Ngjyra

Rrethi i ngjyrave

Ngjyra bën pjesë në grupin e materialeve grafike, e cila është substancë e ngjyrosur, që posedon ngjyrim të caktuar dhe ka aftësi që gjtatë procesit të shtypit të lidhet me bazën në të cilën shtypet. Çdo ngjyrë grafike është e përbërë edhe nga komponente të tjera, përmban bashkime apo grupe bashkimesh që i sigurojnë ngjyrim e të cilat i quajmë pigmente. Gjithashty ngjyrat përbëjnë edhe lidhëse të cilat bëjnë lidhjen e të gjitha komponenteve në ngjyra. Komponentet e tjera janë nga përbërjet e ndryshme kimike. Ngjyrat themelore grafike janë: e verdha, e kaltërta (cian) dhe purpure (magenta). Me përzierje në përmasa të barabarta të këtyre tri ngjyrave themelore përfitohet ngjyra e zezë.

Ngjyrat që shifen me dritën e syrit të njeriut

Ngjyra	ndryshimi sipas gjtësisë valore	ndryshimi në frekuenca
kuqe	~ 625-740 nm	~ 480-405 THz
portokalle	~ 590-625 nm	~ 510-480 THz
verdha	~ 565-590 nm	~ 530-510 THz
gjelbër	~ 500-565 nm	~ 600-530 THz
cijan	~ 485-500 nm	~ 620-600 THz
kaltra	~ 440-485 nm	~ 680-620 THz
vjollcë	~ 380-440 nm	~ 790-680 THz

Sistemimi i ngjyrave

Ngjyrat mund të sistemohen në akromatike ( jo të larme) dhe kromatike ( të larme). Ngjyrat akromatike i përbëjnë e zeza, e bardha dhe e përhimta dhe të gjitha ngjyrat që fitohen me përzierje në mes të zezës dhe të bardhës në niansa të ndryshme, kurse ngjyrat kromatike janë e kuqja, e gjelbërta dhe e kaltërta.

Karakteristikat e ngjyrave

Çdo ngjyre i takojnë tri karakteristika të madhësive (atributeve): toni i ngjyrës, shkëlqimi i ngjyrës dhe dendësia e ngjyrës (ngopshmëria).

Toni i ngjyrës është matëse e kualitetit të ngjyrës e cila është me gjatësi valësh të caktuara nga drita e ajrit e cila në syrin tonë shkakton përjetimin e ngjyrës.

Shkëlqimi i ngjyrës është kualiteti optik i ngjyrës dhe përfaqëson masën intenzive të përjetimit të ngjyrës, prandaj kjo është pjesa e dritës të cilën ngjyra e caktuar e reflekton.

Dendësia e ngjyrës apo ngopshmëria është masa e pastërtisë së ngjyrës kromike në proporcion me ngjyrën e bardhë, ashtuqë ngjyrat të cilat nuk kan në përbërje ngjyrën e bardhë janë ngjyra të ngopshme.

Ngjyra në praktikë apo në kuptimin teknik dallohet nga ngjyra e dritës (kromike). Prandaj, në këtë kuptim termi “ngjyrë”e cakton modifikuesin e dritës apo koloritit (p.sh.ngjyra e shtypit)

Me përzierjen e ngjyrave bazë fitohen të gjitha niansat e ngjyrave. I kemi dy mënyra apo lloje të sintezave të ngjyrave: sinteza additive dhe sinteza suptraktive.

Shih edhe

• Kodet e ngjyrave

Kuptimi simbolik i ngjyrave

Çdo ngjyrë ndikon në psikologjinë e njeriut, prandaj edhe ngjyra që përdoret në prodhime të ndryshme e ka simbolikën e vet, ja disa shembuj:

E kuqja - dashuri, frigë, gëzim, ngjyra revolucionare të flamujve.
E kltërta - aristokracinë, të vërtetën, besnikrinë.
E gjelbërta - paqë, besim, pavdekësi.
E verdha - mendje, dritë, kuptim.
Vjollëca - durim, shkathtësi, aktrim.
E portokallta - vlefshmëri, shkëlqim, pasuri.
E bardha - pastërti, qetësi.
E zeza - dhimbje, sëmundje, vdekje, fatkeqësi, terror.