Jugosllavia në Eurovizion

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Jugosllavia
Flag
(1961–1991)
Flag
(1992)
Televizioni transmetuesJRT
Paraqitjet
Paraqitjet27
Paraqitja e parë1961
Paraqitja e fundit1992
Link
[ Faqja zyrtare: Jugosllavia në Eurovizion]


Jugosllavia mori pjesë në Festivalin Evropian të Këngës 27 herë, duke debutuar në vitin 1961 dhe duke konkurruar çdo vit deri në paraqitjen e saj të fundit në 1992, me përjashtim të viteve 1977-1980 dhe 1985. Jugosllavia fitoi konkursin e vitit 1989 dhe priti konkursin e vitit 1990 .

Ljiljana Petrović ishte pjesëmarrësja e parë e Jugosllavisë në konkurs në 1961 dhe u rendit e teta. Në 1962, Lola Novaković i dha vendit rezultatin e parë të pesëshes së parë, duke përfunduar e katërta. Ky do të mbetej i vetmi rezultat në top 5 për Jugosllavinë deri në 1983, kur Danijel përfundoi i katërti me këngën " Džuli ". Novi Fosili gjithashtu përfundoi i katërti në 1987 me " Ja sam za ples ". Në vitin 1989, vendi arriti fitoren e vetme në konkurs, kur Riva fitoi me këngën " Rock Me ".

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

1961–1991: Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vice Vukov interpreton " Çežnja " në Napoli (1965)
Eva Sršen duke performuar " Pridi, dala ti bom cvet " në Amsterdam (1970)

Republika Socialiste Federale e Jugosllavisë (RSFJ) debutoi në Festivalin Evropian të Këngës në 1961 së bashku me Spanjën dhe Finlandën. Parazgjedhja kombëtare e organizuar nga transmetuesi jugosllav Radio Televizioni Jugosllav (JRT) ishte Jugovizija, dhe përmbante hyrjet e dorëzuara nga qendrat e transmetimit publik nënkombëtar me bazë në kryeqytetet e secilës prej republikave përbërëse të federatës jugosllave: RS Bosnja dhe Hercegovina ( RTV Sarajevo ), RS Kroacia ( RTV Zagreb dhe RTV Split [1] ), RS Maqedonia ( RTV Shkup ), RS Mali i Zi ( RTV Titograd ), RS Serbia ( RTV Beograd ) dhe RS Sllovenia ( RTV Ljubljana ) dhe gjithashtu shërbimet e transmetimit të provincat autonome brenda SR Serbisë: PSA Kosova ( RTV Prishtinë ) dhe PSA Vojvodina ( RTV Novi Sad ). Të parët që konkurruan në vitin 1961 ishin Beogradi, Lubjana dhe Zagrebi, ndërsa të tjerët u bashkuan në vitet në vijim. [2]

Jugosllavia u përfaqësua nga një shumëllojshmëri artistësh prej pesë nga tetë njësitë federale jugosllave. Këta artistë ishin nga Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Mali i Zi, Serbia dhe Sllovenia, ndërsa Maqedonia, Vojvodina dhe Kosova nuk e kaluan asnjëherë parapërzgjedhjen kombëtare. Kroacia ishte republika më e suksesshme, pasi interpretuesit e saj e fituan konkursin kombëtar 13 nga 26 herë që RSF e Jugosllavisë mori pjesë në konkurs. Nga viti 1977 deri në vitin 1980 dhe në vitin 1985, Jugosllavia nuk mori pjesë në garë, megjithatë finalet kombëtare u mbajtën ende.

Jugosllavia fitoi 1989 contest me këngën " Rock Me " nga grupi Riva . Në përputhje me rregullat, 1990 contest u zhvillua në Zagreb, pasi hyrja fituese erdhi nga Kroacia.

1992: Republika Federale e Jugosllavisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë në vitin 1991, ish-republikat përbërëse të Kroacisë, Sllovenisë dhe Maqedonisë shpallën shkëputjen dhe kështu u tërhoqën nga Jugovizija, ndërsa udhëheqjet e atëhershme të Serbisë dhe Malit të Zi ranë dakord të mbanin një aleancë të ngushtë. Më 28 mars 1992, republikat që ende (të paktën zyrtarisht) përbënin ish-federatën e zbehur dhe të tkurrur ish-Jugosllave, morën pjesë në Jugovizinë e vitit 1992 të mbajtur në Beograd . Ai përfshinte artistë jo vetëm nga Serbia dhe Mali i Zi, por edhe nga Bosnja dhe Hercegovina, megjithëse kjo e fundit shpalli pavarësinë më 1 mars të atij viti. Në mesin e kandidatëve të saj ishte Alma Čardžić . [3] Fitues i asaj parazgjedhjeje ishte " Ljubim te pesmama " e interpretuar nga Extra Nena (Snežana Berić) nga Serbia. [4] Para se të zhvillohej konkursi i atij viti, më 28 prill, u formua një shtet i ri federal, i përbërë nga Serbia dhe Mali i Zi dhe i quajtur Republika Federale e Jugosllavisë, e cila u përfaqësua nga Extra Nena e përmendur më parë në 1992 contest . [5] [6] [7] Jugosllavisë iu ndalua pjesëmarrja në konkurs deri në vitin 2001 për shkak të sanksioneve të OKB-së gjatë Luftërave Jugosllave . Sanksionet hynë në fuqi vetëm disa javë pas konkursit të vitit 1992.

