klimës oqeanike të Lionit, klimës kontinentale në veri dhe klimës mesdhetare të Provencës në jug. Në luginën e Ronës, takimi i masave ajrore të buta të lagështa të Mesdheut jugor me masën ajrore më të ftohtë veriore shkakton ndonjëherë stuhi dhe stuhi dëbore të forta.

Në kodrat veriore pranë Tain-l'Hermitage (15 km në veri të Valencës ), klima është një përzierje e klimës oqeanike dhe gjysmë-kontinentale. Reshjet bien gjatë gjithë vitit me më shumë në pranverë dhe vjeshtë. Verat zbuten nga stuhitë dhe mistrali nuk fryn fort. Saint-Donat-sur-l'Herbasse ka një temperaturë mesatare prej 3 °C në janar dhe 21 °C në korrik për shkak të klimës së Lionit, ku më shumë reshje bien në verë sesa në dimër.

Rrafshi i Valencës është një zonë kalimtare midis ndikimit mesdhetar dhe klimës së ftohtë veriore. Verat janë më të ngrohta se në rajonet veriore, dhe rritja e dritës së diellit dhe nxehtësisë është e dukshme me shfaqjen e bimësisë mesdhetare në rajon. Temperaturat janë të moderuara midis Lionit dhe Montélimarit. Temperatura mesatare e Valencës në janar është 3.8 °C dhe 22 °C në korrik. Mistrali këtu fryn më fort.

Nga Montélimari, klima mund të konsiderohet mesdhetare. Pranë autostradës, ndryshimi i vegjetacionit është veçanërisht i dukshëm pranë përroit në Donzère, veçanërisht për shkak të ndryshimit të profilit të dheut . Pjesa më jugore e departamentit shfaq qartë një klimë mesdhetare me përforcimin e mistralit dhe një verë më të nxehtë për shkak të rrallësisë së stuhive. Shumica e reshjeve ndodhin në vjeshtë dhe dimrat janë më të butë se pjesa tjetër e Dromës. Pierrelatte ka një temperaturë mesatare prej 5 °C në janar dhe 23 °C në korrik.

Demografia

Banorët e departamentit quhen Drômois ose në shqip Dromsa .

Popullsia në vite Viti Pop. ±% 1791 246,687 —     1801 235,357 −4.6% 1806 253,502 +7.7% 1821 273,511 +7.9% 1831 299,556 +9.5% 1841 311,551 +4.0% 1851 326,846 +4.9% 1861 326,684 −0.0% 1872 320,417 −1.9% 1881 313,763 −2.1% 1891 306,419 −2.3% 1901 297,321 −3.0% 1911 290,894 −2.2% 1921 263,509 −9.4% 1931 267,08 +1.4% 1936 267,281 +0.1% 1946 268,233 +0.4% 1954 275,28 +2.6% 1962 304,227 +10.5% 1968 342,891 +12.7% 1975 361,847 +5.5% 1982 389,781 +7.7% 1990 414,072 +6.2% 1999 437,778 +5.7% 2006 468,367 +7.0% 2011 487,993 +4.2% 2016 508,006 +4.1%

Qytetet kryesore

Komuna më e populluar, ku jeton rreth 1/8 e popullsisë së departamentit, është Valence, prefektura. Që nga viti 2019, ka 6 komuna me më shumë se 10,000 banorë:

Komuna	Emri shqip	Popullsia (2019)
Valence	Valencë	64,749
Montélimar	Montelimar	39818
Romans-sur-Isère	Romana-mbi-Izerë	33,098
Bourg-lès-Valence	Burg-mbë-Valencë	19792
Pierrelatte	Pjetërtamël	13,510
Portes-lès-Valence	Porti-mbë-Valencë	10680

Ekonomia

Pjesa më e madhe e aktivitetit ekonomik të departamentit zhvillohet në perëndim të tij, përgjatë luginës së Rhône . Kjo zonë që përmban pjesën më të madhe të popullsisë së departamentit, ka gjithashtu transport të aksesueshëm, si autoroute A7 dhe linjat hekurudhore LGV Rhône-Alpes dhe LGV Méditerranée . Aktiviteti ekonomik në Valence u rrit me krijimin e linjës Valence TGV në 2001.

Turizmi

• Droma përfiton nga një imazh i shkëlqyer në sytë e turistëve. Ardhja është rritur në mënyrë të qëndrueshme (+4% midis 2006 dhe 2007), më shpejt se departamentet fqinje të Ardeshës dhe Vaukluzës (+1%).

Turizmi

Aktivitetet sportive në Dromë përfshijnë:

• në dimër: ski, ski ndër-relievore, borë-këpucimi
• në verë: ekskursione, çiklizëm malor në zonën malore

Lumi Dromë është gjithashtu një vend i mrekullueshëm për të praktikuar kanoe dhe kajak. Në pranverë, rrjedha e ujit ju lejon të praktikoni rafting. Pylli Saoü është i njohur për shtigjet e tij të ngjitjes.

• 
  Katedralja e Valencës
• 
  Fushat e lavandrës në Die
• 
  Kështjella dhe qyteti i Grinjanit
• 
  Pallati i Ferdinand Chevalit
• 
  Pllaja Vercors
• 
  Nougat nga Montélimari