Shihni burimin për Elfriede Jelinek

{{Infobox writer
| name = Elfriede Jelinek [[Skeda:Nobel_prize_medal.svg‎|20px]]
| image = [[Skeda:Elfriede jelinek 2004 small.jpg|200px]]
| caption = Elfriede Jelinek, shkrimtare austriake, fituese e ''Çmimit Nobel për Letërsi'' për vitin [[2004]]
| name i lindjës = 
| birth_date = [[20 tetor]] [[1946]]
| birth_place = [[Mürzzuschlag]], [[Styria]], [[Austri]]
| death_date = 
| death_place = 
| pseudonym = 
| nationality = austriake
| genre = noveliste
| website = http://www.elfriedejelinek.com}}
'''Elfriede Jelinek''' (1946- ) Shkrimtare avangardiste e suksesshme si dhe me prirje për të krijuar skandale Elfriede Jelinek konsiderohet si autorja më e rëndësishme e gjuhës gjermane të gjeneratës moderne.<ref>https://www.notablebiographies.com/newsmakers2/2005-Fo-La/Jelinek-Elfriede.html</ref> Romani i saj i shtatë Pianistja, u përkthye në shum gjuhë dhe u adaptua për film. Më vitin [[2004]] morri '''[[Çmimi Nobel për Letërsi|Çmimin Nobel për Letërsi]]'''<ref>https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2004/press-release/</ref> dhe po aty hapi një skandal të ri kurr u shpreh se nuk ka dëshirë që nobelizimi i saj të reflektoj në dobi të vendit të vet.<ref>https://www.jstor.org/stable/4150478</ref>
Jelinek lindi më 1946 në Mürzzuschlag të Austrisë kurse fëmininë e saj e kaloi në Vienë. Shkollimin e filloi në një institut fetar ku mësoi dansin klasik dhe gjuhën frenge.<ref>https://www.spiegel.de/kultur/literatur/hoerspielpreis-der-kriegsblinden-auszeichnung-fuer-elfriede-jelinek-a-287938.html</ref> Më ndikim dhe nismë të mëmës së vet, ajo filloi të mësoj violinën, organon dhe pianon. Në moshën 19 vjeçe bie në depresion nga frika se do ta dëshproj mëmën e vet me dobësitë e saja muzikore.

E vragosur nga babai, i cili ra i sëmurë psiqikisht (ai vdes në një spital psiqiatrik) dhe nga mëma katolike shum autoritare, Jelinek i rreket letërsisë për të shprehur revoltën e saj ndaj autoritarizmës. Romanin e saj të parë e publikon më 1970 kurse sukseset ndërkombëtare filluan me Pianistja (1983) dhe Lust. (1990)
 
Përveç romaneve ajo shkroi edhe pjesë për teatër , sqenarë për film, televizion, radio dhe disa poema. Është fituese e disa çmimeve prestigjioze për letërsi si : Çmimi Heinrich-Böll (1986) dhe Çmimi Heinrich Heine (2002). Përpos kësaj, ajo u muar edhe me përkthime të autorëve: [[Thomas Pynchon]], [[Georges Feydeau]], [[Eugène Labiche]] e të tjerë.




== Veprat Kryesore ==
* Pianistja
* Lust
* Dashnoret
* Të përjashtuarit
* Totenauberg
* Lakmia
* Bambilan


==Lidhje të Jashtme==

* {{Official website|http://www.elfriedejelinek.com/}} {{in lang|de}}
* [https://web.archive.org/web/20051028020427/http://www.praesens.at/elfriede-jelinek-forschungszentrum/ Elfriede Jelinek-Forschungszentrum]
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/3723390.stm BBC synopsis]
* [http://noblib.internet-box.ch/NLGW.php?authorid=119 List of works]
* [http://www.rudolf-maresch.de/interview/23.pdf Elfriede Jelinek: Nichts ist verwirklicht. Alles muss jetzt neu definiert werden.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120204203517/http://www.rudolf-maresch.de/interview/23.pdf |date=4 February 2012 }} {{in lang|de}}
* [https://www.goethe.de/en/kul/tut/gen/tup/20852467.html The Goethe-Institut's 70th Birthday Page for Elfriede Jelinek] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190409005812/https://www.goethe.de/en/kul/tut/gen/tup/20852467.html |date=9 April 2019 }}
* [http://www.poetryfoundation.org/bio/elfriede-jelinek Some of Jelinek's poems in English from the Poetry Foundation]
* [https://www.mediathek.at/redirect.json?hash=BYxl9NVE&no_cache=1&searchQuery=1973&cHash=bed5dd4168a12ec0c4eae524caee0295 Sound recordings with Elfriede Jelinek]{{Lidhje e vdekur}} in the Online Archive of the [[Österreichische Mediathek]] (Literary readings, interviews and radio reports) {{in lang|de}}

== Burim i të dhënave ==
{{reflist }}

{{DEFAULTSORT:Jelinek, Elfriede}}
[[Kategoria:Shkrimtarë austriakë]]
[[Kategoria:Lindje 1946]]
[[Kategoria:Çmimi Nobel për Letërsi]]