Vështrim i përgjithshëm i pjesëmarrjeve[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Më poshtë renditen 27 konkurrentët që fituan konkursin vendas dhe vazhduan të marrin pjesë në Festivalin Evropian të Këngës.

Jugosllavia është një nga vendet e pakta që i ka dërguar të gjitha këngët në një nga gjuhët zyrtare, të cilat ishin serbo-kroate, sllovene dhe maqedonase . [8] 22 nga 26 hyrjet jugosllave në konkurs ndërmjet viteve 1961 dhe 1991 ishin në serbo-kroatisht dhe pjesa tjetër në sllovenisht. Shumica e hyrjeve, 11, erdhën nga Kroacia, ku ishte përqendruar industria e muzikës pop të Jugosllavisë. Asnjë hyrje nga Maqedonia apo Kosova nuk ia doli mbanë në konkurs, duke ilustruar një margjinalizim kulturor të pjesëve më të varfra të vendit. [8]

Konkurset kombëtare u zhvilluan gjithashtu midis viteve 1978 dhe 1980 dhe në 1985, por pa synimin për të dërguar një përfaqësues në konkursin e madh.

Çelësi i tabelës
1 Vendi i parë
Vendi i fundit
Viti Artisti/ja/tët/et Kënga Gjuha Vendi Pikët
1961 Ljiljana Petrović "Neke davne zvezde" (Неке давне звезде) Serbo-Kroatisht 8 9
1962 Lola Novaković "Ne pali svetla u sumrak" (Не пали светла у сумрак) Serbo-Kroatisht 4 10
1963 Vice Vukov "Brodovi" (Бродови) Serbo-Kroatisht 11 3
1964 Sabahudin Kurt "Život je sklopio krug" (Живот је склопио круг) Serbo-Kroatisht 13 ◁ 0
1965 Vice Vukov "Čežnja" (Чежња) Serbo-Kroatisht 12 2
1966 Berta Ambrož "Brez besed" Sllovenisht 7 9
1967 Lado Leskovar "Vse rože sveta" Sllovenisht 8 7
1968 Lući Kapurso dhe Hamo Hajdarhodžić "Jedan dan" (Један дан) Serbo-Kroatisht 7 8
1969 Ivan "Pozdrav svijetu" (Поздрав свијету) Serbo-Kroatisht[a] 13 5
1970 Eva Sršen "Pridi, dala ti bom cvet" Sllovenisht 11 4
1971 Krunoslav Slabinac "Tvoj dječak je tužan" (Твој дјечак је тужан) Serbo-Kroatisht 14 68
1972 Tereza "Muzika i ti" (Музика и ти) Serbo-Kroatisht 9 87
1973 Zdravko Čolić "Gori vatra" (Гори ватра) Serbo-Kroatisht 15 65
1974 Korni Grupa "Generacija '42" (Генерација '42) Serbo-Kroatisht 12 6
1975 Pepel in kri "Dan ljubezni" Sllovenisht 13 22
1976 Ambasadori "Ne mogu skriti svoju bol" (Не могу скрити своју бол) Serbo-Kroatisht 17 10
1981 Seid Memić Vajta "Lejla" (Лејла) Serbo-Kroatisht 15 35
1982 Aska "Halo, halo" (Хало, хало) Serbo-Kroatisht 14 21
1983 Daniel "Džuli" (Џули) Serbo-Kroatisht 4 125
1984 Ida and Vlado "Ciao, amore" Serbo-Kroatisht[b] 18 26
1986 Doris "Željo moja" (Жељо моја) Serbo-Kroatisht 11 49
1987 Novi Fosili "Ja sam za ples" (Ја сам за плес) Serbo-Kroatisht[c] 4 92
1988 Srebrna Krila "Mangup" (Мангуп) Serbo-Kroatisht 6 87
1989 Riva "Rock Me" Serbo-Kroatisht[d] 1 137
1990 Tajči "Hajde da ludujemo" (Хајде да лудујемо) Serbo-Kroatisht 7 81
1991 Baby Doll "Brazil" (Бразил) Serbo-Kroatisht 21 1
1992 Extra Nena "Ljubim te pesmama" (Љубим те песмама) Serbisht 13 44

