Shihni burimin për Filip Vujanoviq

{{Infobox officeholder
|name           = Filip Vujanović<br>{{small|Филип Вујановић}}
|image          = FilipVujanovic.jpg
|office         = [[Presidenti i Malit të Zi|Presidenti i 3-të i Malit të Zi]]
|primeminister  = [[Milo Gjukanoviq]]<br />[[Zhelko Shturanoviq]]<br />Milo Gjukanoviq<br />[[Igor Lukshiq]]<br />Milo Gjukanoviq<br />[[Dushko Markoviq]]
|term_start     = [[Republika e Malit të Zi (1992–2006)|22 maj 2003]]{{efn|Si presidenti i fundit i [[Republika e Malit të Zi (1992–2006)|Republikës së Malit të Zi]] nga 22 maj 2003 deri sa [[Mali i Zi]] u bë shtet i pavarur më 3 qershor 2006}}
|term_end       = 20 maj 2018
|predecessor    = [[Dragan Kujoviq]] {{small|(Në detyrë)}}
|successor      = Milo Gjukanoviq
|primeminister1 = Milo Gjukanoviq
|term_start1    = 25 nëntor 2002
|term_end1      = 19 maj 2003<br />{{small|Në detyrë}}
|predecessor1   = Milo Gjukanoviq
|successor1     = Dragan Kujović {{small|(Në detyrë)}}
|office2        = [[Kryetar i Parlamentit të Malit të Zi|Kryetar i Parlamentit]]
|term_start2    = 5 nëntor 2002
|term_end2      = 30 korrik 2003
|predecessor2   = [[:sr:Vesna Perović|Vesna Peroviq]]
|successor2     = [[Ranko Krivokapiq]]
|office3        = [[Kryeministri i Malit të Zi|Kryeministri i 2-të i Malit të Zi]]
|president3     = Milo Gjukanoviq
|term_start3    = 5 shkurt 1998
|term_end3      = 5 nëntor 2002
|predecessor3   = Milo Gjukanoviq
|successor3     = Dragan Đurović {{small|Në detyrë}}
|birth_date     = 1 shtator 1954
|birth_place    = [[Beograd]], [[Republika Socialiste e Serbisë|Serbia]], [[Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë|Jugosllavia]]<br />{{small|(tani [[Beograd]], [[Serbi]])}}
|party          = [[Partia Demokratike e Socialistëve të Malit të Zi|Partia Demokratike e Socialistëve]] {{small|(1993–2019)}}
|spouse         = Svetlana Vujanoviq (m. 1985)
|children       = 3
|alma_mater     = [[Universiteti i Beogradit]]
|website        = {{url|predsjednik.me/eng|Official website}}
}}
'''Fillip Vujanoviq''' ([[Alfabeti cirilik serb|Cirilik malazez]]: Филип Вујановић, ''Filip Vujanoviç''; i lindur më 1 shtator 1954) është një politikan serb malazez i cili shërbeu si [[Presidenti i Malit të Zi|President i Malit të Zi]] nga 2003 deri në 2018.

== Jeta e hershme dhe karriera ==
Filip Vujanoviç lindi më [[1 shtator]] të vitit [[1954]] në Beograd dhe u diplomua në [[Fakulteti Juridik i Universitetit të Beogradit|Fakultetin Juridik]] në [[Universiteti i Beogradit|Universitetin e Beogradit]]. Ndërmjet viteve 1978 dhe 1981 ai punoi në një nga gjykatat komunale të qytetit, dhe më vonë edhe si asistent në Gjykatën e Qarkut të Beogradit. Në vitin 1981, në moshën 27 vjeçare, ai u transferua në [[Titograd]]. Pas një mandati të shkurtër si sekretar në Gjykatën e Qarkut të Titogradit, ai punoi si avokat deri në hyrjen në politikë në mars 1993.

== Karriera politike ==
Vujanoviq iu bashkua [[Partia Demokratike e Socialistëve të Malit të Zi|Partisë Demokratike të Socialistëve]] (DPS) në vitin 1993 me ftesë të presidentit federal malazez [[Momir Bulatoviq]] pas krijimit të [[Serbia dhe Mali i Zi|Republikës Federale të Jugosllavisë]] (e përbërë nga Mali i Zi dhe Serbia) në vazhdën e shpërbërjes së [[Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë|Jugosllavisë]] së mëparshme.

