Pal Lekaj

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Pal Lekaj (29 qershor 1962) është politikan dhe mjek në Kosovë . Ai ishte kryetar i komunës së Gjakovës nga viti 2007 deri në vitin 2013 dhe ministër i kabinetit në Qeverinë e Republikës së Kosovës nga viti 2017 deri në vitin 2020. Lekaj është anëtar i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK).

Lekaj lindi në një familje shqiptare në Gjakovë, në atë që atëherë ishte Rajoni Autonom i KosovësRepublikën Popullore Federale të Jugosllavisë . Ai u diplomua në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës në vitin 1993 si Doktor i Mjekësisë së Përgjithshme. Gjatë Luftës së Kosovës (1998–99), Lekaj ka ofruar ndihmë mjekësore për pjesëtarët e lënduar të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK). Ai mori një master në menaxhimin mjekësor nga Shkolla Hollandeze e Shëndetit Publik në vitin 2000.

Femijeria dhe arsimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Politikë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vitet e hershme në pushtetin vendor (2000–07)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lekaj ishte drejtor i shëndetësisë dhe mirëqenies sociale në Qeverinë e Përkohshme të Gjakovës nga viti 1999 deri në vitin 2000. Ai u emërua drejtor i spitalit publik të qytetit në vitin 2000.

Ai u zgjodh në kuvendin e qytetit të Gjakovës në zgjedhjet lokale të Kosovës të vitit 2000 si kandidat i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, e cila në atë kohë ishte një aleancë e mirëfilltë e jo një parti e bashkuar. Zgjedhjet lokale në Kosovë mbahen me përfaqësim proporcional me listë të hapur ; Lekaj doli në pozitën e dymbëdhjetë në listën zgjedhore të AAK-së, përfundoi i dyti në mesin e kandidatëve të aleancës dhe u zgjodh kur lista fitoi shtatë ulëse. [1] [2] [3] Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) fitoi shumicën e qeverisë në qytet dhe AAK shërbeu në opozitë . Ajo u bë një parti politike e regjistruar në vitin 2001.

Lekaj u promovua në pozitën e dytë në listën e AAK-së në zgjedhjet lokale të vitit 2002 dhe u rizgjodh kur lista fitoi dhjetë ulëse. LDK-ja edhe një herë fitoi zgjedhjet. [4] [5]

Lekaj u bë kryeshef ekzekutiv i Gjakovës në vitin 2007. Ai mori pjesë në një delegacion në Mal të Zi në maj të atij viti, gjatë të cilit ai bëri thirrje për kthimin e personave të zhvendosur nga qyteti në konfliktin e viteve 1998–99. “Dyert mbeten të hapura për të gjithë ata që nuk janë përfshirë në krime ndaj popullatës gjatë luftës”, tha ai. [6]

Kryetari i Komunës së Gjakovës (2007–13)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kosova prezantoi zgjedhjet e drejtpërdrejta të kryetarëve të komunave në zgjedhjet lokale të Kosovës të vitit 2007 . Lekaj kandidoi si kandidat i AAK-së në Gjakovë dhe u zgjodh në raundin e dytë të votimit. Gjatë rritjes së shpalljes së njëanshme të pavarësisë së Kosovës në shkurt 2008, ai kryesoi një delegacion përfaqësuesish kryesorë të qytetit në Shqipëri dhe u takua me kryeministrin Sali Berisha . Gjatë takimit, Berisha u zotua për mbështetjen e tij për Kosovën si shtet i pavarur. [7] Më vonë gjatë vitit, Lekaj mbështeti vendimin e Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) për të penguar komunitetin serb të Gjakovës të krijojë një asamble komunale paralele pas zgjedhjeve të diskutueshme lokale serbe të vitit 2008 në Kosovë . [8]

Në fund të vitit 2008, udhëheqësi i Task Forcës Shumëkombëshe Perëndimore të Forcës së Kosovës (KFOR) u takua me Lekajn dhe e përshkroi situatën e sigurisë në Gjakovë si më të sigurtën në zonën për të cilën ai ishte përgjegjës. [9]

Lekaj u rizgjodh në raundin e parë të votimit në zgjedhjet lokale të vitit 2009 . Në zgjedhjet lokale të vitit 2013, ai u mund nga Mimoza Kusari Lila nga Aleanca Kosova e Re (AKR).

