Pellgu i Bovillës

Pellgu i Bovillës përfshihet kryesisht në dy nënzona klimatike: mesdhetare kodrinore (deri në lartesitë 500-600 m) dhe mesdhetare paramalore (ne lartësitë më të mëdha); megjithatë, në majat e larta duket se është e pranishme edhe zona klimatike mesdhetare malore. Në zonën kodrinore mbizotërojnë reshjet e shiut, të shpërndara kryesisht në dy kulme, vjeshtë dhe dimër, kurse majat e maleve mbulohen shpesh me dëbore gjatë dimrit. Pellgun ujëmbledhes i Bovillës është i pasur me lloje dhe formacione bimore, pavarësisht nga ndikimi i dukshëm i njeriut, dhe degradimi i dukshëm i mbulesës bimore. Gjithsej jane listuar mbi 860 lloje bimësh te larta, rreth 670 dikotiledone, 170 monokotiledone, 8 gijimnosperme dhe 19 lloje fiernash. Tre familjet më të bollshme jane (99 taxa) Asteraceae Poaceae (76) dhe Lamiaceae (55). Format je mbizoterohen nga hemikriptofitet (37%), terofitet (28%) dhe gjeofitet (17%), e cila eshte deshmi e hapesirave te hapura (celtirave) dhe shkalles se madhe te rregjimit te kateve shkurrore dhe drunore. Edhe spektri korologjik mbizotërohet dukshëm nga format eumesdhetare, e lidhur ngushtë jo vetëm me klimën mesdhetare, por me proceset degraduese të bimësisë në zonë. Rreth 18 lloje i perkasin listës se kuqe (2007) të llojeve të kërcënuar, të rralla ose në rrezik zhdukje, Pinus sylvestris dhe Taxus bacata (gjimnosperme), dhe angjiosperme, si Halascya sendtner, Orchis provincia Oxytropis purpurea, Saxifraga grisebachii (sensu Hayek), Cerastium grandiflorum, Fritillaria macedonica dhe Ramonda serbica. Pesë lloje përmenden si endemike, si Aster albanicus (Asteraceae), Colchicum pieperanum (Liliaceae), Forsythia europaea ceae), Gymnospermium shqipetarum (Berberidaceae) dhe Pinguicula hirtiflora var. louisii (Lentibulariaceae); kurse 8 të tjera si subendemike: Orchis albanica (Orchidaceae), Cerastium grandiflorum (Caryophyllaceae), amaecytisus tommasinii (Leguminosae), Colchicum lingulatum (Liliaceae) Sesleria s scanderbeggii (Gramineae), Solenanthus scardicus (Boraginaceae) Teucriu arduini (Labiatae) dhe Vincetoximum huteri.

Bimësia e pellgut përfshin zonat fitoklimatike të shkurreve dhe pyjeve mesdhetare, të dushqeve, të ahut, dhe të kullotave malore. Shoqërimet më të bollshme janë (Carpino- Pistacetum terebinthi), makja tipike mesdhetare ercetum ilicis shkurretat perhere blerta (Myrto Quercetum ilicis dhe Arbuto-Quercetum pyjet termofile gietheglera ose dushkajat (Querco Carpinetum mediterraneum dhe Quercetum frainetto cerris), pyjet mesofile mesdhetare malore të ahut (Ostryo Fagetum dhe Luzulo-Fagetum me interes edhe formacio e vecuara, si rrepishtet (Platanetum orientalis- balkanicum) buze lumenjve dhe perrenjve, ndonjehere shume te rralla pyjeve giethegiere (Querco-Castanetum submediterraneum), pyjeve Pinetum heldreichi) etj. Hapësira të bollshme janë pushtuar nga formacione që përfaqesojne dushkaja degraduara (Pruno- Crataegetum dhe Pruno-Juniperetum), sidomos pranë zonave të banuara dhe në toka të braktisura, disa prej të cilëve janë në gjendje të pakthyeshme. Bimësia barishtore është e përhapur në gjithe hapësirat e zhveshura midis pyjeve dhe shkurreve (celtirat dhe ne zonen e kullotave malore mbi 1'500 m artési ajo përfaqesohet nga e gurishtore malore, me tuco Brometum, Teucrium montanum-Stipetum pengata, rendesishem bosniaca-Thymus cherle saturetum eti. Vend të rëndësishëm zënë dhe livadhet gjysmë të thata me Pteridio-Agristietum capillaries dhe Thymus striatus-Agristietum capillaries, dhe livadhe verteta, me Poa media-Festucetum panciciana cynosuro-Trifolietum pratense, Phleum .