Ai ishte Ministër i Drejtësisë në qeverinë pro-[[Sllobodan Millosheviq]]it të [[Milo Gjukanoviq]] (1993–1996), dhe më pas Ministër i Brendshëm nga viti 1996 deri më 1998 pasi Gjukanoviq ndërroi besnikërinë dhe u kthye kundër Millosheviqit. Gjatë konfliktit të udhëheqjes së DPSM-së në vitin 1997, Vujanoviq fillimisht deklaroi neutralitet. Ai përfundimisht doli në anën e Milo Gjukanoviqit pasi Gjukanoviq fitoi zgjedhjet presidenciale. Gjukanoviq më pas emëroi Vujanoviqin si [[Kryeministri i Malit të Zi|Kryeministër të parë të Malit të Zi]]; Vujanoviç shërbeu në atë post nga 5 shkurt 1998 deri më 8 janar 2003.

== President i Malit të Zi ==
Më 5 nëntor 2002, ai u bë kryetar i parlamentit malazez, një post që nga 25 nëntori 2002 e bëri atë ushtrues detyre të Presidentit të Malit të Zi për shkak të dorëheqjes së Gjukanoviqit nga presidenca për t'u përgatitur për të ndërruar postin me Vujanoviq. Vujanoviq kandidoi në zgjedhjet presidenciale të dhjetorit 2002 dhe fitoi një fitore dërrmuese, duke marrë 86% të votave, por zgjedhjet u shpallën të pavlefshme sepse pjesëmarrja ishte më pak se 50%. Zgjedhjet u mbajtën përsëri në shkurt të vitit 2003, ku Vujanoviq fitoi 81% të votave, por përsëri pjesëmarrja ishte nën 50%. Zgjedhjet u mbajtën për herë të tretë më 11 maj 2003, me heqjen e rregullit të pjesëmarrjes minimale dhe Vujanoviq fitoi përsëri me 63% të votave.

Vujanoviq dha dorëheqjen nga postet e tij si kryetar dhe ushtrues detyre i presidentit më 19 maj 2003, por u bë përsëri president i Malit të Zi tre ditë më vonë kur filloi mandati i tij. Edhe pse kishte lindur në Serbi, ai ishte një nga secesionistët më të shquar malazez. Si president i Malit të Zi, Vujanoviç ishte një mbështetës i referendumit të pavarësisë së Malit të Zi, megjithëse kryeministri Gjukanoviq ishte shumë më i profilit të lartë në fushatën e tij për të. Mesazhet e Vujanoviçit shpesh fokusohen në aftësinë e Malit të Zi dhe Serbisë për të pasur një ndarje paqësore dhe bashkëpunim pas pavarësisë, dhe ai është mik me ish-presidentin serb [[Boris Tadiq]]. Më 21 maj 2006, në Mal të Zi u mbajt një referendum për pavarësinë; u miratua nga 55.5% e votuesve, duke kaluar ngushtë pragun prej 55%. Më 3 qershor 2006, Mali i Zi u bë shtet i pavarur.

Më 14 dhjetor 2006, ai nënshkroi Dokumentin Kornizë për anëtarësimin në Programin e Partneritetit për Paqe, ku Mali i Zi u bë anëtar i programit "Partneriteti për Paqe" të NATO-s. Gjatë konferencës për shtyp që presidenti Vujanoviç dhe [[sekretari i përgjithshëm i NATO-s]], [[Jaap de Hoop Scheffer]] mbajtën pas nënshkrimit të Dokumentit Kornizë të Partneritetit për Paqe, Shefer përshëndeti mënyrën se si Mali i Zi vendosi të shkojë drejt integrimeve evropiane.

== Jeta personale ==
Që nga maji 1985, ai është i martuar me Svetlana, gjyqtare e gjykatës, me të cilën ka dy vajza (Tatjana dhe Nina) dhe një djalë (Danilo).

==Shënimet==
{{notelist}}

[[Kategoria:Lindje 1954]]
[[Kategoria:Njerëz që jetojnë]]
[[Kategoria:Politikanë nga Mali i Zi]]
[[Kategoria:Presidentë të Malit të Zi]]
[[Kategoria:Kryeministra të Malit të Zi]]
[[Kategoria:Politikanë të Partisë Demokratike e Socialistëve të Malit të Zi]]
[[Kategoria:Absolventët e Universitetit të Beogradit]]
[[Kategoria:Malazezë me prejardhje serbe]]