Çamëria (Genocidi çam në Shqipëri)

Genocidi çam në Shqipëri është një libër i shkruar nga Xhevat Muhedini, i redaktuar nga Ismet Kulli, dhe botuar në vitin 2014 nga shtëpia botuese Edlora. Ky titull përbën një nga hulumtimet më të thelluara për ngjarjet që ndodhën në Çameri gjatë periudhës së Luftës së Dytë Botërore dhe pas saj, duke e trajtuar çështjen e genocidit të popullsisë çame nga Greqia dhe pasojat e tij për shqiptarët e Çamerisë, veçanërisht për ata që u detyruan të ikin në Shqipëri.

Libri përqendrohet në ngjarjet tragjike që përfshinë popullsinë çame gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore. Popullsia çame ishte kryesisht e përbërë nga shqiptarë të besimit musliman, të cilët jetonin në jug-perëndim të Greqisë, në një territor të njohur si Çameri, një rajon që përfshinte qytetet dhe fshatrat si Paramithi, Filat, Igumenicë dhe të tjera.

Në vitin 1944, pas pushtimit të Greqisë nga nazistët dhe pas zhvillimeve politike të asaj kohe, autoritetet greke, në bashkëpunim me grupet nacionaliste, filluan një fushatë të dhunshme ndaj popullsisë çame. Kjo përfshinte masakra, dëbime, plaçkitje, dhe vrasje masive. Shumë burra dhe gra çame u vranë ose u torturuan, ndërsa të tjerët u detyruan të ikin nga atdheu i tyre dhe të shpërnguleshin në Shqipëri.

Xhevat Muhedini në librin e tij ofron një pasqyrë të thelluar të këtyre ngjarjeve, duke përdorur dokumente historike, intervista dhe dëshmi nga popullsia e mbijetuar e Çamerisë. Ai thekson se këto ngjarje përbëjnë një akt të genocidit, duke i dhënë një dimension të rëndësishëm kërkesës për drejtësi dhe njohjen e kësaj dhune nga bashkësia ndërkombëtare.

Libri gjithashtu trajton periudhën e shpërnguljes së çamëve në Shqipëri pas vitit 1944. Kjo shpërngulje ishte një nga më të dhimbshmet në historinë moderne të popullsisë shqiptare, pasi miliona njerëz humbën gjithçka, duke përfshirë shtëpitë, pronat, dhe lidhjet me atdhenë. Në Shqipëri, çamët u detyruan të përshtaten në një shoqëri që po kalonte gjithashtu nëpër një periudhë të vështirë pas Luftës së Dytë Botërore dhe në periudhën e regjimit komunist.

Muhedini sjell një pasqyrë të situatës sociale dhe ekonomike të çamëve pas shpërnguljes, si dhe sfidat që ata hasën në integrimin në jetën shoqërore dhe politike të Shqipërisë. Libri ofron një narrativë të pasur përballë kërkesave për njohjen e vuajtjeve të popullsisë çame dhe dëshirën për t'u bërë të njohur dhe të pranuar si një komunitet që ka vuajtur një tragjedi të madhe.

Një pjesë e rëndësishme e librit është analiza e kontekstit historik dhe ndërkombëtar të genocidit çam. Muhedini diskuton se si ky genocid është shpesh injoruar ose mohuar nga autoritetet greke dhe ndërkombëtare, dhe se çështja çame është shpesh një temë e ndjeshme që nuk është trajtuar siç duhet në historiografinë ndërkombëtare.

Libri ka një rëndësi të madhe për historianët, studiuesit, dhe të gjithë ata që janë të interesuar për të kuptuar më mirë pasojat e Luftës së Dytë Botërore për popullsinë shqiptare, si dhe për kërkesën e drejtësisë për viktimat e genocidit çam.

Genocidi Çam në Shqipëri është një kontribut i vlefshëm në hulumtimin dhe dokumentimin e një periudhe të errët të historisë shqiptare dhe ndërkombëtare. Përmes këtij libri, Xhevat Muhedini sjell një të vërtetë të pakundërshtueshme për vuajtjet dhe dëmet që ka shkaktuar genocidi çam, duke apeluar për njohjen dhe drejtësinë që e meritojnë viktimat e këtij akti të tmerrshëm të historisë.

Ky libër është i dobishëm për historianët, studiuesit, dhe çdo lexues që dëshiron të mësojë më shumë për çështjen çame dhe ndikimin e saj në Shqipëri dhe në rajon.

Të dhëna fizike mbi librin

Genocidi çam në Shqipëri me autor Xhevat Muhedini dhe Ismet Kulli (red.). Botuar në Tiranë nga "Edlora", në vitin 2014. Faqe 184.