Parlamentar (2014–17)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lekaj u caktua në pozitën e katërmbëdhjetë në listën zgjedhore të AAK-së në zgjedhjet parlamentare të Kosovës të vitit 2014 . Ai përfundoi në vendin e tretë në mesin e kandidatëve të partisë dhe u zgjodh kur lista fitoi njëmbëdhjetë vende. [10] [11] Pas negociatave të stërzgjatura, Partia Demokratike e Kosovës (PDK) dhe LDK formuan një qeveri koalicioni dhe AAK shërbeu në opozitë . Në mandatin e tij të parë, Lekaj ishte anëtar i Komisionit për Punë të Jashtme; komiteti i stabilizim-asociimit; dhe komisioni për legjislacion, mandate, imunitete, rregullore të Kuvendit dhe mbikëqyrje të Agjencisë Kundër Korrupsionit.

Qeveria PDK-LDK prezantoi dy ligje jashtëzakonisht të diskutueshme në mandatin 2014–2017, përkatësisht në lidhje me demarkacionin e kufirit me Malin e Zi dhe krijimin e Asociacionit të Komunave Serbe . Partitë opozitare AAK dhe Vetëvendosje i kundërshtuan ashpër këto iniciativa dhe shpeshherë i ndërprenë punimet e Kuvendit për të penguar kalimin e tyre. Në tetor 2015, Lekaj ishte pjesë e një delegacioni të AAK-së që u takua me Presidenten e Republikës së Kosovës Atifete Jahjaga në përpjekje për të kapërcyer ngërçin politik. Para takimit, Lekaj tha se “Do të shkojmë ta takojmë presidentin por nuk do të tërhiqemi asnjë centimetër nga kërkesa jonë – tërheqje nga marrëveshjet dhe më pas dialog”. [12]

Disa politikanë të AAK-së dhe Vetëvendosjes kanë ndërprerë mbledhjet e Kuvendit në këtë periudhë duke hapur bombola gazi lotsjellës . Lekaj dikur citohet të ketë thënë se opozita kishte "një furnizim të pafund me gaz lotsjellës". Ai u ndalua vetë me dyshimin për hapjen e një bombole në dhjetor 2015, megjithëse nuk rezulton të jetë arrestuar. [13] [14] AAK-ja i dha fund mbështetjes për protestat e gazit lotsjellës në fillim të vitit 2016 dhe Lekaj u bë kryetar i grupit parlamentar të partisë në të njëjtën kohë. [15]

Lekaj është zgjedhur anëtar zëvendësues i delegacionit të Kuvendit të Kosovës në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës (APKE) në janar të vitit 2017. Ai shërbeu deri në janar 2018 dhe nuk ishte anëtar i asnjë aleance politike brenda këtij organi. [16]

PDK-ja dhe AAK-ja formuan një aleancë zgjedhore për zgjedhjet parlamentare të 2017-ës . Lekaj mori pozitën e gjashtëmbëdhjetë në listën e tyre të kombinuar, përfundoi në vendin e njëzet e shtatë dhe u rizgjodh kur lista fitoi një fitore të pluralitetit me tridhjetë e nëntë vende. [17]

Ministër i kabinetit (2017–2020)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

PDK-ja dhe AAK-ja vazhduan aleancën e tyre pas zgjedhjeve të vitit 2017 dhe u bënë partitë dominuese në një koalicion të ri qeveritar. Kryeministër u bë kryetari i AAK-së , Ramush Haradinaj, ndërsa ministër i infrastrukturës u emërua Lekaj. [18]

Në mars 2018, Lekaj kritikoi tarifat në rrugën e parë me pagesë të Shqipërisë si shumë të larta. (Shumë kosovarë kalojnë rregullisht kufirin shqiptar për të përdorur rrugën në fjalë.) [19] Më vonë në të njëjtin vit, ai njoftoi një vonesë në një autostradë të planifikuar nga Prishtina në kufirin me Republikën e Maqedonisë (tani Maqedonia e Veriut ), duke akuzuar administrata e mëparshme e mospagimit të konsorciumit të ndërtimit. [20]

Punimet ndërtimore filluan pranë manastirit të Visoki Deçanit në maj të vitit 2018, gjë që çoi në ankesa nga Kisha Ortodokse Serbe se një rrugë po ndërtohej në zonën mbrojtëse të manastirit. Lekaj u përgjigj se puna po zhvillohej jashtë zonës dhe citohet të ketë thënë: “Dëshiroj ta shfrytëzoj këtë mundësi dhe t'i informoj të gjithë [...] se kemi të bëjmë me një çështje krejtësisht normale dhe nuk duhet të përkthehet si diçka. kundër komuniteteve ose për të shkaktuar zhurmë të panevojshme”. [21]

