Papagalli me unazë rozë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Papagalli me unazë rozë (Psittacula krameri), është një papagall me madhësi mesatare në gjininë Psittacula, të familjes Psittacidae. Ajo ka shkëputur vargjet vendase në Afrikë dhe Nënkontinentin Indian, dhe tani është futur në shumë pjesë të tjera të botës, ku popullsitë e egra janë krijuar dhe edukohen për tregtinë ekzotike të kafshëve shtëpiake.

Një nga disa llojet e papagallëve që janë përshtatur me sukses për të jetuar në habitate të perziera, ajo i ka rezistuar sulmit të urbanizimit dhe shpyllëzimit. Si një specie popullore e kafshëve shtëpiake, zogjtë e arratisur kanë kolonizuar një numër qytetesh në të gjithë botën, përfshirë Evropën Veriore dhe Perëndimore.[1] Këto papagaj gjithashtu janë dëshmuar të aftë për të jetuar në një larmi klimash jashtë zonës së tyre amtare dhe janë në gjendje të mbijetojnë temperaturat e ulëta të dimrit në Evropën Veriore.[2] Lloji është renditur si shqetësimi më i vogël nga Unioni Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) sepse popullsia e tij duket se po rritet, por popullariteti i tij si kafshë shtëpiake dhe mos popullariteti me fermerët kanë zvogëluar numrin e tij në disa pjesë të zonës së tij amtare.

Përshkrim[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Papagalli me unazë rozë eshte dimorfike seksualisht. Mashkulli i rritur ka një unazë qafe të kuqe dhe të zezë, dhe pula dhe zogjtë e papjekur te të dy gjinive ose nuk tregojnë unaza në qafë, ose shfaqin unaza të qafës të zbehtë në ngjyrë gri të errët. Të dy gjinitë kanë një ngjyrë të gjelbër të veçantë në të erret, dhe unazat e edukuara në robëri kanë mutacione të shumta ngjyrash të cilat përfshijnë bruz, kanellë, ulliri, të bardhë, blu, vjollce, gri dhe të verdhë. Papagallit me unazë rozë masin mesatarisht 40 centimetres (16 in) në gjatësi, përfshirë pendët e bishtit, një pjesë e madhe e gjatësisë së tyre totale. Gjatësia mesatare e tyre me një krah është rreth 15 to 17.5 centimetres (5.9 to 6.9 in). Në të egra, kjo është një specie e zhurmshme me një thirrje të pagabueshme zhurmuese. Individët e kapur mund të mësohen të flasin. Ata janë një specie barngrënëse dhe jo- migruese.

Shpërndarja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Papagallët në Parkun Kombëtar Garaboli duke bërë një mbyllje sqepi-një akt i zakonshëm në çiftet e papagallët

Që nga shekulli i 19-të, papagalli me unazë rozë kanë kolonizuar me sukses shumë vende të tjera. Ajo mbarështohet më në veri si çdo specie tjetër papagalli. Ajo është vendosur në një shkallë të madhe në Gjermani, Francë, Belgjikë, Holandë, Itali dhe veçanërisht në Mbretërinë e Bashkuar.[3] Shikoni pjesën e Zogjve të egër më poshtë.

Blegtori[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Një parakeet e mutacionit morf me ngjyrë blu të mbajtur si kafshë shtëpiake.

Papagalli me unazë rozë janë të njohur si kafshë shtëpiake dhe ato kanë një histori të gjatë në avikulturë. Grekët e lashtë mbanin nënspeciet indiane P. krameri manillensis, dhe romakët e lashtë mbanin nënspeciet afrikane P. krameri krameri. Mutacionet e ngjyrave të nënspecieve të papagajve me unazë trëndafili janë bërë gjerësisht të disponueshme vitet e fundit.[4] Një mutacion morf me ngjyrë blu të papagallit me unazë trëndafili gjithashtu mbahet zakonisht në avikulturë. Zogjtë që shfaqin këtë mutacion kanë pendë të ngurta blu të lehta në vend të gjelbër, dhe u mungojnë unazat e homologëve të tyre normalë.

Mimikë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Të dy meshkujt dhe femrat kanë aftësinë të imitojnë fjalimin njerëzor. Së pari, zogu dëgjon rrethinën e tij, dhe pastaj kopjon zërin e folësit njerëzor. Disa njerëz ngrenë me dorë zogj të vegjël me unazë trëndafili për këtë qëllim. Papagallët e tillë pastaj bëhen mjaft të zbutur dhe të pranueshëm për të mësuar.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "How do parakeets survive in the UK?". BBC News Online (në anglisht). Marrë më 27 shtator 2021.{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  2. ^ "How do parakeets survive in the UK?" (në anglishte britanike). 2007-03-22. Marrë më 27 shtator 2021.{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  3. ^ Pârâu, Liviu; Strubbe, Diederik; Mori, Emiliano; Menchetti, Mattia; Ancillotto, Leonardo; van Kleunen, André; White, Rachel; Luna, Álvaro; Hernández-Brito, Dailos; Le Louarn, Marine; Clergeau, Philippe (2016). "Rose-ringed Parakeet Populations and Numbers in Europe: A Complete Overview". The Open Ornithology Journal (në anglisht). 9: 1–13. doi:10.2174/1874453201609010001.
  4. ^ Alderton, David (2003). The Ultimate Encyclopedia of Caged and Aviary Birds (në anglisht). London, England: Hermes House. fq. 189–190. ISBN 1-84309-164-X.

 

Linqe te jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]