Çamëria, tokë e pëgjakur
Çamëria, tokë e pëgjakur
Autor: Petrit Demi
Redaktor: Laurant Bica
Botues: ASD, Tiranë
Viti i botimit: 2008
ISBN: 9789995669805
Libri “Çamëria, tokë e pëgjakur” [1], shkruar nga Petrit Demi dhe redaktuar nga Laurant Bica, është një vepër e rëndësishme historike dhe dokumentare që trajton një nga çështjet më të ndjeshme në historinë shqiptare, atë të Çamërisë dhe fatkeqësive që populli çam ka përjetuar gjatë shekullit XX. Me një strukturë të përmbledhur në 102 faqe dhe e shoqëruar me fotografi dokumentuese, libri përpiqet të hedhë dritë mbi historinë e tragjedive që shoqëruan këtë krahinë të lashtë shqiptare, duke theksuar genocidin, spastrimin etnik dhe padrejtësitë politike.
Vepra fokusohet në:
1. Historia e Çamërisë
Demi eksploron rrënjët historike të krahinës së Çamërisë, duke e paraqitur si një tokë me rëndësi të madhe kulturore dhe historike për shqiptarët. Ai analizon zhvillimet që kanë ndikuar në fatin e saj, veçanërisht gjatë periudhës otomane dhe pas shpërbërjes së Perandorisë Osmane.
2. Genocidi dhe spastrimi etnik
Libri ndalet në ngjarjet tragjike të viteve 1944–1945, kur popullsia çame, shumica e së cilës ishte myslimane, u vu në shënjestër të një spastrimi brutal etnik nga forcat greke të udhëhequra nga gjeneralët e qeverisë së atëhershme. Demi dokumenton masakrat, zhvendosjet me forcë dhe vuajtjet e popullsisë së pafajshme. Ai përdor dëshmi historike dhe fotografi për të sjellë një pasqyrë të plotë të këtyre ngjarjeve.
3. Çështja politike dhe qeverisja
Demi trajton gjithashtu dështimet diplomatike dhe politike të qeverive shqiptare dhe ndërkombëtare për të mbrojtur të drejtat e çamëve. Ai thekson nevojën për një adresim të drejtë të çështjes çame në kuadër të të drejtave njerëzore dhe marrëdhënieve ndërkombëtare.
"Çamëria, tokë e pëgjakur" është një vepër që nuk synon vetëm të informojë lexuesin, por edhe të sensibilizojë opinionin publik kombëtar dhe ndërkombëtar mbi padrejtësitë historike ndaj shqiptarëve të Çamërisë. Autori kërkon të ruajë kujtesën historike dhe të mbështesë përpjekjet për njohjen e të drejtave të çamëve.
Një nga aspektet më të fuqishme të librit është përdorimi i fotografive dokumentare, të cilat shoqërojnë tekstin dhe forcojnë mesazhin e tij. Përmes këtyre imazheve, lexuesi përjeton një përshkrim vizual të dhimbjes dhe vuajtjeve të shkaktuara nga politika e spastrimit etnik.
Vepra është konsideruar një kontribues i rëndësishëm në literaturën historike dhe një burim i dobishëm për studiuesit, historianët dhe ata që duan të kuptojnë më mirë çështjen çame dhe rëndësinë e saj në kontekstin shqiptar dhe ndërkombëtar.
"Çamëria, tokë e pëgjakur" është një thirrje për drejtësi dhe një përpjekje për të mbajtur gjallë kujtesën kolektive të një pjese të rëndësishme të historisë shqiptare. Libri mbetet një dëshmi e guximit dhe e përkushtimit të autorit për të mos lejuar që tragjedia e Çamërisë të harrohet.