Pritjet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

viti Vendndodhja Vendi i zhvillimit Prezantuesit
1990 Zagreb, SR Kroaci Salla e Koncerteve Vatroslav Lisinski Helga Vlahoviq Brnobiq dhe Oliver Mlakar

Dirigjentët[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Year Conductor[e] Musical director Notes Ref.
1961 Stampa:Country data SR Slovenia Jože Privšek N/A [9]
1962
1963 Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1964 Stampa:Country data SR Serbia Radivoje Spasić
1965
1966 Stampa:Country data SR Slovenia Mojmir Sepe
1967 Stampa:Country data SR Slovenia Mario Rijavec
1968 Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1969
1970 Stampa:Country data SR Slovenia Mojmir Sepe [10]
1971 Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1972 Stampa:Country data SR Croatia Nikica Kalogjera
1973 Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Esad Arnautalić
1974 Stampa:Country data SR Serbia Zvonimir Skerl
1975 Stampa:Country data SR Slovenia Mario Rijavec
1976 Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Esad Arnautalić
1981 Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Ranko Rihtman [11]
1982 Stampa:Country data SR Serbia Zvonimir Skerl
1983 Stampa:Country data SR Montenegro Radovan Papović
1984 Stampa:Country data SR Croatia Mato Došen
1986 Stampa:Country data SR Croatia Nikica Kalogjera
1987
1988
1989
1990 Stampa:Country data SR Croatia Stjepan Mihajlineć [f] Stampa:Country data SR Croatia Igor Kuljerić [g] [12]
1991 Stampa:Country data SR Serbia Slobodan Marković N/A
1992 Suedia Anders Berglund [h]

Përfshirja e lidhur[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Komentuesit dhe zëdhënësit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Viti(et) Komentatori serb Komentatori kroat Komentatori slloven Zëdhënësi
1961 Ljubomir Vukadinoviq Gordana Bonetti Tomaž Terček Sasha Novak
1962 Mlladen Deliq
1963 Miloje Orloviq
1964 Miloje Orloviq Sasha Novak
1965 Mlladen Deliq Ljubo Jelçiq
1966 Dragana Markoviq
1967 Sasha Novak
1968 Snežana Lipkovska-Hadžinaumova
1969 Gordana Bonetti
1970 Millovan Iliq Oliver Mlakar Dragana Markoviq
1971 No spokesperson
1972
1973
1974 Helga Vllahoviq
1975 Dragana Markoviq
1976 Viktor Blažič
1977 Did not participate
1978
1979 No broadcast[13]
1980
1981 Mlladen Popoviq Oliver Mlakar Tomaž Terček Helga Vllahoviq
1982 Misha Molk
1983 Boshko Negovanoviq
1984 Snežana Lipkovska-Hadžinaumova
1985 Snežana Lipkovska-Hadžinaumova [i] Did not participate
1986 Mlladen Popoviq Ksenija Urliçiq Misha Molk Enver Petrovci
1987 Ksenija Urliçiq Liljana Tipsareviq
1988 Mlladen Popoviq Oliver Mlakar Sllobodan Kaloper Misha Molk
1989 Misha Molk Dijana Çuliq
1990 Branko Uvodiq Drago Çulina
1991 Ksenija Urliçiq Croatian commentary used Mebrura Topoloc
1992 Separate countries Veselin Mrđen
1993 No broadcast[j] Did not participate
1994 Mlladen Popoviq
1995
1996 [k]
1997 Nikolla Neshkoviq
1998 Vojisllav Pantiq
1999 No broadcast
2000 [l]
2001 Unknown
2002 Mlladen Popoviq
  1. ^ "18. jugoslavenski izbor pjesme Eurovizije" [18th Yugoslav Eurovision Song Contest]. Opatija. 7 mars 1979. Arkivuar nga origjinali më 3 prill 2008. Marrë më 15 tetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura jugovizija
  3. ^ Alma Čardžić Bio – Official Site Arkivuar 7 korrik 2017 tek Wayback Machine (in Bosnian and Turkish)
  4. ^ Extra Nena Bio – Official Site Arkivuar 7 mars 2017 tek Wayback Machine (in Serbian and anglisht)
  5. ^ "Eurovision Trivia: Did you know..." BBC News. 6 maj 2005. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Klier, Marcus (28 shtator 2007). "Interview with Extra Nena". ESCToday. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Deniz, Jose Miguel Galvan (14 mars 2005). "Eurovision shows political side". BBC News. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ a b Vuletic, Dean (2019). Recognising Kosovo in the World of Televised International Song Contests. Springer Nature. fq. 116. ISBN 978-9811394270. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  9. ^ Roxburgh, Gordon (2012). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. One: The 1950s and 1960s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-065-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Roxburgh, Gordon (2016). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Three: The 1980s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-118-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Roxburgh, Gordon (2020). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Four: The 1990s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-163-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. fq. 352–365. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)


Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>