Lekaj dhe Jassim Saif Al Sulaiti nënshkruan një marrëveshje për transportin ajror ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Katarit në korrik 2018, duke i lejuar linjës ajrore kombëtare të Katarit të zgjerojë operacionet e saj në mbarë botën. [22]

Në dhjetor të vitit 2018, Lista Serbe kërcënoi se do të rrëzonte Qeverinë e Republikës së Kosovës pas dëbimit të Marko Gjuriqit, drejtorit të Zyrës së Serbisë për Kosovë dhe Metohi . Lekaj e cilësoi këtë si një “kërcënim bosh” dhe citohet të ketë thënë se “Lista Serbe duhet ta kuptojë njëherë e përgjithmonë se janë qytetarë të Kosovës, shtet të pavarur dhe sovran”. [23]

Administrata e Hardinajt ra në mesin e vitit 2019 dhe PDK-ja dhe AAK-ja nuk e ruajtën aleancën e tyre në zgjedhjet parlamentare të 2019-ës . Lekaj mori pozitën e shtatë në listën e AAK-së, përfundoi i katërti dhe u zgjodh për një mandat të tretë kur lista fitoi trembëdhjetë ulëse. [24] [25] Vetëvendosje fitoi zgjedhjet dhe formoi administratën e re me LDK-në; Lekaj vazhdoi të shërbejë si ministër kabineti në një qeveri të përkohshme derisa administrata e re mori detyrën në shkurt 2020.

Në fund të mandatit të tij ministror, Lekaj nënshkroi marrëveshje të reja për hekurudhat dhe autostradat ndërmjet Serbisë dhe Republikës së Kosovës. Këto nuk u mbështetën nga administrata e ardhshme e udhëhequr nga Vetëvendosje. [26]

Kthimi në parlament (2019–tani)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Administrata e Vetëvendosje-LDK-së humbi votëbesimin më pak se dy muaj pas formimit të saj dhe zyrtarisht dha dorëheqjen në qershor 2020. LDK-ja formoi një administratë të re me AAK-në dhe Lekaj shërbeu në Kuvend si mbështetës i qeverisë. Qeveria LDK-AAK, nga ana tjetër, ra nga pushteti në dhjetor 2020.

Lekaj sërish mori pozitën e shtatë në listën e AAK-së në zgjedhjet parlamentare të Kosovës 2021, përfundoi i gjashti dhe u zgjodh në mandatin e katërt kur AAK-ja fitoi tetë ulëse. [27] Vetëvendosje fitoi dërrmues dhe AAK-ja u rikthye në opozitë. Lekaj tani është anëtar i komisionit për buxhet, punë dhe transfer dhe në komision për ekonomi, industri, ndërmarrësi dhe tregti. [28]

Çështje ligjore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas përfundimit të mandatit të dytë si kryetar komune, Lekaj u akuzua për shpërdorim detyre për përfitime personale. Akuzat u hoqën në maj 2017. [29]

Në prill të vitit 2018, ai u akuzua për shpërdorim detyre dhe përvetësim në lidhje me kohën e tij si kryetar bashkie. Me rastin e ngritjes së akuzës, ai tha: “Për momentin mund të them që në asnjë rast nuk kam bërë diçka që nuk ishte në përputhje me ligjin”. [30] Ai u shpall i pafajshëm në janar 2022. [31]

Në janar 2024, Lekaj u dënua së bashku me tre ndihmës dhe u dënua me tre vjet e tetë muaj burgim dhe 3.5 vjet ndalim të mbajtjes së funksioneve publike për akuzën e shpërdorimit të detyrës në një rast të mbishpenzimeve që përfshinte ndërtimin e autostradës Arben Xhaferi në 2017. kur ishte ministër i infrastrukturës. [32]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Zgjedhjet për Kuvende Komunale 2000 – Fletëvotimet dhe listat e kandidatëve (Gjakovë – Lista e kandidatëve), Central Election Commission, Republic of Kosovo, accessed 13 January 2022.
  2. ^ Zgjedhjet për Kuvende Komunale 2000 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e subjekteve sipas komunave), Central Election Commission, Republic of Kosovo, accessed 22 January 2022.
  3. ^ ZGJEDHJET PËR KUVENDE KOMUNALE 2000 – Rezultatet dhe Statistikat (Kandidatët e zgjedhur sipas subjekteve), Central Election Commission, Republic of Kosovo, accessed 22 January 2022.
  4. ^ ZGJEDHJET PËR KUVENDE KOMUNALE 2002 – Fletëvotimet dhe listat e kandidatëve (Gjakovë), Central Election Commission, Republic of Kosovo, accessed 18 January 2022.
  5. ^ Zgjedhjet për Kuvende Komunale 2002 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e subjekteve sipas komunave), Central Election Commission, Republic of Kosovo, accessed 4 February 2022.
  6. ^ "Kosovo Albanian delegation visits Montenegro to urge return of displaced," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 26 May 2007 (Source: KosovaLive website, Pristina, in English 25 May 07).
  7. ^ "Premier pledges Albania's support for 'Kosovo's democratic state'," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 13 February 2008 (Source: ATA, Tirana, in English 1900 gmt 12 Feb 08).
  8. ^ "UNMIK refuses request to support creation of Kosovo Serb assembly in Djakovica," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 2 July 2008 (Source: Koha Ditore, Pristina, in Albanian 29 Jun 08 p3).
  9. ^ "KFOR regional commander praises security situation in southwestern Kosovo," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 12 November 2008 (Source: KosovaLive website, Pristina, in English 11 Nov 08).
  10. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2014 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e të gjithë kandidatëve), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 20, accessed 14 January 2022.
  11. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2014 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e kandidatëve të zgjedhur sipas numrit të votave), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 5, accessed 14 January 2022.
  12. ^ "Kosovo president starts consultations with parties to overcome assembly crisis," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 22 October 2015 (Source: Koha Ditore, Pristina, in Albanian 20 Oct 15; pp 1, 3).
  13. ^ "Kosovo MPs stage new tear gas protest," Agence France Presse, 14 December 2015.
  14. ^ "Little-known group claims responsibility for setting fire to vehicles in Kosovo," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 15 December 2015 (Source: Koha Ditore, Pristina, in Albanian 14 Dec 15).
  15. ^ "Kosovo opposition vows to oppose ratification of border deal with Montenegro," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 9 May 2016 (Source: Koha Ditore, Pristina, in Albanian 6 May 16; p 3).
  16. ^ Mr Pal LEKAJ (Assembly of Kosovo*), Parliamentary Assembly of the Council of Europe, accessed 13 January 2024.
  17. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2017 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e kandidatëve sipas subjekteve të renditur sipas numrit të votave), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 2.
  18. ^ "Kosovo paper profiles controversial ministers in new cabinet," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 13 September 2017 (Source: Koha Ditore in Albanian 11 Sep 17).
  19. ^ "Drivers complain charges on Albania's 1st toll road too high," Canadian Press, 26 March 2018.
  20. ^ "Kosovo extends deadline for finishing motorway to Macedonia until end 2018," bne IntelliNews, 5 June 2018.
  21. ^ "Kosovo PM warns against hasty remarks on works near monastery," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 30 May 2018 (Source: Koha Ditore in Albanian 29 May 18).
  22. ^ "Qatar-Kosovo air services pact signed," Gulf News, 16 July 2018.
  23. ^ "Kosovan minister says Serb List should give up 'empty threats' to oust government," bne IntelliNews, 11 November 2018.
  24. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2019 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e të gjithë kandidatëve (renditja si në fletëvotim)), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 13, accessed 2 February 2022.
  25. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2019 – Rezultatet dhe Statistikat (Ndarja e ulëseve në Kuvend (Subjektet dhe kandidatët e zgjedhur)), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 6, accessed 14 January 2022.
  26. ^ Valentina Dimitrievska, "Serbia and Kosovo agree to restore railway, motorway links," bne IntelliNews, 16 February 2020.
  27. ^ ZGJEDHJET E PARAKOHSHME PËR KUVENDIN E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2021 – Rezultatet dhe Statistikat (Rezultatet e të gjithë kandidatëve (renditja si në fletëvotim)), Central Election Commission, Republic of Kosovo, p. 30, accessed 21 January 2022.
  28. ^ Pal Lekaj, Assembly of the Republic of Kosovo, accessed 13 January 2024.
  29. ^ "Kosovo paper profiles controversial ministers in new cabinet," British Broadcasting Corporation Monitoring European, 13 September 2017 (Source: Koha Ditore in Albanian 11 Sep 17).
  30. ^ "Kosovan infrastructure minister charged with corruption," bne IntelliNews, 13 April 2018.
  31. ^ "Pal Lekaj is acquitted of the charge of abuse of office when he was the mayor of Gjakova", Koha, 21 January 2022, accessed 13 January 2024.
  32. ^ "Kosovo's former infrastructure chief sentenced to prison for abusing post on road project spending". Associated Press. 31 janar 2024. Marrë më 1 shkurt 2024. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)